Περί τις 24.000 θέσεις εργασίας χάθηκαν στον κλάδο γούνας, στη Δυτική Μακεδονία, μέσα στην τελευταία 20ετία, με το μεγαλύτερο πλήγμα στον κλάδο να έχει προκληθεί από τον Ρωσο- Ουκρανικό πόλεμο και τις κυρώσεις της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή. Ένας μεταποιητικός κλάδος, ο πλέον δυναμικός εξαγωγικά της Δυτικής Μακεδονίας, με παράδοση που ξεκινάει από τον 14ο αιώνα, έχει καταστραφεί και δεν μπορεί να συντηρηθεί με τις «ασπιρίνες» των λιγοστών εξαγωγών στην Κορέα και στην Αμερική.
Τα παραπάνω δήλωσε στο powergame.gr ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γουνοποιών Kαστοριάς και πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γούνας, Απόστολος Τσούκας, τονίζοντας ότι η Δυτική Μακεδονία έχει χάσει το πολυτιμότερο περιουσιακό στοιχείο του κλάδου, που ήταν οι τεχνίτες γουνοποιοί. Εκατοντάδες μεταποιητικές και εμπορικές επιχειρήσεις έκλεισαν, αλλά το χειρότερο όλων είναι ότι με την εσωτερική μετανάστευση έφυγαν τα έμπειρα χέρια από την περιοχή.
«Μας απαγορεύουν να εξάγουμε γούνινα ενδύματα, αλλά μας επιτρέπουν να εξάγουμε στη Ρωσία γουνοδέρματα. Είμαστε η δεύτερη δύναμη στον κόσμο στην παραγωγή δερμάτων από μινκ, περίπου 2 εκατ. δέρματα τον χρόνο, τα οποία δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε. Όμως το βαρύ πυροβολικό του κλάδου, οι πολλές θέσεις απασχόλησης, όπως και η προστιθέμενη αξία, είναι στη μεταποίηση. Υπάρχει αυτό το παράδοξο, δημιουργήθηκαν τα προηγούμενα 30 χρόνια φάρμες εκτροφής γουνοφόρων ζώων για να υποστηρίξουν τη γουνοποιΐα και τώρα δεν έχουμε μεταποίηση», πρόσθεσε ο κ. Τσούκας.
Σημειώνεται ότι υπάρχουν 65 φάρμες γουνοφόρων ζώων, περί τις 40 στις περιοχές Γαλατινής και Σιάτιστας και οι υπόλοιπες στην Καστοριά, μια δραστηριότητα στον πρωτογενή που καθετοποίησε τον ελληνικό κλάδο γούνας.
Κλάδος γούνας: Μείωση τζίρου πάνω από 80%
Ο κλάδος γούνας, που στις παλιές καλές εποχές, έως το 2014, έκανε εξαγωγές- άμεσες και έμμεσες (μέσω τουρισμού)- έως και 600 εκατ. ευρώ, πέρυσι, σύμφωνα με τη μελέτη του ΣΕΒΕ για την Εξαγωγική Δραστηριότητα της Ελλάδα ανά Περιφέρεια, πραγματοποίησε εξαγωγές μόλις 101 εκατ. το 2024.
Προ κυρώσεων η Ρωσία απορροφούσε πάνω από το 40% των ελληνικών εξαγωγών γούνας, ενώ σημαντική αγορά ήταν τα ΗΑΕ και τρίτη ήταν η αμερικανική. Εξαγωγές πραγματοποιούνταν και στην Ουκρανία, αλλά και στη Λευκορωσία.
Τι αγοράζουν οι Αλβανοί πελάτες
«Σκαλίζοντας» τα στοιχεία της Μελέτης του ΣΕΒΕ, εντοπίσθηκε κάτι εντυπωσιακό. Ότι η Αλβανία είναι η Νο1 αγορά για τη Δυτική Μακεδονία με μερίδιο 29,8%, ενώ ο κλάδος κλωστοϋφαντουργίας-ένδυσης έχει το 30,8% των εξαγωγών της συγκεκριμένης περιφέρειας, ενώ από το ποσοστό αυτό το 89,8% αφορά γουνοδέρματα.
Αν λοιπόν κάποιος μείνει στα νούμερα, θα συμπεράνει ότι η Αλβανία είναι ο μεγαλύτερος πελάτης του κλάδου γούνας της Δυτικής Μακεδονίας.
«Στην Αλβανία οι εξαγωγές αφορούν κυρίως γούνινα αξεσουάρ και δερμάτινα είδη, ενδύματα και αξεσουάρ. Φυσικά, μας ικανοποιεί το αγοραστικό ενδιαφέρον από πλευράς Αλβανών, που είναι οι κυριότεροι πελάτες των καταστημάτων λιανικής που πωλούν αξεσουάρ. Αυτά τα είδη έχουν τον ίδιο κωδικό εξαγωγής με τα γούνινα ενδύματα, αλλά ο κλάδος γούνας δεν μπορεί να επιβιώσει με τις πωλήσεις κασκόλ και γαντιών. Ο κλάδος, έχοντας χάσει τους τεράστιας σημασίας κρίκους της μεταποίησης και εμπορίας γούνινων ενδυμάτων, δεν μπορεί να επιβιώσει».
