Η Επιτροπή Ανταγωνισμού κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανά φαινόμενα υπερτιμολόγησης στην αγορά ανελκυστήρων, ενόψει πιθανής περιοριστικής συμπεριφοράς στον ανταγωνισμό για τις υπηρεσίες συντήρησης, αναβάθμισης και εγκατάστασης. Σε ανακοίνωσή της, υπενθυμίζει ότι κάθε προσπάθεια εναρμονισμένων πρακτικών ή συντονισμένης αύξησης τιμών παραβιάζει τη νομοθεσία και μπορεί να επιφέρει σοβαρά διοικητικά πρόστιμα και ποινικές κυρώσεις. Η Επιτροπή τονίζει ότι οι τιμές για τις υπηρεσίες αυτές πρέπει να καθορίζονται αυτόνομα από κάθε επαγγελματία, χωρίς καμία συνεννόηση ή παρέμβαση που περιορίζει ή νοθεύει τον ανταγωνισμό.
Η ανακοίνωση της Επιτροπής Ανταγωνισμού
Θέμα: Τιμολόγηση Υπηρεσιών Συντήρησης, Αναβάθμισης και Εγκατάστασης Ανελκυστήρων
Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, όλοι οι ανελκυστήρες στην ελληνική επικράτεια οφείλουν να συμμορφώνονται με συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές και να καταχωρούνται σε Μητρώο Απογραφής Ανελκυστήρων, το οποίο από τον Αύγουστο 2025 τηρείται ηλεκτρονικά. Η απογραφή πρέπει να ολοκληρωθεί σε τέσσερις μήνες από την έναρξη λειτουργίας του Μητρώου και μπορεί να πραγματοποιείται από τον υπεύθυνο συντηρητή ή τον εγκαταστάτη για κάθε ανελκυστήρα.
Σε γνώση της Επιτροπής Ανταγωνισμού περιήλθαν πληροφορίες περί προσπάθειας εκμετάλλευσης του καταναλωτικού κοινού, σύμφωνα με τις οποίες παρατηρούνται φαινόμενα αυξημένων χρεώσεων και αφήνονται υπόνοιες εναρμονισμένης πρακτικής στις προσφορές για την αναβάθμιση και συντήρηση ανελκυστήρων σε ορισμένες περιοχές της ελληνικής επικράτειας. Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, φέρεται να ασκούνται πιέσεις στους ιδιοκτήτες ακινήτων για αποδοχή των όρων συναλλαγής, με επίκληση της επικείμενης λήξης της προθεσμίας συμμόρφωσης και υπό την απειλή επιβολής προστίμου.
H Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Εγκαταστατών Συντηρητών Ανελκυστήρων εξέδωσε ανακοίνωση η οποία μεταξύ άλλων αναφέρει: «η Ομοσπονδία μας λαμβάνοντας καταγγελίες Πολιτών, θα αντιδράσει δυναμικά και αποφασιστικά, καταγγέλλοντας τους καιροσκόπους και επιτήδειους που θα επιχειρήσουν να αποκομίσουν οικονομικό όφελος σε βάρος του κοινωνικού συνόλου καταστρατηγώντας το νόμο, προς κάθε Δημόσια Αρχή».
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού επισημαίνει ότι:
Οι επιχειρήσεις οφείλουν να αντιμετωπίζουν τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στον κλάδο τους χαράσσοντας αυτόνομη εμπορική πολιτική ανεξάρτητα η μία από την άλλη και με μέσα που δεν στρεβλώνουν και δεν νοθεύουν τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Η διαμόρφωση της τελικής τιμής των προϊόντων και υπηρεσιών κάθε επιχείρησης πρέπει να αντανακλά τις οικονομικές της δυνατότητες και τις επιχειρηματικές της επιλογές ως προς τη διαχείριση του κόστους. Συνεπώς, και οι υπηρεσίες εγκατάστασης, συντήρησης και αναβάθμισης πρέπει να τιμολογούνται αυτόνομα από κάθε επαγγελματία και ανά περίπτωση, σε συνάρτηση με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ανελκυστήρα και τις δυνατότητες κάθε επαγγελματία να απορροφά μέρος του κόστους, για παράδειγμα μέσω της μείωσης του περιθωρίου κέρδους του.
