Η 89η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης δεν είναι μόνο το πολιτικό θερμόμετρο κάθε Σεπτέμβρη. Είναι και ένας καθρέφτης των οικονομικών και επιχειρηματικών εξελίξεων της χώρας, με τη Βόρεια Ελλάδα να αποκτά τα τελευταία χρόνια όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα. Στο πλαίσιο αυτό, ο τουρισμός της Θεσσαλονίκης αναδείχθηκε σε έναν από τους πρωταγωνιστές της φετινής ΔΕΘ, με την πόλη να προσπαθεί να κεφαλαιοποιήσει την ανοδική της δυναμική και να περάσει σε μια νέα φάση ανάπτυξης.
Ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ, Ανδρέας Φιορεντίνος, δεν έκρυψε τις φιλοδοξίες: στόχος είναι η εδραίωση της Θεσσαλονίκης στη δεκάδα των πιο δημοφιλών city break και MICE (Meetings, Incentives, Conferences & Exhibitions) προορισμών στην Ευρώπη.
Η στρατηγική βασίζεται σε τρεις άξονες:
- Αναγνωρισιμότητα: η πόλη «πατά» πάνω στην επιτυχημένη καμπάνια Greekend και προβάλλεται με στοχευμένα press και fam trips. Παράλληλα, η σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την προώθηση της Κεντρικής Μακεδονίας δίνει νέα ώθηση.
- Εμπλουτισμός προϊόντος: γαστρονομία, πολιτισμός, συνέδρια. Το 2025 αναμένεται νέα στρατηγική για την ανάδειξη της γαστρονομικής σκηνής και βίντεο-καμπάνια για τον συνεδριακό τουρισμό σε συνεργασία με την Greek Meetings Alliance.
- Αεροπορική συνδεσιμότητα: το «κλειδί» για την εξωστρέφεια της πόλης.
Νέες συνδέσεις – Στόχος το long haul
Στο κομμάτι των αερομεταφορών, ο ΕΟΤ έχει ήδη εξασφαλίσει νέα deals. Η Transavia France ενισχύει το πτητικό της έργο στη Θεσσαλονίκη, ενώ ο όμιλος TUI έχει συμφωνήσει για αύξηση 6% στο capacity του 2026. Ταυτόχρονα, βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις με Easyjet, Jet2 και British Airways για co-marketing και νέες θεματικές προσφορές που συνδυάζουν αστικό και πολιτιστικό τουρισμό.
Η μεγάλη πρόκληση, όμως, είναι οι απευθείας πτήσεις από ΗΠΑ και Ασία. Οι πρώτες συζητήσεις έχουν ανοίξει, με δεδομένο ότι υπάρχει ήδη ζήτηση και ενδιαφέρον από τα ξενοδοχεία της πόλης. Αν οι συμφωνίες ευοδωθούν, η Θεσσαλονίκη θα μπορούσε να μετατραπεί σε πύλη για ταξιδιώτες long haul, διαφοροποιώντας την από άλλους ελληνικούς προορισμούς που βασίζονται κυρίως στο «ήλιος-θάλασσα».
Δυναμική στα νούμερα
Τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου 2025 δείχνουν ότι η τουριστική δυναμική της Θεσσαλονίκης κινείται ανοδικά. Οι αεροπορικές αφίξεις αυξήθηκαν κατά 7,3% σε σχέση με το 2024, φτάνοντας τα 4,37 εκατ. επιβάτες έως τον Ιούλιο – 1,42 εκατ. εγχώριοι και 2,94 εκατ. διεθνείς. Η εξέλιξη αποδίδεται στη διεύρυνση των συνδέσεων, που ενισχύει τόσο τα επαγγελματικά όσο και τα τουριστικά ταξίδια.
Παράλληλα, τα ξενοδοχεία κατέγραψαν άνοδο πληρότητας κατά 4,3% και μέσης τιμής ανά δωμάτιο (ADR) κατά 4,4%. Η θερινή σεζόν κινήθηκε σε επίπεδα 70%-80%, ενώ για το πρώτο Σαββατοκύριακο της ΔΕΘ (6-7 Σεπτεμβρίου) οι πληρότητες έφτασαν στο 90%, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνο Τορνιβούκα.
