Ισχυρές αλλά με ημερομηνία λήξης είναι οι πιέσεις που ασκεί ο πληθωρισμός, σύμφωνα με αναλύσεις οικονομολόγων. Πάντως, οι κυβερνήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη αναζητούν «αντίδοτο» για το «χτύπημα» που δέχεται το εισόδημα των νοικοκυριών.
Οι αναλυτές της ΕΚΤ με τις προβλέψεις τους δείχνουν ότι η ένταση και η διάρκεια του φαινομένου των ανατιμήσεων υποτιμήθηκε. Στο τέλος του 2021 έγινε η εκτίμηση ότι τον τρέχον έτος ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα διαμορφωθεί στο 1,9%, ωστόσο πλέον η ΕΚΤ έχει ανεβάσει τον πήχη 1 στο 3%.
Οριακά αναθεωρήθηκε και ο πληθωρισμός του 2023, στο 1,8% από το 1,7%, ενώ μακροπρόθεσμα ο πήχης τίθεται στο 2% με τις προβλέψεις αυτές να βρίσκονται υπό την σκιά της αβεβαιότητας, γεγονός που προκαλεί μεγάλη ανησυχία.
Οι εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό
Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι υψηλές τιμές στην ενέργεια και οι ανισορροπίες ζήτησης- προσφοράς αποτελούν τις βασικές αιτίες για την άνοδο του πληθωρισμού και ως εκ τούτου οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ, παρά τη μεγάλη αναθεώρηση των προβλέψεων τους, αναμένουν σημαντική αποκλιμάκωση στη διάρκεια του 2022. Παρόλα αυτά, σε ό,τι αφορά στην εξέλιξη του κόστους ενέργειας αυξάνονται τα δεδομένα που ενισχύουν τους κινδύνους για τις προοπτικές του πληθωρισμού στη διετία 2022- 2023.
Την ώρα που οι οικονομολόγοι προσπαθούν να εντοπίσουν τα αίτια και τη διάρκεια του πληθωρισμού, τα νοικοκυριά φαίνεται να έχουν παρασυρθεί στη δίνη των ανατιμήσεων με σοβαρές εισοδηματικές απώλειες από τις ανατιμήσεις σε είδη ευρείας κατανάλωσης.
Τα πρώτα στοιχεία της Eurostat για την Ελλάδα έδειξαν πληθωρισμό που αγγίζει το 5,5% τον Ιανουάριο, ενώ οι αναλυτικές μετρήσεις της ΕΛΣΤΑΤ εκτιμούν ότι ό δείκτης θα ανέβει ακόμα πιο ψηλά. Οι χονδρικές τιμές σε συσκευασμένα τρόφιμα, μέσα σε μόλις ένα μήνα κατέγραψαν αύξηση 8 ποσοστιαίων μονάδων, που είναι και η 3η μεγαλύτερη σε όλη την Ευρώπη.
Κλειδί οι μισθοί
Ως καθοριστικός παράγοντας, σύμφωνα με την ανάλυση της ΕΚΤ, για το αν θα δημιουργηθούν δευτερογενείς πληθωριστικές πιέσεις, κάτι που επί του παρόντος δεν είναι το βασικό σενάριο, αναδεικνύονται οι μισθολογικές διεκδικήσεις σε όλη την Ευρώπη.
Το επιτελείο της ΕΚΤ περιμένει μισθολογικές αυξήσεις εντός του 2022, κυρίως λόγω των χαμηλών αυξήσεων του 2021 και του υψηλού πληθωρισμού, χωρίς όμως αυτές οι αυξήσεις να εκκινούν το περιβόητο σπιράλ μισθών – τιμών, δηλαδή ένα φαύλο κύκλο όπου οι ανατιμήσεις οδηγούν σε μισθολογικές αυξήσεις για να καλυφθούν οι απώλειες κι αυτές με τη σειρά τους προκαλούν νέες ανατιμήσεις κ.ο.κ. Η περίοδος του χαμηλού ή και αρνητικού πληθωρισμού θεωρείται ότι ανήκει πλέον στο παρελθόν, την ώρα που η ΕΚΤ δεν έχει αναθεωρήσει το βασικό σενάριο για το εργατικό κόστος στο διάστημα 2022- 2024.
