Ξανά στο τραπέζι των συζητήσεων θα βρεθεί το αίτημα της Πολιτείας για τη μείωση τιμών στα σούπερ μάρκετ. Το αίτημα αυτό έχει διατυπωθεί από τον υπουργό Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκο, αλλά και από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, προς την Ένωση Σούπερ μάρκετ Ελλάδος (ΕΣΕ), αλλά φαίνεται ότι δεν έχει υλοποιηθεί, τουλάχιστον στον βαθμό που θα ήθελε η κυβέρνηση.
Υπενθυμίζεται ότι από τον περασμένο Αύγουστο η κυβέρνηση έχει ζητήσει από την ΕΣΕ να φέρει μειώσεις τιμών σε 1.000 κωδικούς προϊόντων. Μάλιστα, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης, η επιθυμία είναι να ξεπεραστούν οι 1.000 κωδικοί και μάλιστα οι μειώσεις να ισχύσουν για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα.
Οι μειώσεις αυτές η κυβέρνηση έχει ζητήσει να γίνουν στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης των επιχειρήσεων, και με βασικό στόχο να χτυπηθεί η ακρίβεια, που ταλαιπωρεί τα χαμηλά εισοδήματα της χώρας. Αντίστοιχο μέτρο είχε υλοποιηθεί και το 2024 σε 700 κωδικούς προϊόντων.
Στελέχη του υπουργείου ανέφεραν χθες ότι η συνάντηση γίνεται στο πλαίσιο των τακτικών συναντήσεων της ηγεσίας του ΥΠΑΝ με φορείς της αγοράς. Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι η συνάντηση αυτή γίνεται επειδή το ζήτησε η ΕΣΕ, προκειμένου να ενημερώσει την κυβέρνηση για την πορεία του μέτρου. Ωστόσο, βασικά στελέχη της ΕΣΕ είχαν εμφανιστεί τις προηγούμενες ημέρες, αναφέροντας ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για οικειοθελείς μειώσεις τιμών, καθώς η κερδοφορία των επιχειρήσεών τους είναι ήδη χαμηλή.
Ακολούθησε από την πλευρά της κυβέρνησης η επιβολή προστίμων ύψους 2,2 εκατ. ευρώ σε δύο μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ για παραβάσεις της νομοθεσίας προστασίας του καταναλωτή. Η κίνηση δημιούργησε μεγάλη αίσθηση στην αγορά, όπως αίσθηση προκάλεσαν και οι πολλαπλές δηλώσεις του υπουργού Ανάπτυξης, κ. Θεοδωρικάκου, σχετικά με την ηθική υποχρέωση των επιχειρήσεων να κάνουν το χρέος τους προς την κοινωνία.
Μάλιστα, ο υπουργός εμφανίστηκε σε πολλές περιπτώσεις ενοχλημένος από τη στάση των επιχειρήσεων, κατηγορώντας τις ότι η χαμηλή κερδοφορία δεν είναι τόσο χαμηλή όσο λέγεται.
Αλλά και η κυβέρνηση φέρεται και αυτή από την πλευρά της θορυβημένη, καθώς η ακρίβεια δεν εμφανίζει σημάδια τιθάσευσης, παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει. Ακόμη και το 2026 ο πληθωρισμός στην Ελλάδα προβλέπεται να κινηθεί πάνω από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), που είναι το 2%. Η πορεία δε αυτή εξουθενώνει τους πιο αδύναμους, οι οποίοι έπειτα από 10 χρόνια κρίσης και μείωσης μισθών έπεσαν σε ένα «τσουνάμι» αυξήσεων άνω του 20% γενικά και άνω του 30% στα είδη πρώτης ανάγκης (τρόφιμα κ.λπ.).
Κωδικοποίηση της καταναλωτικής νομοθεσίας
Στο πλαίσιο αυτό, τις επόμενες εβδομάδες θα έρθει μια σειρά νομοθετικών πρωτοβουλιών, που στόχο θα έχουν τον καλύτερο έλεγχο της αγοράς και τη μεγαλύτερη προστασία του καταναλωτή. Μεταξύ αυτών, η δημιουργία της νέας Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή, αλλά και η κωδικοποίηση της καταναλωτικής νομοθεσίας.
Η τελευταία συζητήθηκε χθες στο υπουργικό Συμβούλιο και στόχος της είναι ν’ απλοποιήσει και να κωδικοποιήσει σε ένα νομοθέτημα όλα όσα αφορούν τους καταναλωτές. Προφανής στόχος της απόφασης είναι η ενοποίηση όλων των διάσπαρτων διατάξεων που υφίστανται σε δεκάδες νόμους και η αποσαφήνισή τους εκεί που υπάρχουν αντικρουόμενες ή ξεπερασμένες έννοιες.
Στο υπουργείο Ανάπτυξης χαρακτηρίζουν τη νέα νομοθεσία ως το «ευαγγέλιο» πάνω στο οποίο θα βασιστεί η νέα Ανεξάρτητη Αρχή Εποπτείας Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή, όταν αυτή τεθεί σε λειτουργία, μέχρι την επόμενη Άνοιξη. Το σχετικό σχέδιο νόμου ίδρυσης της Αρχής θα ψηφιστεί μέσα στον Οκτώβριο ή το αργότερο τον Νοέμβριο, αλλά η ενεργοποίησή της θα χρειαστεί μερικούς μήνες ακόμη (ορισμός διοίκησης, προσλήψεις, οργανωτικός σχηματισμός κ.λπ.).
Η κίνηση αυτή βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση, καθώς ό,τι βγαίνει από την κεντρική κυβέρνηση λειτουργεί καλύτερα και με λιγότερες πολιτικές σκοπιμότητες. Ωστόσο, στη χώρα μας έχουν δημιουργηθεί μερικές δεκάδες Ανεξάρτητες Αρχές, πολλές από τις οποίες ούτε την υλικοτεχνική στήριξη έχουν για ν’ ανταποκριθούν στους σκοπούς ίδρυσής του ούτε και η στελέχωσή τους είναι τέτοια που να εμπνέουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και της κοινωνίας τους.
Η κυβέρνηση, πάντως, υποστηρίζει ότι η νέα Ανεξάρτητη Αρχή θα έχει την αποτελεσματικότητα της ΑΑΔΕ. Θα στελεχωθεί με τουλάχιστον 500 άτομα, εκ των οποίων 300 ελεγκτές, και κυρίως θα διαθέτει την υποδομή και το θεσμικό πλαίσιο για να «επιβληθεί» στα μεγαθήρια της αγοράς.