Η έρευνα της GBR Consulting επιβεβαιώνει την καλή εικόνα: το 94% των επισκεπτών θα πρότεινε τη Θεσσαλονίκη, ενώ το 92% δηλώνει ότι θα επιστρέψει. Ωστόσο, η συνολική εμπειρία βαθμολογείται με 7,8/10 – δείχνοντας περιθώρια βελτίωσης σε τομείς όπως καθαριότητα, δημόσιοι χώροι και υποδομές.
Ξενοδοχεία σε συμπίεση
Την ώρα που το αφήγημα είναι θετικό, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) χτυπά καμπανάκι για το σύνολο του κλάδου. Σε επιστολή της προς τον πρωθυπουργό, καταγράφει «αισθητή υποχώρηση της θεσμικής προσοχής προς τον τουρισμό» και ζητάει εννέα μέτρα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας.
Τα βασικά αιτήματα: μείωση ΦΠΑ διαμονής, ώστε να συγκλίνει με ΕΕ και Μεσόγειο, μείωση τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση, ανταποδοτικότητα δημοτικών τελών, μείωση ασφαλιστικών εισφορών, ολοκλήρωση χωροταξικού σχεδιασμού, αυστηρό πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, περιορισμό φορολογικής επιβάρυνσης καυσίμων, αύξηση διαφημιστικής δαπάνης, αναβάθμιση υποδομών.
Η Ομοσπονδία προειδοποιεί πως η αγορά περνά από Sellers Market σε Buyers Market, με αποτέλεσμα η διαπραγματευτική ισχύς να μετατοπίζεται από τους ξενοδόχους στους tour operators. Αυτό σημαίνει πίεση στα περιθώρια κέρδους και αύξηση του ρίσκου για επενδύσεις.
Η πρόκληση της βραχυχρόνιας μίσθωσης
Στο ίδιο φόντο, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να επεκταθεί και στη Θεσσαλονίκη η απαγόρευση ένταξης νέων ακινήτων σε βραχυχρόνια μίσθωση – πέρα από το κέντρο της Αθήνας, όπου ήδη εφαρμόζεται.
Η συζήτηση για τα Airbnbs είναι διπλή: από τη μία πλευρά, ενισχύουν την επισκεψιμότητα, προσφέροντας περισσότερες επιλογές διαμονής. Από την άλλη, πιέζουν το στεγαστικό, αυξάνοντας τα ενοίκια, και λειτουργούν ανταγωνιστικά προς τα ξενοδοχεία. Για τους επενδυτές, μια τέτοια ρύθμιση θα αλλάξει τα δεδομένα στην αγορά ακινήτων της Θεσσαλονίκης, η οποία τα τελευταία χρόνια γνωρίζει έντονο ενδιαφέρον από funds και ιδιώτες που αγοράζουν διαμερίσματα για βραχυχρόνια εκμετάλλευση.
Το μεγάλο ερώτημα
Για την επιχειρηματική κοινότητα, το ερώτημα είναι σαφές: μπορεί η Θεσσαλονίκη να μετατραπεί σε διεθνή τουριστικό κόμβο city break και συνεδρίων, διαφοροποιώντας την ταυτότητά της αφενός από την Αθήνα, αφετέρου από τους παραδοσιακούς καλοκαιρινούς προορισμούς;
Η απάντηση θα εξαρτηθεί από το αν οι σχεδιασμοί του ΕΟΤ θα μετουσιωθούν σε απτά deals με αεροπορικές και tour operators, αν οι ξενοδόχοι θα βρουν το ρυθμιστικό και φορολογικό περιβάλλον που ζητούν και αν οι πολιτικές αποφάσεις γύρω από τη βραχυχρόνια μίσθωση θα δώσουν ισορροπία αντί για νέα ένταση.
Σε κάθε περίπτωση, η ΔΕΘ του 2025 λειτούργησε ως υπενθύμιση ότι η Θεσσαλονίκη διαθέτει το momentum – αλλά και ότι για να το κεφαλαιοποιήσει χρειάζεται συνέργειες, κεφάλαια και στρατηγική συνέπεια.
