Το στίγμα για αυστηρή δημοσιονομική πολιτική, υπό την καθοδήγηση των νέων ευρωπαϊκών κανόνων που θέτουν όρια στις δαπάνες, δίνει η εγκύκλιος για την κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού του 2026 και του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού 2026–2029.
Με την εγκύκλιο, ο υφυπουργός Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, καλεί τα υπουργεία και τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης να καταγράψουν έως τις 29 Αυγούστου τις ανάγκες τους για το επόμενο έτος. Ο συνολικός δημοσιονομικός χώρος που θα κατανεμηθεί σε φορείς του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα φτάνει περίπου τα 107 δισ. ευρώ, με τις αιτήσεις χρηματοδότησης να πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τις νέες δημοσιονομικές οροφές που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Για το 2026, βάσει του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προγραμματισμού (ΠΔΠ) που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το ανώτατο όριο αύξησης των καθαρών δαπανών έχει τεθεί στο 3,6%. Αυτό μεταφράζεται σε δυνατότητα αύξησης της τάξης των 3,6 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2025. Υπάρχει, ωστόσο, η δυνατότητα πρόσθετης αύξησης έως 0,3% του ΑΕΠ, εφόσον οι καθαρές δαπάνες προηγούμενων ετών έχουν κινηθεί χαμηλότερα από τα επιτρεπόμενα όρια.
Η εγκύκλιος δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη συγκράτηση των δαπανών, την ενίσχυση της δημοσιονομικής διαφάνειας και την αποτελεσματικότερη κατανομή των πόρων. Οι φορείς υποχρεούνται να τηρήσουν αυστηρά τα προβλεπόμενα όρια, τόσο για τις τρέχουσες υποχρεώσεις όσο και για τις νέες προτάσεις μέτρων. Κάθε απόκλιση άνω του 5% σε σχέση με τα φετινά εκτελεσμένα ποσά πρέπει να αιτιολογείται αναλυτικά, είτε αφορά έσοδα είτε δαπάνες.
Ποιοι θα δουν αυξήσεις στις επιχορηγήσεις
Η εγκύκλιος επιτρέπει να διαμορφωθεί μια πρώτη εικόνα για τους νικητές και τους «χαμένους» της επόμενης χρονιάς. Σημαντικά αυξημένα κονδύλια προβλέπονται για:
- Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (+695 εκατ. ευρώ)
- Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (+296 εκατ. ευρώ)
- Το Υπουργείο Υγείας (+270 εκατ. ευρώ)
Αντίθετα, περιορισμένη χρηματοδότηση φαίνεται πως θα έχουν το Υπουργείο Παιδείας, το Υπουργείο Τουρισμού και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Όσον αφορά στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, στον Ειδικό Φορέα «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» έχουν προβλεφθεί ποσά για την κάλυψη αναγκών όπως:
- Αντιμετώπιση μεταναστευτικών ροών
- Προγραμματισμένες προσλήψεις τακτικού και μη τακτικού προσωπικού
- Προσλήψεις βάσει ειδικών διατάξεων ή δικαστικών αποφάσεων
- Μετατάξεις και αποσπάσεις
- Επείγουσες και αναπόφευκτες δαπάνες
Νέο πλαίσιο πολυετούς προγραμματισμού
Η εγκύκλιος περιλαμβάνει τις προβλέψεις για τον νέο Πολυετή Δημοσιονομικό Προγραμματισμό που αντικαθιστά το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής και αποτελεί το κύριο εργαλείο μακροχρόνιου σχεδιασμού. Σύμφωνα με τις προβλέψεις το 2027 και το 2028 καταγράφεται μείωση των κρατικών δαπανών στους φορείς του στενού δημοσίου τομέα που οφείλεται στην ολοκλήρωση του προγράμματος του Ταμείου Ανάκαμψης. Συγκεκριμένα ο ΠΔΠ θέτει:
- τα ανώτατα όρια δαπανών της Κεντρικής Διοίκησης,
- τους στόχους ισοζυγίου για τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης,
- δημοσιονομικά αποτελέσματα ανά υποτομέα (έσοδα, δαπάνες, ισοζύγιο),
- προβλέψεις για το έτος 2026 και τα τρία επόμενα (2027–2029),
- και ενσωματώνει την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του 2024.
