Ξεκάθαρα μηνύματα για τη νομισματική και τη δημοσιονομική πολιτική που θα πρέπει να εφαρμοσθεί στην Ευρώπη και σε παγκόσμιο επίπεδο, εν μέσω της συνεχιζόμενης επιδείνωσης των μακροοικονομικών προοπτικών, έστειλε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στο πλαίσιο της ετήσιας συνόδου του που πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα στην Ουάσιγκτον.
Ο υψηλός πληθωρισμός και οι αυξήσεις των επιτοκίων αναμένεται να οδηγήσουν την Ευρωζώνη σε στασιμότητα το 2023, με το ΑΕΠ της να προβλέπεται ότι θα αυξηθεί μόλις 0,5% από 3,1% φέτος, ενώ μεγάλες οικονομίες, όπως η γερμανική και η ιταλική, θα μπουν σε ύφεση.
Οι κίνδυνοι για το Ταμείο είναι καθοδικοί, που σημαίνει ότι είναι πιο πιθανό η επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας να είναι μεγαλύτερη παρά μικρότερη από το κεντρικό σενάριο. Το αν θα υλοποιηθούν οι κίνδυνοι αυτοί θα εξαρτηθεί από την πορεία της ενεργειακής κρίσης και κυρίως από τις εξελίξεις σχετικά με το φυσικό αέριο.
Για την Ελλάδα, οι προβλέψεις του ΔΝΤ είναι καλύτερες από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης καθώς προβλέπεται ανάπτυξη 1,8% το επόμενο έτος μετά από έναν ισχυρό ρυθμό 5,2% φέτος, ενώ για τον πληθωρισμό προβλέπεται να μειωθεί στο 3,2% σε μέσα επίπεδα από 9,2% φέτος.
Η παγκόσμια οικονομία
Δυσμενής είναι η εικόνα συνολικά για την παγκόσμια οικονομία, με τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ για το επόμενο έτος να υποχωρεί στο 2,7% από 3,2% φέτος, ο οποίος είναι ο χαμηλότερος την τελευταία 20ετία, με εξαίρεση την αρχική περίοδο της πανδημίας και τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/2009. Η αμερικανική οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί μόλις 1% και η κινεζική 4,4% – με έναν ρυθμό που είναι σημαντικά χαμηλότερος από τον μέσο όρο των τελευταίων δεκαετιών. Σύμφωνα με το Ταμείο, το ένα τρίτο της παγκόσμιας οικονομίας θα είναι σε ύφεση το 2023.
Στο πλαίσιο αυτό του υψηλού πληθωρισμού, της αύξησης των επιτοκίων και της υψηλής αβεβαιότητας, το ΔΝΤ έστειλε σαφή μηνύματα για τη νομισματική και τη δημοσιονομική πολιτική ότι θα πρέπει να συγκλίνουν για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού.
Οι κεντρικές τράπεζες
Για τις κεντρικές τράπεζες το μήνυμα είναι ότι πρέπει να συνεχίσουν τις αυξήσεις των επιτοκίων, ακόμη και αν υπάρχει κίνδυνος μίας μεγαλύτερης από ό,τι είναι αναγκαίο μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό που προέχει κατά το Ταμείο είναι να διασφαλισθεί η εκρίζωση του πληθωρισμού καθώς το πλήγμα από μία μεγαλύτερη διάρκειά του θα είναι μεγαλύτερο για την ανάπτυξη και για τα εισοδήματα των πολιτών.
Ειδικότερα για την ΕΚΤ, ο επικεφαλής της διεύθυνσης του ΔΝΤ για την Ευρώπη, Αλφρεντ Κάμερ, δήλωσε ότι πιθανόν θα πρέπει να συνεχίσει και το 2023 τις αυξήσεις των επιτοκίων, εκτός αν η επιδείνωση της οικονομικής δραστηριότητας περιορίσει σημαντικά τις προοπτικές του πληθωρισμού μεσοπρόθεσμα, δηλαδή σε 1-2 χρόνια.
Η δημοσιονομική πολιτική
Για τη δημοσιονομική πολιτική, ο Κάμερ είπε ότι πρέπει, επίσης, να είναι περιοριστική και το 2023 καθώς θα πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τη νομισματική πολιτική στη μάχη κατά του πληθωρισμού και παράλληλα να δημιουργήσει ξανά τον δημοσιονομικό χώρο που περιορίσθηκε λόγω των εκτεταμένων μέτρων στήριξης στην πανδημία.
Το Ταμείο διαμήνυσε ότι τα μέτρα στήριξης από τις υψηλές τιμές ενέργειας και τον πληθωρισμό θα πρέπει να αφορούν τα νοικοκυριά με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα και να είναι στοχευμένα και προσωρινά, ώστε το δημοσιονομικό κόστος τους να είναι διαχειρίσιμο και να ενθαρρυνθεί η μείωση της κατανάλωσης.
