Η ελληνική αγορά εργασίας συνεχίζει να δείχνει σημάδια ανάκαμψης. Το δεύτερο τρίμηνο του 2025, οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν κατά 1,4% σε ετήσια βάση, αγγίζοντας τα 4,4 εκατομμύρια — το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 ετών. Την ίδια στιγμή, οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 12%, με το ποσοστό ανεργίας να υποχωρεί στο 8,6% από 9,8% πέρυσι. Παρά τα θετικά στοιχεία, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει δύο κρίσιμες προκλήσεις: την υψηλή διαρθρωτική ανεργία και το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, ειδικά μεταξύ νέων και γυναικών.
Η πρόκληση της διαρθρωτικής ανεργίας
Η Ελλάδα παραμένει μία από τις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα διαρθρωτικής ανεργίας στην ΕΕ-27, εκτιμώμενη πάνω από 9% το 2025. Οι ελλείψεις είναι ιδιαίτερα έντονες σε τομείς όπως ο τουρισμός και οι κατασκευές, όπου η αναντιστοιχία δεξιοτήτων εμποδίζει την περαιτέρω αποκλιμάκωση της ανεργίας.
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προβλέπει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στην ανάπτυξη ψηφιακών, πράσινων και τεχνικών δεξιοτήτων. Κρίσιμης σημασίας είναι επίσης η ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, η επανακατάρτιση ανέργων, αλλά και η ουσιαστική διασύνδεση όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης με την παραγωγική βάση της χώρας.
Ενίσχυση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό
Η απασχόληση στην Ελλάδα παραμένει χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (56,4% έναντι 62,1%). Η αύξηση της συμμετοχής γυναικών, νέων και ατόμων άνω των 65 ετών είναι καίριας σημασίας για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και της κοινωνικής συνοχής.
Η πολιτεία έχει ήδη λάβει μέτρα, όπως φοροελαφρύνσεις για νέους και οικογένειες με παιδιά, καθώς και δράσεις για τη φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων που διευκολύνουν την ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, προτάσεις όπως τα in-work benefits, δηλαδή παροχές σε εργαζόμενους με χαμηλά εισοδήματα, μπορούν να ενισχύσουν την ελκυστικότητα της επίσημης απασχόλησης.
Καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας
Η αδήλωτη εργασία εξακολουθεί να αποτελεί τροχοπέδη για την αγορά. Ο συνδυασμός αυστηρότερων ελέγχων και κινήτρων — όπως η μείωση της φορολογίας και του μη μισθολογικού κόστους — μπορεί να καταστήσει την επίσημη απασχόληση πιο συμφέρουσα για εργαζόμενους και εργοδότες.
Brain Drain: η μεγάλη απώλεια
Η φυγή ταλαντούχων νέων στο εξωτερικό παραμένει ανοιχτή πληγή. Η ενίσχυση κινήτρων για την επιστροφή εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού θα μπορούσε να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης και καινοτομίας για την Ελλάδα.
Η εικόνα πίσω από τα νούμερα
Σύμφωνα με την καμπύλη Beveridge, η ελληνική αγορά εργασίας δείχνει σημάδια προσαρμογής: ενώ η ανεργία μειώνεται, οι κενές θέσεις περιορίζονται, κάτι που ίσως σηματοδοτεί μείωση των αναντιστοιχιών. Ειδικά στον τουρισμό, οι κενές θέσεις έχουν υποχωρήσει αισθητά, την ώρα που οι κατειλημμένες αυξάνονται.
Παράλληλα, το ποσοστό απασχόλησης γυναικών ανήλθε σε ιστορικό υψηλό 48,7%, με θετικά δείγματα σύγκλισης με την ΕΕ. Ωστόσο, οι νέοι κάτω των 25 ετών εξακολουθούν να βρίσκονται πολύ χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (20,5% έναντι 34,6%).
Συμπερασματικά, η μάχη κατά της ανεργίας στην Ελλάδα έχει δύο όψεις: την ενίσχυση της απασχόλησης και την αντιμετώπιση της διαρθρωτικής ανεργίας. Οι προκλήσεις παραμένουν μεγάλες, αλλά οι ευκαιρίες για βιώσιμη ανάπτυξη είναι μπροστά μας. Η σύνδεση εκπαίδευσης-αγοράς εργασίας, η ενίσχυση της γυναικείας και νεανικής απασχόλησης, η καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και η αναχαίτιση του brain drain αποτελούν τα κλειδιά για μια αγορά εργασίας πιο ανθεκτική, δίκαιη και ανταγωνιστική.
