Ανοικτός πόλεμος ΗΠΑ με κινεζικά και ρωσικά συμφέροντα στην Ελλάδα, ο ρόλος της Γκιλφόιλ

Ο αθόρυβος οικονομικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας παίζεται στα ελληνικά logistics και αλλάζει τον χάρτη των λιμένων.

Ναυπηγεία Ελευσίνας © EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

«America is back», είπε δύο φορές δημόσια η νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ. Και φαίνεται να το εννοούσε. Οι Αμερικανοί, εκτός από τον κάθετο ενεργειακό άξονα που θα ανεξαρτητοποιήσει τη χώρα και την ΝΑ Ευρώπη από τις ρωσικές πηγές ενέργειας, τώρα φαίνεται να προωθούν και τη δημιουργία ενός εμπορικού άξονα που επίσης θα ξεκινά από την Ελλάδα και θα φτάνει στο κέντρο της Ευρώπης. Ο δεύτερος αυτός άξονας θα έχει στόχο να περιορίσει κυρίως την κινεζική εμπορική επιρροή στη χώρα μας αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Η Κίμπερλι Γκίλφοϊλ δεν μάσησε τα λόγια της στη συνέντευξη στον ΑΝΤ1. Όπως είπε, είτε θα αναβαθμίσουμε άλλες γειτονικές περιοχές, είτε θα αναγκαστούν οι Κινέζοι να πουλήσουν τον Πειραιά. Κι επειδή οι Κινέζοι φαίνονται αρκετά «δεμένοι» με τον Πειραιά, όλα δείχνουν ότι ο αμερικανικός παράγοντας θα στραφεί στο γειτονικό λιμάνι της Ελευσίνας. Μάλιστα, βάζει και το χέρι στη τσέπη για να το πετύχει.

Ήδη, η αμερικανική εταιρεία προώθησης των εξαγωγών DFC έχει επενδύσει 125 εκατ. δολάρια ΗΠΑ στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, που ελέγχει μέσω της Onex Shipyards ο Πάνος Ξενοκώστας. Είναι σίγουρο, δε ότι, χωρίς αυτήν τη δανειακή βοήθεια των Αμερικανών, ενδεχομένως η εξυγίανση των ναυπηγείων Ελευσίνας στη χώρα μας να μην είχε ολοκληρωθεί. Επίσης, η αλλαγή διοίκησης στα ναυπηγεία συνοδεύτηκε με ενθουσιώδη υποδοχή των ναυπηγείων από ελληνο-αμερικανικό εφοπλιστικό κύκλο.

Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, η DFC έχει αποστείλει Επιστολή Προθέσεων (LoI) στον επικεφαλής του Θριάσιου Εμπορευματικού Κέντρου (ΘΕΚ), Βασίλη Μαγκλάρα, για μια δανειακή σύμβαση ύψους περίπου 150 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο 50% της επένδυσης που θα πραγματοποιήσει η ΘΕΚ στο Θριάσιο Πεδίο. Η εταιρεία θέλει να δημιουργήσει το μεγαλύτερο (σε έκταση) logistics center στην χώρα μας, μια επένδυση που αναμένεται να ανέλθει σε 293 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών, το 50% θα προέλθει από την DFC και το υπόλοιπο 50% από άλλες πηγές.

Το ΘΕΚ ελέγχεται από τον όμιλο Goldair και την Τράπεζα Πειραιώς. Η εταιρεία έχει υπογράψει μνημόνιο, επίσης, με τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, προκειμένου να εξεταστούν συνέργειες τόσο στο επίπεδο δημιουργίας λιμένος εντός του ναυπηγείου, όσο και στην αξιοποίηση της μεγάλης χερσαίας έκτασης των ναυπηγείων για μεταφορτώσεις εμπορευματοκιβωτίων.

Το λιμάνι των ναυπηγείων, αν και δεν θα μπορεί να φιλοξενήσει mother-vessels για εμπορευματοκιβώτια, εν τούτοις θα μπορεί να εξυπηρετήσει πλοία feeders. Ωστόσο, οι δύο πλευρές -ΘΕΚ και Onex- έχουν τα μάτια τους ανοιχτά για το λιμάνι της Ελευσίνας που βρίσκεται στα χέρια του Υπερταμείου. Εφόσον υπάρξει κίνηση για την αποκρατικοποίηση, όλα δείχνουν ότι θα δώσουν ενεργά το παρόν. Πάντως, μέχρι τώρα, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, Έλληνες και Κινέζοι κατάφεραν να μην ανοίξουν μια τέτοια διαδικασία, παρόλο που οι Αμερικανοί θα την κοιτούσαν με μεγάλο ενδιαφέρον.

