Οι προοπτικές ανάπτυξης αλλά και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο εγχώριος κλάδος των εμπορευματικών μεταφορών, logistics και ταχυμεταφορών τέθηκαν σε συζήτηση στο πλαίσιο των εργασιών του 8ου Συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών ITC 2025.
Αναγνωστόπουλος: Η εμπορευματική δραστηριότητα είναι οι «φλέβες» στο κορμί της οικονομίας
«Το διεθνές εμπόριο και οι διεθνείς εξελίξεις είναι καθοριστικές για το τι συμβαίνει και εντός της χώρας», ανέφερε ο Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, γενικός γραμματέας Εμπορίου, επισημαίνοντας ότι οι διαρκείς ανατροπές των τελευταίων ετών και οι σύγχρονες προκλήσεις δημιουργούν πέρα από αβεβαιότητες και σημαντικές ευκαιρίες.
«Η εμπορευματική δραστηριότητα από τις ταχυμεταφορές ως τα βαριά φορτία είναι ουσιαστικά οι “φλέβες” που μεταφέρουν το αίμα στο κορμί της οικονομίας», επισήμανε, υπογραμμίζοντας πως εάν αυτή η διαδικασία δεν λειτουργεί με τον βέλτιστο τρόπο είναι αδύνατον να επιτευχθεί οικονομική ανάπτυξη.
Όπως τόνισε, η χώρα μας βρίσκεται σε μία στρατηγική θέση, που την καθιστά πύλη προς την Ανατολή, δια της ξηράς και δια της θαλάσσης μέσω κυρίως του λιμανιού του Πειραιά. «Είναι υποχρέωσή μας να αξιοποιήσουμε αυτή τη θέση, έτσι ώστε μέσω των κατάλληλων υποδομών να καταστεί η Ελλάδα ένα logistics hub για όλη την Ευρώπη», τόνισε.
Ακόμη, ανέδειξε το ενδιαφέρον της κυβέρνησης για το κομμάτι του last mile, λόγω της επίδρασης που έχει στη διαμόρφωση του κόστος των προϊόντων για τον καταναλωτή, καθώς και του τρόπου που αλλάζει την κυκλοφορία στα αστικά κέντρα. «Η λογική των smart lockers, για παράδειγμα, που κατά το παρελθόν φάνταζε ως κάτι το εξωτικό, σήμερα το ζούμε κι έχει βελτιώσει τις ζωές μας», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Αναγνωστόπουλος αναφέρθηκε στη συμμετοχή του Υπουργείου Ανάπτυξης στο πανευρωπαϊκό έργο eFTI4ALL που σχετίζεται με την διαμόρφωση, βάσει του Κανονισμού eFTI, μιας πανευρωπαϊκής πλατφόρμας, η οποία θα ψηφιοποιήσει τα δεδομένα των εμπορευματικών μεταφορών, ώστε να επιταχυνθούν οι απαραίτητοι διασυνοριακοί έλεγχοι. Σε αυτό το πανευρωπαϊκό πρόγραμμα συμμετέχουν ακόμη το Υπουργείο Μεταφορών, εμπορευματικές επιχειρήσεις, το ΕΜΠ και το ΕΚΕΤA.
Σκλήκας (ΕΛΤΑ): Προσβάσιμες υπηρεσίες γενικής τραπεζικής για όλους μέσω της συμμαχίας με την Alpha Bank
Στη δημιουργία υπεραξίας για τους πελάτες των Ελληνικών Ταχυδρομείων μέσω της στρατηγικής σύμπραξης με την Alpha Bank, αναφέρθηκε ο Γρηγόρης Σκλήκας, διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΤΑ.
«Στοχεύουμε στη δημιουργία ολοκληρωμένων υπηρεσιών, συμπεριλαμβάνοντας πέρα από τη φυσική μεταφορά και προστιθέμενες αξίες, όπως π.χ. ένα σύστημα πληρωμής κι ένα σύστημα διαχείρισης των χρηματοοικονομικών του πελάτη, απευθυνόμενοι κυρίως σε εκείνους που βρίσκονται εκτός αστικού κέντρου και δεν έχουν πρόσβαση σε αντίστοιχες υπηρεσίες λόγω του γεωγραφικού κατακερματισμού της χώρας», εξήγησε.
