Νέα δεδομένα για το ιδιωτικό χρέος, αλλά και βοήθεια σε χιλιάδες επαγγελματίες που αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες, φέρνει το νέο πολυνομοσχέδιο το οποίο έθεσε προς δημόσια διαβούλευση στο opengov.gr o υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης. Παρότι το νομοσχέδιο αφορά στη ρύθμιση των σχολαζουσών κληρονομιών, ειδικές διατάξεις αφορούν στο ιδιωτικό χρέος (άρθρα 179-181) και οι συγκεκριμένες αναμένεται να φέρνουν ουσιαστικές αλλαγές στην καθημερινότητα των οφειλετών.
Οι τρις βασικοί άξονες των νέων ρυθμίσεων είναι:
- παύση των ποινικών διώξεων για όσους πτωχεύουν,
- δωρεάν κρατική συμβουλευτική για να αποφευχθεί το λουκέτο
- ειδικές ρυθμίσεις για όσους μπαίνουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών.
Πιο αναλυτικά οι βασικές αλλαγές που επέρχονται με τις υπό διαβούλευση ρυθμίσεις είναι:
1. Δεν μπαίνουν «φυλακή για χρέη» όσοι πτωχεύουν
Το καλοκαίρι ο Κυριάκος Πιερρακάκης έφερε ρύθμιση που διέσωζε επιχιερηματίες και στελέχη διοίκησης εφόσον βάζουν σε ρύθμιση τις οφειλές τους. Ωστόσο μέχρι και σήμερα παρέμενε ότι, ακόμη και αν κάποιος κήρυσσε πτώχευση, ερχόταν αντιμέτωπος με ποινικά δικαστήρια για τη μη καταβολή χρεών προς το Δημόσιο και τα Ταμεία.
Τι αλλάζει τώρα:
- αναστολή δίωξης: με το που θα βγαίνει η απόφαση της πτώχευσης (ή η εγγραφή στο Μητρώο Φερεγγυότητας), «παγώνει» κάθε ποινική δίωξη για χρέη σε εφορία και ΕΦΚΑ.
- οριστική απαλλαγή και «δεύτερη ευκαιρία»: αν ο οφειλέτης ολοκληρώσει τη διαδικασία και απαλλαγεί νόμιμα από τα χρέη του μετά την παρέλευση 1 ή 3 ετών, τότε το αδίκημα διαγράφεται τελείως (εξάλειψη του αξιοποίνου).
2. Σύμβουλος και ψυχολόγος
Πλέον θεσμοθετείται η πρόληψη της οικονομικής κατάρρευσης πριν φτάσει στο παρά ένα. Ήδη εκπαιδεύονται ειδικοί Σύμβουλοι «έγκαιρης προειδοποίησης» και το υπουργείο, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και της Κοινωνίας της Πληροφορίας (ΚτΠ), θα χορηγεί voucher (κουπόνι) καλύπτοντας τα έξοδα για επαγγελματίες που κινδυνεύουν.
Όταν ο «Μηχανισμός Έγκαιρης Προειδοποίησης» χτυπάει «κόκκινο» (υψηλός κίνδυνος αφερεγγυότητας), ο επαγγελματίας θα λαμβάνει δωρεάν επιταγή (voucher). Με αυτήν θα πληρώνει πιστοποιημένους συμβούλους για να του ετοιμάσουν εξειδικευμένο πλάνο διάσωσης.
Ωστόσο το πρόγραμμα δεν καλύπτει μόνο οικονομικές/νομικές συμβουλές, αλλά και υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης και εμψύχωσης (mentoring), αναγνωρίζοντας το τεράστιο ψυχικό κόστος της υπερχρέωσης.
Οι δικαιούχοι θα υποβάλλουν αίτηση παροχής υπηρεσιών, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Μηχανισμού Έγκαιρης Προειδοποίησης, της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Με κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, θα καθορίζονται οι προϋποθέσεις, οι δυνητικοί δικαιούχοι, τα κριτήρια επιλεξιμότητας, η διαδικασία, οι όροι, ο ειδικότερος χρόνος υλοποίησης του προγράμματος.
3. Παύει η διπλή επιδότηση ευάλωτων
Τέλος, σύμφωνα με τη νέα διάταξη, αν ένας ευάλωτος οφειλέτης που λαμβάνει επίδομα μπει στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό και υπογράψει νέα σύμβαση ρύθμισης, η παλιά κρατική συνεισφορά διακόπτεται αυτόματα.
Ο στόχος είναι να μεταφερθεί ο οφειλέτης στο νέο πλαίσιο προστασίας του εξωδικαστικού, χωρίς να «τρέχουν» παράλληλα παλαιότερες επιδοτήσεις που δεν ανταποκρίνονται στη νέα ρύθμιση. Εφόσον με τη ρύθμιση διασώζει το σπίτι του και δεν πρόκειται να το παραδώσει ποτέ στον Φορέα Ακινήτων, δεν συντρέχει ο λόγος να παίρνει «προσωρινά» και την επιδότηση για να παραμένει στο σπίτι του. Σε διαφορετική περίπτωση θα κινδύνευε να κληθεί στο μέλλον και να επιστρέψει την επιδότηση που λαμβάνει.