Απόστολος Τσούκας © Σύνδεσμος Γουνοποιών Καστοριάς
Κλειστές βιτρίνες σε Καστοριά και Σιάτιστα
Όπως είπε ο κ. Τσούκας, «η Καστοριά, η μητρόπολη της ελληνικής γουνοποιίας, είναι σήμερα μία πόλη συνταξιούχων και δημοσίων υπαλλήλων, καθώς όσοι έφυγαν από τον κλάδο, έφυγαν και από την περιοχή και δεν υπάρχουν ελπίδες ότι θα ξαναγυρίσουν. Παλιά στην Καστοριά υπήρχαν πάνω από 1.000 γουναράδικα (καταστήματα και εργαστήρια), στο κέντρο και σε όλη την πόλη, και σήμερα δεν έχουν μείνει ούτε 100».
Ο κλάδος, που επιχειρούσε βήματα ανάκαμψης από το πλήγμα που δέχθηκε στην περίοδο του covid, έχει τραυματιστεί βαριά και δεν μπορεί να ανακάμψει, έπειτα από τρία χρόνια αποκλεισμού από τη μεγαλύτερη γι’ αυτόν αγορά, η οποία και για κλιματικούς λόγους συνεχίζει να χρησιμοποιεί τα γούνινα παλτό.
Το δεύτερο μεγάλο κέντρο της ελληνικής γουνοποιίας στη χώρα μας, μετά την Καστοριά, ήταν η Σιάτιστα, η πόλη των μεγαλεμπόρων και ευεργετών, που άκμασε στo Bόιο Κοζάνης. Τώρα πλέον η κεντρική οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι γεμάτη κλειστές βιτρίνες (καταστήματα γουναρικών), ενώ έχουν κλείσει και σχεδόν όλα τα εργαστήρια ραφής, που βρίσκονταν στα ισόγεια των σπιτιών. Το πλήγμα που δέχθηκε η τοπική οικονομία είναι μεγάλο, αν ληφθεί υπόψη ότι και σήμερα ο κλάδος -κυρίως με τα γουνοδέρματα- έχει μερίδιο εξαγωγών 25% στην ΠΕ Κοζάνης.
Λιγότερα από 1.000 άτομα στον κλάδο
«Ο κλάδος γούνας, τα ενδύματα από γούνα, έχει παγώσει και αυτό επειδή μας απαγορεύουν να εξάγουμε στον βασικό μας πελάτη, που είναι η Ρωσία. Το ένδυμα είναι στο μηδέν. Η πολιτική της ΕΕ μας κατέστρεψε, έχουν φύγει όλοι οι γουνοποιοί, στον κλάδο έμειναν λιγότερα από 1.000 άτομα», τόνισε ο κ. Τσούκας.
Το 2024 οι εξαγωγές του κλάδου γούνας της ΠΕ Καστοριάς ήταν μόλις 70,9 εκατ. ευρώ (-17%) και της ΠΕ Κοζάνης 29,3 εκατ., έναντι 25,4 εκατ. του 2023.
Η Ελληνική Ομοσπονδία Γούνας προσπαθεί να περισώσει από τον κλάδο ό,τι μπορεί να σωθεί, ενώ στο Εκθετήριο Καστοριάς συνεχίζει να γίνεται, κάθε χρόνο, η μεγαλύτερη έκθεση γούνας παγκόσμια. Το 2026 η 51η διεθνής έκθεση γούνας θα πραγματοποιηθεί 16-19 Απριλίου στο Κέντρο Γούνας Δυτικής Μακεδονίας.
Οι επιχειρήσεις του κλάδου, δεν περιμένουν τους πελάτες να έρθουν σε αυτούς, πάνε αυτοί στους πελάτες, μία εμπορική πολιτική που εφαρμόζεται για δεκαετίες, με τη συμμετοχή και σε μεγάλα gala μόδας του εξωτερικού.
Fashion Show στο Βουκουρέστι
Στο επόμενο διάστημα, ο Σύνδεσμος Γουνοποιών Καστοριάς, μαζί με την Enterprise Greece και το Γραφείο ΟΕΥ της Πρεσβείας της Ελλάδος στο Βουκουρέστι, διοργανώνουν ένα Εκθεσιακό Event από 30 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμβρίου 2005, το οποίο περιλαμβάνει: Gala Fashion Show την Πέμπτη 30 Οκτωβρίου στο MUZEUL NAŢIONAL DE ARTĂ AL ROMÂNIEI – SALA TRONULUI και, B2B και B2C συναντήσεις επιχειρήσεων γούνας από Καστοριά και Σιάτιστα με εμπόρους και καταναλωτές, την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου και Σάββατο 1 Νοεμβρίου στο RADISSON BLU BUCHAREST.
«Προσπαθούμε, όπως με τη διοργάνωση στο Βουκουρέστι, να καλύψουμε το χαμένο έδαφος, όμως στην πραγματικότητα πρόκειται για “ασπιρίνη” σε έναν βαριά άρρωστο, επειδή δεν φτάνει όλος ο υπόλοιπος κόσμος για να καλυφθεί η απώλεια της ρωσικής αγοράς», είπε ο κ. Τσούκας, καταλήγοντας:
«Η γούνα μπορεί σε ορισμένες αγορές να είναι μόδα, αλλά θέλει και τις κατάλληλες κλιματικές συνθήκες. Αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες, με την υποστήριξη και της Πολιτείας, όπως ήταν το πρόγραμμα διείσδυσης στην αγορά της Νότιας Κορέας, το οποίο λειτούργησε θετικά. Κάνουμε εξαγωγές στην Κορέα και ακολουθούν αυξητική τάση, αλλά τα μεγέθη δεν αρκούν για να επιβιώσει ο κλάδος. Αναγκαστικά περιμένουμε να τελειώσει ο πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας».