Στη συνέχεια, ανέδειξε την αξία της σύνδεσης micrologistics και χρηματοοικονομικών προϊόντων για τη μικρομεσαία οικονομία, μέσω της δημιουργίας του πιστοληπτικού προφίλ του πελάτη. Όπως εξήγησε ο κ. Σκλήκας, «καταγράφεται, αρχικά, η λειτουργία ενός πελάτη κι εν συνεχεία, μέσω της στρατηγικής συνεργασίας με την Alpha Bank, μπορεί να αναληφθεί το επενδυτικό ρίσκο της δανειοδότησης και της δημιουργίας αξίας».
Δεδομένου ότι σήμερα, λόγω της συρρίκνωσης των τραπεζικών δικτύων, πάνω από 1 εκατομμύριο πολίτες και επιχειρήσεις δεν έχουν πρόσβαση σε γενική τραπεζική, έθεσε ως στόχο των ΕΛΤΑ την εξασφάλιση προσβασιμότητας χρηματοοικονομικών και τραπεζικών υπηρεσιών στο ευρύτερο πελατειακό κοινό.
Ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΤΑ προσδιόρισε τους τρεις καθοριστικούς παράγοντες για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων του κλάδου. Αυτοί είναι: προσαρμοστικότητα και ευελιξία, καθαρότητα σκοπού και συνεργασία. «Αν η δημιουργία αξίας γίνεται μέσω της αποτελεσματικότητας και της κλίμακας, αυτή δεν έρχεται χωρίς συνεργασίες τόσο στο last mile όσο και στα ενδιάμεσα επίπεδα», επισήμανε, θυμίζοντας ότι το εκτεταμένο δίκτυο των ΕΛΤΑ είναι ανοιχτό σε όλους τους point-to-point service providers.
Μακιός (ΟΒ Streem): Ανάπτυξη μέσω εξαγορών για να γίνει η OB Streem, o «πρωταθλητής» της εφοδιαστικής στη Νοτιοανατολική Ευρώπη
Τη στρατηγική για να αναδειχθεί η OB Streem στον περιφερειακό πρωταθλητή της εφοδιαστικής αλυσίδας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη ως το 2030, περιέγραψε ο Θρασύβουλος Μακιός, διευθύνων σύμβουλος της OB Streem.
«Στόχος μας είναι να γίνουμε εταιρεία αξίας 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων ως το 2030. Αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω οργανικής ανάπτυξης. Φέτος περιμένουμε να κλείσουμε στα 400 εκατ., άρα έχουμε μπροστά μας μια πορεία ανόργανης ανάπτυξης μέσω εξαγορών», εξήγησε ο κ. Μακιός, θέτοντας ως προτεραιότητα την ενίσχυση της παρουσίας της εταιρείας στις εκτός Ελλάδος αγορές που ήδη δραστηριοποιείται, δηλαδή Ρουμανία, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία.
Ο κ. Μακιός υπενθύμισε ότι η OB Streem είναι το αποτέλεσμα της συγχώνευσης έξι εταιρειών του κλάδου, στο πλαίσιο της στρατηγικής επένδυσης της H.I.G. στην εφοδιαστική αλυσίδα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Σήμερα, λειτουργεί 400.000 τετραγωνικά μέτρα αποθηκών και απασχολεί συνολικά σχεδόν 3.000 εργαζόμενους.
«Η στρατηγική μας βασίζεται στον άξονα που ξεκινά από το λιμάνι του Πειραιά, το οποίο πρακτικά καθιστά την Ελλάδα μεγάλη πύλη logistics, με ροές προϊόντων προς την Ανατολική και την Κεντρική Ευρώπη», εξήγησε, βάζοντας στον πυρήνα τον στόχο να αποτελεί ο OB Streem τη συνολική λύση στην παροχή υπηρεσιών logistics.
Ειδική αναφορά έκανε ο κ. Μακιός στον κατακερματισμό της αγοράς στο last mile, όπου οι οκτώ υφιστάμενοι παίκτες είτε χάνουν είτε προσπαθούν να κάνουν break even με μεγάλη δυσκολία, επειδή δεν επαρκούν οι όγκοι.
«Η αλλαγή της αγοράς δεν αποτελεί απειλή, αλλά ευκαιρία. Επομένως πρέπει να δούμε πώς θα συνεργαστούμε για να βελτιώσουμε την αποδοτικότητά μας. Η αγορά αλλάζει πάρα πολύ και μεγαλώνει», τόνισε, φέρνοντας ως παράδειγμα την Temu, η οποία εμφανίστηκε πριν από δύο χρόνια και κάνει ήδη 40 με 45 χιλιάδες παραδόσεις την ημέρα.