Οποιαδήποτε συμφωνία ή εναρμονισμένη πρακτική μεταξύ των επαγγελματιών του κλάδου καθώς και οποιαδήποτε παρέμβαση από επαγγελματικούς φορείς/ενώσεις, με οποιοδήποτε τρόπο και σε οποιαδήποτε έκταση και βαθμό, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο ή αποτέλεσμα την παρεμπόδιση, τον περιορισμό ή τη νόθευση του ανταγωνισμού στην Ελληνική Επικράτεια και ιδίως εκείνες, οι οποίες συνίστανται στον άμεσο ή έμμεσο καθορισμό των τιμών παροχής υπηρεσιών ή άλλων όρων συναλλαγής, ή στην συντονισμένη αύξηση των τιμών ή στη διατήρηση κερδών ή στη μετακύλιση οικονομικών βαρών σε βάρος καταναλωτή, θεωρούνται ως ιδιαίτερης σοβαρότητας παραβιάσεις της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας για τον ελεύθερο ανταγωνισμό σύμφωνα με το άρθρο 1 ν. 3959/2011 και το άρθρο 101 ΣΛΕΕ. Παραβίαση των εν λόγω κανόνων δύναται να επιφέρει σοβαρά διοικητικά πρόστιμα και ποινικές κυρώσεις. Η δε υποτροπή των παραβατών, ήτοι η πρότερη διαπίστωση παράβασης των κανόνων του ανταγωνισμού, δύναται να συνιστά επιβαρυντική περίσταση που οδηγεί έως και σε διπλασιασμό του προστίμου.
Η αγορά εγκατάστασης και συντήρησης ανελκυστήρων έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας και αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού (βλ. Αποφάσεις ΕΑ 750/2021 και 758/2021), με τις οποίες επιβλήθηκε πρόστιμο για έμμεσο καθορισμό τιμών και απαγόρευση διαφήμισης και μια σειρά διορθωτικών/συμπεριφορικών μέτρων προκειμένου να ενημερωθούν οι εγκαταστάτες / συντηρητές και οι καταναλωτές και να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός στον κλάδο εγκατάστασης και συντήρησης ανελκυστήρων.
Προ του ενδεχομένου εμφάνισης στρεβλωτικών φαινομένων, και προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση των επαγγελματιών και των επαγγελματικών φορέων/ενώσεων του κλάδου με τους κανόνες του ελεύθερου ανταγωνισμού, η ΕΑ:
Α. Καλεί την Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Εγκαταστατών Συντηρητών Ανελκυστήρων να ενημερώσει αμελλητί τα μέλη της με κάθε πρόσφορο μέσο για τις υποχρεώσεις τους και τις σχετικές κυρώσεις, καθώς και να ενημερώσει την ΕΑ για τα μέτρα που έλαβε προς συμμόρφωση με τα ανωτέρω.
Β. Καλεί κάθε ενδιαφερόμενο που διαθέτει σχετικά στοιχεία και την Ομοσπονδία να ενημερώσει την ΕΑ για τυχόν αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές οι οποίες άπτονται των αρμοδιοτήτων της, επώνυμα ή χρησιμοποιώντας το σύστημα ανώνυμης πληροφόρησης που λειτουργεί στην ΕΑ. Στο μέτρο που επιχειρήσεις, ενώσεις ή φυσικά πρόσωπα έχουν εμπλακεί σε πιθανές αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές, υφίσταται δυνατότητα ένταξής τους στο Πρόγραμμα Επιείκειας της ΕΑ, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ολική ή μερική απαλλαγή από τα διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών, και εξάλειψη του αξιοποίνου ή μειωμένη ποινή για τα υπαίτια φυσικά πρόσωπα.