Τα σχέδια αυτά έρχονται να επιβεβαιώσουν την Αμερικανίδα πρέσβειρα περί αναβάθμισης άλλων υποδομών που βρίσκονται στην περιοχή της Αττικής και οι οποίες θα βελτιώσουν την περιφερειακή ασφάλεια. Όπως παραδέχτηκε η Κιμπερλι Γκίλφοϊλ, πολλοί είναι εκείνοι που θα έβλεπαν με καλό μάτι τη δημιουργία αμερικανικών υποδομών, οι οποίες θα υποστηρίξουν την περιοχή και θα βελτιώσουν την απόδοση σε σχέση με άλλα λιμάνια και περιοχές.

Το αμερικανικό ενδιαφέρον για τα logistics στου Γκόνου

Και οι υποδομές αυτές δεν περιορίζονται στην Αττική. Το ίδιο ισχύει και στο Εμπορευματικό Κέντρο του Γκόνου στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στο λιμάνι του Βόλου. Στου Γκόνου οι Αμερικανοί φέρεται ότι έχουν επίσης δεσμευτεί για συμμετοχή στην ανάπτυξη του εμπορευματικού κέντρου, καθώς ήδη έχουν αποστείλει έγγραφο ενδιαφέρον.

Επίσης, στον Βόλο, ο αμερικανικός παράγοντας ήταν αναμφίβολα εκείνος που σταμάτησε τον διαγωνισμό παραχώρησης του λιμένα της πόλης, ο οποίος όδευε να κατακυρωθεί στον ΟΛΘ. Ο διαγωνισμός ακυρώθηκε τη τελευταία στιγμή, παρόλο που ο ΟΛΘ είχε πραγματοποιήσει μια πολύ γενναιόδωρη προσφορά. Βασικός στόχος της διοίκησης του ΟΛΘ -με γαλαντόμο προσφορά- ήταν κυρίως να μην πέσει σε χέρια τρίτων το σχετικό λιμάνι.

Τέλος, ο αμερικανικός παράγοντας ήταν εκείνος που έκανε την ελληνική κυβέρνηση να αλλάξει στρατηγική για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και να παραμείνει σε δημόσιο έλεγχο.

Αναφορικά με το πρώην Στρατοπέδου Γκόνου, οι κινήσεις των Αμερικανών δείχνουν ότι στόχος τους είναι να μην πέσουν στα χέρια του ΟΛΘ και του ισχυρού μετόχου του, Ιβάν Σαββίδη, οι υποδομές που γειτνιάζουν και θα μπορούσαν να ενδυναμώσουν την παρουσία του -οικονομικά και πολιτικά- στην Βόρεια Ελλάδα αλλά και τα Βαλκάνια. Ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της έκτασης 670 στρεμμάτων στην είσοδο της πόλης και του λιμένα, έχει ξεκινήσει από το Υπερταμείο και βρίσκεται σε εξέλιξη, αν και εμφανίζει πολλά προβλήματα.

LNG από τις ΗΠΑ και ενδιαφέρον για το καλώδιο με Κύπρο

Ένα άλλο πεδίο σύγκρουσης των ΗΠΑ επί ελληνικού εδάφους, αναμένεται να αποτελέσει η ενέργεια. Ήδη, οι δύο πλευρές, ΗΠΑ και Ελλάδα, έχουν συμφωνήσει σε μια αναθεώρηση της στρατηγικής ασφάλειας της περιοχής, με βασικό στόχο την απεξάρτηση όλης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Ειδικά για την Ελλάδα, η στρατηγική αυτή είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή, καθώς περιλαμβάνει τη χώρα μας ως πύλη εισόδου του αμερικανικού LNG. Επιπλέον, η στρατηγική αυτή καταργεί τον Turk Stream, μέσω του οποίου έρχεται φυσικό αέριο από Ρωσία και Αζερμπαϊτζάν. Επομένως, η χώρα μας, εκτός από οικονομικά οφέλη, προσδοκά και σε γεωστρατηγικά.

Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν τώρα ότι οι Αμερικανοί δεν θα διστάσουν να αναμιχθούν και στον Great Sea Interconnector (GSI). Προϋπόθεση, ωστόσο, θα είναι ξεπεραστεί το πρόβλημα της συμμετοχής της κινεζικής State Grid μέσω του ΑΔΜΗΕ.

Όσο η κρατική εταιρεία ενέργειας της Κίνας παραμένει στο project του GSI, οι Αμερικανοί θα παραμένουν αμέτοχοι. Επομένως, για να γίνει το έργο με την εμπλοκή των Aμερικανών και των Iσραηλινών, είτε θα πρέπει να βγει από το έργο ο ΑΔΜΗΕ, είτε η State Grid από τον ΑΔΜΗΕ. Έτσι, θα δούμε μεγαλύτερη εμπλοκή αμερικανο-ισραηλινών συμφερόντων στον άξονα αυτόν, που θα ενισχύσει πολλαπλώς, τόσο τη χώρα μας, όσο και την Ευρώπη αλλά και τα υπερτλαντικά συμφέροντα.