Η επιλογή προσεγμένου ελαιολάδου κάνει τη διαφορά στη διατροφή, όταν αντικαθιστά λιπαρά χαμηλότερης ποιότητας. Ποια όμως είναι τα μυστικά για να ξεχωρίσεις το καλό ελαιόλαδο; Στην ΕΕ και στην Ελλάδα, δύο στοιχεία δείχνουν την ποιότητα του ελαιολάδου: Η κατηγορία και η οξύτητα (ως ελαϊκό οξύ).
Συγκεκριμένα:
- Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο: Οξύτητα έως 0,8%. Περνάει υποχρεωτικά οργανοληπτικό έλεγχο (πάνελ δοκιμαστών) και δεν πρέπει να έχει ελαττώματα.
- Παρθένο ελαιόλαδο: Οξύτητα έως 2,0%, με μικρές επιτρεπτές ατέλειες.
- Λαμπάντε: Οξύτητα πάνω από 2,0%, ακατάλληλο για κατανάλωση πριν από ραφινάρισμα.
Η οξύτητα είναι χημικός δείκτης της κατάστασης του ελαιόκαρπου και της διαδικασίας ελαιοποίησης, δεν τη «νιώθεις» στη γεύση, αλλά δείχνει την ποιότητα του λαδιού.
Ελαιόλαδο: Τι πρέπει να γράφει η ετικέτα
Σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΕ, κάθε φιάλη πρέπει να αναγράφει:
- Την κατηγορία (π.χ. «Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο»)
- Την προέλευση (Ελλάδα, ΕΕ ή μείγμα εκτός ΕΕ)
- Τον παραγωγό ή εμφιαλωτή
- Την ένδειξη «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από»
Οι όροι «φρουτώδες», «πικρό» ή «πικάντικο» επιτρέπονται μόνο αν έχουν επιβεβαιωθεί από επίσημη δοκιμή πάνελ. Αναζήτησε επίσης σήμανση ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) ή ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη) για εγγυημένη ποιότητα και προέλευση.
Ημερομηνία συγκομιδής: Ο δείκτης φρεσκάδας
Αν υπάρχει στην ετικέτα, η ημερομηνία συγκομιδής είναι πολύτιμη πληροφορία: όσο πιο πρόσφατη, τόσο πιο φρέσκο το λάδι.
Συσκευασία που προστατεύει: Σκούρο γυαλί ή τενεκεδάκι;
Το φως, ο αέρας και η ζέστη είναι οι μεγαλύτεροι εχθροί του ελαιολάδου.
- Σκούρο γυαλί: Προστατεύει ικανοποιητικά από το φως και επιτρέπει να βλέπεις το περιεχόμενο. Ιδανικό για μικρές ποσότητες (500 ml – 1 λίτρο).
- Τενεκεδάκι (λαμαρίνα): Απόλυτη προστασία από το φως, κατάλληλο για μεγάλες ποσότητες (3–5 λίτρα). Μετά το άνοιγμα, μετέγγισε σε μικρότερο γυάλινο μπουκάλι και φύλαξε το δοχείο σε δροσερό, σκοτεινό σημείο.
Αγόραζε ποσότητες που θα καταναλώσεις σε 2-3 μήνες από το άνοιγμα.
Στο μεταξύ, ανησυχία επικρατεί στον κλάδο της ελαιοκομίας, καθώς τα έως τώρα δεδομένα για τη φετινή παραγωγή ελαιόλαδου στην Ελλάδα δείχνουν αισθητά μειωμένες ποσότητες. Η απότομη κάμψη στο ελαιόλαδο αποδίδεται κυρίως στην παρατεταμένη ξηρασία, η οποία περιόρισε την καρποφορία, ενώ το αυξημένο κόστος παραγωγής επιβαρύνει περαιτέρω την ήδη δυσμενή εικόνα της αγοράς.
Αυξήσεις τιμών αναμένονται το επόμενο διάστημα στο ελαιόλαδο. Γιατί θα συμβεί αυτό; Λόγω μειωμένης σοδειάς και δάκου, ενώ πρέπει να προστεθούν οι ασθένειες, το αυξημένο κόστος συγκομιδής, αλλά και η έλλειψη εργατικών χεριών.
