Καθυστερήσεις καταγράφονται στην αξιοποίηση δύο από τα πιο εμβληματικά ακίνητα της χώρας, τα οποία προορίζονται να καταστήσουν τη χώρα διαμετακομιστικό κέντρο. Πρόκειται για τα γνωστά ακίνητα της Φυλής (θέση Σπηλιές) στην Αττική και του πρώην Στρατοπέδου Γκόνου στη Θεσσαλονίκη. Και για τα δύο ακίνητα έχουν προκηρυχθεί οι σχετικοί διαγωνισμοί αξιοποίησης από το Yπερταμείο, αλλά μέχρι σήμερα η διαδικασία προχωρά πολύ αργά.
Οι καθυστερήσεις αποδίδονται σε πολλούς παράγοντες. Ο κυριότερος έχει να κάνει με την πλημμελή προετοιμασία/ωρίμανση των ακινήτων από την πλευρά του Υπερταμείου και του Δημοσίου. Όπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές, τόσο το πρώτο ακίνητο όσο και το δεύτερο ακίνητο, εμφανίζουν εμπόδια, τα οποία δημιουργούν υποχρεώσεις που κάποιος πρέπει να τις αναλάβει.
Για παράδειγμα στο στρατόπεδο Γκόνου υπάρχουν οικισμοί Ρομά, οι οποίοι αρνούνται να μετακινηθούν. Είναι δε σίγουρο ότι μια τέτοια μετακίνηση, δεν μπορεί να την αναλάβει ο επενδυτής, καθώς αφενός δεν έχει τα μέσα, αφετέρου μπορεί να έχει ένα πολύ υψηλό κόστος. Ένα δεύτερο εμπόδιο είναι η απουσία βεβαίωσης της αποναρκοθέτησής του ακινήτου.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρώτος διαγωνισμός που είχε προκηρύξει το ΤΑΙΠΕΔ, το 2014, αφορούσε σ’ ένα ακίνητο έκτασης 670 στρεμμάτων που μέσα του υπήρχαν διάσπαρτες νάρκες από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο διαγωνισμός αυτός φυσικά ακυρώθηκε και το ΤΑΙΠΕΔ και το Δημόσιο ανέλαβαν το κόστος καθαρισμού του ακινήτου από τις νάρκες. Ωστόσο, ακόμη και σήμερα, παραμονές παραχώρησης του ακινήτου, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και συγκεκριμένα το Τάγμα Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς (ΤΕΝΞ) δεν έχει βεβαιώσει την καθαρότητα του ακινήτου.
Και δεν είναι μόνον αυτά. Τόσο στου Γκόνου όσο και στη Φυλή, απουσιάζουν τα δίκτυα πρόσβασης στα ακίνητα, δηλαδή οι δρόμοι που οδηγούν στα ακίνητα. Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, οι δρόμοι αυτοί όχι μόνον δεν μπορούν να σηκώσουν τριαξονικά φορτηγά που θα μεταφέρουν εμπορεύματα, αλλά φέρεται να είναι κατάλληλοι μόνο για τζιπ 4Χ4. Πολλές προσβάσεις είναι ακόμη χωμάτινες (χωρίς άσφαλτο).
Το κόστος δημιουργίας των προσβάσεων αυτών, μπορεί να είναι τεράστιο, ειδικά αν απαιτούνται απαλλοτριώσεις οικοπέδων, προκειμένου να διανοιχτούν δρόμοι με επαρκές πλάτος και μήκος που θα στηρίζουν τη λειτουργία των δυο γιγαντιαίων εμπορευματικών κέντρων, τα οποία προβλέπεται να γίνουν εκεί.
Η περίπτωση της Φυλής
Στη Φυλή η κατάσταση είναι ακόμη πιο πολύπλοκη. Ο Δήμος Φυλής, ο οποίος είναι ο κύριος του ακινήτου και ο παραχωρησιούχος της έκτασης για 35 χρόνια, έχει αδειοδοτήσει τη λειτουργία εντός του ακινήτου, δύο επιμέρους επιχειρηματικών δραστηριοτήτων: α) ενός φωτοβολταϊκού πάρκου και ορισμένων κτηνοτροφικών μονάδων.
Μάλιστα το Φ/Β πάρκο βρίσκεται στην καρδιά του ακινήτου, γεγονός που σημαίνει ότι πριν από την είσοδο του παραχωρησιούχου, πρέπει να απομακρυνθεί, προκειμένου να γίνουν οι εγκαταστάσεις του εμπορευματικού κέντρου. Το ίδιο ισχύει και με τις κτηνοτροφικές μονάδες, που λειτουργούν εκεί. Να σημειωθεί πως παρόλο που βρίσκονται στις παρυφές του ακινήτου έκτασης 412 στρεμμάτων, εν τούτοις θα χρειαστεί να μετακινηθούν.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι νόμιμα αδειοδοτημένοι αυτοί επιχειρηματικοί φορείς θα ζητήσουν αποζημίωση για την αποξήλωση των εγκαταστάσεών τους από το ακίνητο. Πιθανώς, να ζητήσουν και διαφυγόντα έσοδα και κέρδη. Ο Δήμος Φυλής -φυσιολογικά- δεν θέλει να αναλάβει ένα τέτοιο το κόστος. Γι’ αυτό πιέζει στη σύμβαση να εισέλθει ως τρίτος συμβαλλόμενος το Ελληνικό Δημόσιο.
Έτσι, είναι απίθανο να έχουμε εξέλιξη μέσα στους επόμενους 3 έως 6 μήνες. Σημειώνεται ότι ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε τον Μάιο του 2024, τα επενδυτικά σχήματα που εξέφρασαν ενδιαφέρον το καλοκαίρι του 2024 είναι πολλά και μεγάλα, αλλά η ωρίμανση δείχνει ότι έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά της.
Χάνεται άλλο ένα έργο του ΤΑΑ
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι με την πορεία που έχει λάβει η δημιουργία του Επιχειρηματικού Πάρκου – Εμπορευματικού Κέντρου της Φυλής, χάνεται οριστικά η επιμέρους χρηματοδότηση του έργου από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η χρηματοδότηση αυτή, ύψους 21 εκατ. ευρώ, είχε εξασφαλιστεί, προκειμένου να γίνει πιο ελκυστική η μετακίνηση των μεταφορικών εταιρειών του Ελαιώνα στο νέο εμπορευματικό κέντρο της Φυλής.
Περίπου 400 μεταφορικές εταιρείες βρίσκονται εγκατεστημένες στον Ελαιώνα, διαθέτοντας ιδιαίτερα παρωχημένες εγκαταστάσεις και επιβαρύνοντας βαριά κυκλοφοριακά το Λεκανοπέδιο Αττικής. Η μετακίνηση των εγκαταστάσεων τους στη Φυλή, κατ’ αρχάς, θα απελευθερώσει την ανάπλαση του Ελαιώνα που τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη και επιπλέον θα απαλλάξει από περίπου 4.000 καθημερινές μετακινήσεις βαρέων οχημάτων (φορτηγών) τον άξονα του Κηφισού.
Η χρηματοδότηση δεν έχει πάψει να υφίσταται, αλλά πλέον η πηγή της δεν είναι το Ταμείο Ανάκαμψης καθώς θεωρείται απίθανο να υπάρξει η μετακίνηση του Ελαιώνα στη Φυλή μέχρι του χρόνου του καλοκαίρι.