Ανέδειξε, τέλος, την ανάγκη μίας άμεσης παρέμβασης του κράτους για να δοθεί λύση στο μεγάλο πρόβλημα του Ελαιώνα, από όπου εκκινούν όλα τα city logistics, καθώς το 80% των εγκατεστημένων διαμεταφορέων λειτουργούν χωρίς άδεια, δημιουργώντας ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού. Όπως είπε, ο κ. Μακιός θα μπορούσε αυτή η λύση να είναι η επιτάχυνση για το νέο logistics park στη Φυλή.
Μαγκλάρας (ΘΕΚ – Goldair): Σημαντικές παραχωρήσεις τα εμπορευματικά κέντρα σε Θριάσιο, Φυλή και Γκόνο
Στους αναπτυξιακούς στόχους και τις επενδύσεις της Goldair εστίασε ο Βασίλης Μαγκλάρας, διευθύνων σύμβουλος της Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο Α.Ε. «Η ανάπτυξη για εμάς είναι μία αναγκαιότητα και μία δέσμευση των μετόχων μας. Οι εταιρείες logistics εάν δεν έχουν συνεχή ανάπτυξη, δεν μπορούν να κοιτάξουν το μέλλον με αισιοδοξία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο όμιλος συμμετέχει στον διαγωνισμό για το εμπορευματικό κέντρο στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου της Θεσσαλονίκης. Όπως επισήμανε ο κ. Μαγκλάρας, πρόκειται για μία παραχώρηση αντίστοιχη αυτής του Θριασίου, που μπορεί να δώσει σημαντικές δυνατότητες συνεργειών, ώστε να δημιουργηθεί «ένα νοήμον κέντρο logistics, μια σύνδεση μεταξύ Βορείου Ελλάδας και Αττικής».
Όσο για τον νέο μεταφορικό κόμβο στη Φυλή, έκανε λόγο για ένα «διαφορετικό αφήγημα στα logistics», καθώς θα μετεγκατασταθούν εκεί τα πρακτορεία. «Για εμάς, είναι πολύ σημαντικό. Βρίσκεται δίπλα στην αυλή της Goldair και του Θριασίου, οπότε η συμμετοχή μας και σε αυτόν τον διαγωνισμό μέσω συνεργασιών είναι σημαντική για τον μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό μας στόχο», σημείωσε.
Ο κ. Μαγκλάρας έκανε λόγο για πολύ δύσκολα έργα, καθώς πρέπει να επιλυθούν μια σειρά από προβλήματα, που συχνά φέρνουν μεγάλες καθυστερήσεις, κυρίως κατά την αδειοδοτική διαδικασία. Εκτίμησε, δε, ότι η εμπειρία από το Θριάσιο θα αποτελέσει μία πεπατημένη για τα έργα σε Φυλή και Γκόνο, και για τον παραχωρησιούχο και για το δημόσιο, προκειμένου να μην βρεθούν μπροστά σε αντίστοιχα αδιέξοδα.
Αναφερόμενος στα προβλήματα του οικοσυστήματος των logistics, έκανε λόγο για απαρχαιωμένες και κατακερματισμένες υποδομές, με μικρές και χαμηλού ύψους αποθήκες, που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν διεθνείς πελάτες, και χωρίς τεχνολογική ενσωμάτωση.
«Υπάρχει βαθιά ανάγκη για όλο και μεγαλύτερα, όλο και περισσότερα σύγχρονα εμπορευματικά κέντρα», είπε ο κ. Μαγκλάρας, υπογραμμίζοντας πως «η Ελλάδα θα μπορούσε να καταστεί ένας διεθνής χώρος ελαφράς μεταποίησης, με σύγχρονα μεγάλα εμπορευματικά κέντρα».
Βελιζιώτης (Speedex): Ο κατακερματισμός της αγοράς και η συμπίεση τιμών απειλούν το last mile
Τις μεγάλες αλλαγές που έχουν συντελεστεί στο τοπίο των εγχώριων ταχυμεταφορών κατά την τελευταία πενταετία, καθώς και τις μεγάλες προκλήσεις ανέδειξε ο Γεώργιος Βελιζιώτης, διευθύνων σύμβουλος της Speedex. «Μπορεί να αναπτύσσεται το ηλεκτρονικό εμπόριο, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αναπτύσσεται και η αγορά του last mile», είπε χαρακτηριστικά.
Όπως περιέγραψε, «μέσα στην περίοδο της πανδημίας, είδαμε περίπου 600 νέες εταιρείες να βγάζουν άδειες, γεγονός που οδήγησε σε κατακερματισμό της αγοράς και συμπίεση των τιμών». Βάζοντας στην εξίσωση και τους νέους τρόπους παράδοσης προϊόντων, όπως τα lockers και τα PUDO points (Pick Up, Drop Off), εκτίμησε ότι λίγες εταιρείες του κλάδου είναι πλέον κερδοφόρες.
Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι πολλά ελληνικά e-shops αντιμετωπίζουν προβλήματα, εξαιτίας του κατακλυσμού της αγοράς από τα κινεζικά προϊόντα, τα οποία διακινούνται χωρίς όφελος επί της ουσίας για τους ταχυμεταφορείς. «Θεωρώ ότι εδώ θα πρέπει να υπάρξει κάποια παρέμβαση είτε της ελληνικής κυβέρνησης, είτε της Ε.Ε. ακόμα καλύτερα», σημείωσε, εξηγώντας πως τίθενται και ζητήματα ποιότητας.
Για να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες του κλάδου τις νέες προκλήσεις, ο κ. Βελιζιώτης έδωσε έμφαση στον έλεγχο του κόστους και συνεργασίες προκειμένου να μοιραστούν τα έξοδα.
Σε αυτό το περιβάλλον, όπως εξήγησε ο κ. Βελιζιώτης, η Speedex προσπαθεί να διατηρήσει τις τιμές σε επίπεδα που θα εξασφαλίσουν την κερδοφορία, προσφέροντας συγχρόνως στον πελάτη όλες τις δυνατές επιλογές για το πού και πότε θα παραλάβει το δέμα του. «Σε μια Ελλάδα με βουνά και πολύ μεγάλη ακτογραμμή, πρέπει να προσφέρουμε εναλλακτικές λύσεις, με μικρό κόστος», επισήμανε.
Διαβλέποντας πως η τεχνητή νοημοσύνη θα φέρει νέες ανατροπές στην αγορά, δήλωσε πως η εταιρεία βλέπει θετικά τις τεχνολογικές εξελίξεις. Στο πεδίο της ηλεκτροκίνησης, όπως δήλωσε ο κ. Βελιζιώτης, στα άμεσα πλάνα είναι η αλλαγή του στόλου το συντομότερο δυνατό. Τέλος, η εταιρεία μέσω της πλατφόρμας που μετρά το αποτύπωμα ρύπων, σχεδιάζει τη βέλτιστη διαδρομή για τους διανομείς ώστε να έχει τη μικρότερη επίδραση στο περιβάλλον.
Παπαγεωργίου (PTL/EEL): Να δημιουργηθεί Γενική Γραμματεία Εφοδιαστικής Αλυσίδας
Την πρόταση για τη δημιουργία Γενικής Γραμματείας Εφοδιαστικής Αλυσίδας επανέλαβε ο Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Managing Director της PTL και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics (ΕΕL).
«Όλες οι αρμοδιότητες από τα διαφορετικά υπουργεία πρέπει να υπάγονται σε έναν φορέα, ώστε να μην αποθαρρύνονται όσοι θέλουν να επενδύσουν, αλλά να έχουν ένα σημείο αναφοράς», τόνισε.
Η Γενική Γραμματεία Εφοδιαστικής ως επιτελική δημόσια υπηρεσία θα αποτελεί τον άμεσο συνεργάτη του Υπουργού Ανάπτυξης στη διεκπεραίωση των αρμοδιοτήτων του για την Εφοδιαστική , η οποία θα συντονίζει όλες τις υπηρεσίες, όργανα κι ενέργειες για το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την παρακολούθηση του δικτύου εφοδιασμού της χώρας μας αλλά και θα συνυπογράφει όλα τα νομοθετήματα τα σχετικά με την άσκηση δραστηριοτήτων για τον συγκεκριμένο κλάδο.
Ως καθοριστική προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδύσεων έθεσε την ύπαρξη σοβαρών υποδομών, διακρίνοντας την απουσία οράματος και σχεδιασμού. «Θέλουμε να είμαστε μία χώρα transit;», αναρωτήθηκε, «δηλαδή από τα περίπου 5 εκατ. containers που φτάνουν στον Πειραιά, περίπου 500 χιλιάδες να περνάνε μέσα από τη χώρα; Εγώ δεν θα το ήθελα» συμπλήρωσε.
Όπως είπε ο κ. Παπαγεωργίου «οι συνδυασμένες μεταφορές αποτελούν άγνωστη έννοια στην Ελλάδα», γεγονός που κρατά την χώρα πίσω σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, οι επενδυτές προτιμούν να πηγαίνουν στα λιμάνια της Ολλανδίας, παρότι καταγράφουν καθυστέρηση 14 ημερών σε σχέση με την Ελλάδα, γιατί εκεί οι συνδυασμένες μεταφορές συνιστούν τον κανόνα. Για παράδειγμα, στην Αμβέρσα, όπου υπάρχουν πάνω από 40 γραμμές με τρένα στους χώρους στάθμευσης.
Όπως τόνισε, παρότι τα πράγματα δεν είναι ρόδινα, σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται στη 19η θέση διεθνώς στις υπηρεσίες logistics, έχοντας ανέβει 23 θέσεις μέσα σε μια τετραετία. Η εφοδιαστική αλυσίδα συνεισφέρει στο 11,6% του ΑΕΠ και παρέχει περίπου 230 χιλιάδες θέσεις εργασίας πανελλαδικά.
Ιεραρχώντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, αναφέρθηκε αρχικά στον γηραιό στόλο οχημάτων στην Ευρώπη, ηλικίας 22,7 ετών. «Θα πρέπει η Πολιτεία να δώσει σοβαρά κίνητρα, έτσι ώστε να μπορέσουμε να επενδύσουμε σε νέα φορτηγά», επέμεινε, θέτοντας και τη διάσταση των πράσινων μεταφορών.
Ακολουθούν η έλλειψη οδηγών, που αποτελεί και πανευρωπαϊκό πρόβλημα, η τεράστια έλλειψη σε εμπορευματικά τρένα -κυρίως μετά την τραγωδία των Τεμπών-, αλλά και η άναρχη δόμηση.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Παπαγεωργίου στην απουσία σύγχρονων χώρων στάθμευσης, διερωτώμενος γιατί δεν μπορούν να δημιουργηθούν τέτοιοι χώροι, στα πρότυπα αυτών που διαθέτει το λιμάνι του Ρότερνταμ με ξενοδοχειακές μονάδες, προτείνοντας τις περιοχές του Ασπροπύργου, του Σχηματαρίου, αλλά και πλησίον και του Αγίου Στεφάνου, όπου είναι εγκατεστημένες όλες οι βιομηχανικές μονάδες και εταιρείες στον κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Κυριαζής (Cityzen): Οι χώροι στάθμευσης μπορούν να εξελιχθούν σε ένα real estate asset με πολλές δυνατότητες και για logistics/ταχυμεταφορές
Ο Κωνσταντίνος Κυριαζής, διευθύνων σύμβουλος της Cityzen υπογράμμισε ότι οι χώροι στάθμευσης αποτελούν πλέον στοιχεία της αστικής υποδομής, παρέχοντας τη δυνατότητα να εξυπηρετούνται περισσότερες ανάγκες από αυτήν της κλασικής στάθμευσης. «Σε όλους τους σταθμούς μας, οι εταιρείες ταχυμεταφορών μπορούν να αξιοποιούν τους χώρους μας για να τοποθετούν smart lockers», εξήγησε, διακρίνοντας μία win-win συνθήκη για όλους.
Ανέδειξε, παράλληλα, την προοπτική οι χώροι στάθμευσης να εξυπηρετήσουν και άλλες ανάγκες ταχυμεταφορέων, δημιουργώντας micro-hubs. «Φανταζόμαστε, λοιπόν, ότι ο χώρος στάθμευσης είναι ένα real estate asset στο οποίο βλέπουμε όλο και περισσότερες δυνατότητες», τόνισε.
Αναφερόμενος στους χώρους στάθμευσης μεγάλων οχημάτων, ο κ. Κυριαζής σημείωσε πως, παρά την ύπαρξη τέτοιων χώρων σε ορισμένους από τους παραχωρημένους αυτοκινητόδρομους της χώρας, αυτοί δεν είναι προς το παρόν όσο δημοφιλείς θα έπρεπε.
Κλείνοντας, τόνισε πως με τα χρόνια η παροχή λύσεων τεχνολογίας καταλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο μερίδιο της δραστηριότητας της Cityzen. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν o εξοπλισμός στάθμευσης και οι αισθητήρες εντός των χώρων στάθμευσης και το smart phone application. «Επεκτεινόμαστε τώρα και στο κομμάτι των μεταφορών, με εξειδικευμένες λύσεις για εταιρείες logistics, που αξιοποιούν ανοιχτές τεχνολογίες», κατέληξε.
