«Πακέτο» μέτρων για να μην καταρρεύσει η αγορά εν όψει του νέου τρύγου ζητούν οι φορείς της αγοράς για τα οινοποιεία, καθώς ο κορωνοϊός «στέγνωσε» κατά 25-60% τον τζίρο των οινοποιείων κι άφησε αποθέματα – ρεκόρ.
Συγκεκριμένα, έχοντας υποστεί απώλεια στον τζίρο τους κατά 25-60% το 2020 (ανάλογα με το ποσοστό της παραγωγής που διακινείται εκτός του καναλιού της horeca) και με αποθέματα ρεκόρ στα 4,8 εκατομμύρια χιλιόλιτρα, οι περισσότερες από 1200 οινοποιητικές επιχειρήσεις σε συνεργασία με τους εκπροσώπους των 160 χιλιάδων αμπελοκαλλιεργητών ζητούν να ληφθεί έγκαιρα φέτος «πακέτο» μέτρων στήριξης της αγοράς ώστε να μην καταρρεύσει εν όψει του τρύγου.
«Δεν θέλουμε να «κάψουμε» το κρασί που έχουμε. Σκοπός μας είναι το πουλήσουμε στην αγορά και να πάμε μπροστά. Τα μέτρα, όμως, είναι αναγκαία για να διατηρηθεί η ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στην αμπελοοινική αγορά», δηλώνει χαρακτηριστικά στο «P» ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου, κ. Γιάννης Βογιατζής, ο οποίος μαζί με τους προέδρους του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ), κ. Γιώργο Σκούρα και της Κεντρικής Συνεταιριστικής Ένωσης Αμπελοοινικών Προιόντων (ΚΕΟΣΟΕ), κ. Χρήστο Μάρκου απέστειλαν υπόμνημα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ζητώντας έξι συγκεκριμένα μέτρα:
- Ένταξη της αμπελοκαλλιέργειας στο μέτρο 21 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης
- Απόσταξη κρίσης
- «Πράσινος Τρύγος» (πρώιμη συγκομιδή)
- Αποθεματοποίηση
- Ευελιξία : εξάντληση των δυνατοτήτων προσαρμογής των προγραμμάτων στήριξης στις μεταβαλλόμενες ανάγκες και ιδιαίτερα αυτές των αγορών όταν ανοίξουν.
- Διευκόλυνση των οινοποιείων με δάνεια μειωμένης εγγυοδοσίας.
Απ’ αυτά, τα δύο είχαν ληφθεί και το 2020:
- η «απόσταξη οίνου σε περίπτωση κρίσης» (από το κρασί γίνεται απόσταξη οινοπνεύματος το οποίο διατίθεται στην αγορά για άλλες χρήσεις) στην οποία εντάχθηκαν τελικά 340.428 εκατόλιτρα οίνου, με το ποσό της επιδότησης να ανέρχεται στα 20,5 εκατομμύρια ευρώ έναντι αρχικού προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ,
- και ο «Πράσινος Τρύγος» (τα σταφύλια συγκομίζονται πρώιμα και καταστρέφονται) μέσω του οποίου διατέθηκαν 2 εκατ. ευρώ σε 1142 παραγωγούς που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα (μέγιστη επιδότηση 400 ευρώ/στρέμμα).
Η αποθεματοποίηση κρίσης (τα οινοποιεία επιδοτούνται για να κρατούν αποθέματα οίνου, συνήθως για περίοδο 6 μηνών, ώστε να μην διαταραχθεί η ισορροπία στην αγορά) δεν εφαρμόστηκε τελικά αντίθετα από άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ στο μέτρο 21 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (επιδότηση παραγωγών από ευρωπαϊκούς πόρους) εντάχθηκαν (στα τέλη του 2020) μόνο οι καλλιεργητές ελαιοποιήσιμης ελιάς που έλαβαν συνολικά 126 εκατομμύρια ευρώ. Τα οινοποιεία έχουν ενταχθεί φυσικά στα μέτρα που έχουν ληφθεί γενικότερα για τη στήριξη των επιχειρήσεων και την διατήρηση των θέσεων εργασίας (υπολογίζεται ότι απασχολούν περί τις 20 χιλιάδες εργαζόμενους).
Να ξεκινήσει από Απρίλιο – Μάιο η απόσταξη κρίσης
Για φέτος οι τρεις φορείς του αμπελοοινικού κλάδου ζητούν:
- Να χρηματοδοτηθούν οι παραγωγοί μέσω του Μέτρου 21 του ΥΠΑΑ «λόγω της πτώσης τιμών των σταφυλιών το 2020, που είχε σαν αποτέλεσμα την κάθετη πτώση του αμπελουργικού εισοδήματος» (ακόμη, πάντως, δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το αν θα δοθεί εκ νέου η δυνατότητα να κατανείμουν ευρωπαϊκούς πόρους σε αποζημιώσεις Covid).
- Απόσταξη κρίσης: Να εξεταστεί η δυνατότητα διενέργειας μιας πρώτης φάσης πριν το καλοκαίρι, ίσως Απρίλιο – Μάιο, «ώστε να αποφύγουμε τα περσινά προβλήματα», με το ύψος της ενίσχυσης «κατ’ ελάχιστο στο ύψος της περυσινής και με βελτιώσεις στη διαδικασία».
- Πράσινος τρύγος: «Να αναγγελθεί νωρίς ώστε οι δικαιούχοι αμπελουργοί να το γνωρίζουν έγκαιρα και έτσι να μην προβούν σε όλα τα έξοδα της καλλιέργειας οπότε η επιδότηση δεν θα καλύπτει ούτε αυτά».
- Αποθεματοποίηση: «Οι οινοποιίες έχουν ενδιαφέρον να διατηρήσουν αποθέματα για να πωληθούν όταν ανοίξει η αγορά και να μην τα οδηγήσουν στην απόσταξη, αν υπάρχει η ανάλογη οικονομική στήριξη».
- Ευελιξία: «Να εξαντληθούν οι δυνατότητες προσαρμογής των προγραμμάτων στήριξης στις μεταβαλλόμενες ανάγκες και ιδιαίτερα αυτές των αγορών όταν ανοίξουν» (στην ουσία ζητείται να χρηματοδοτηθούν τα προγράμματα προβολής του ελληνικού οίνου στο εξωτερικό και ενημέρωσης του κοινού στην Ελλάδα και σε διαδικτυακή μορφή).
- «Διευκόλυνση των οινοποιείων με δάνεια μειωμένης εγγυοδοσίας, και άλλα εργαλεία που αυτό το διάστημα προβλέπονται πρέπει να περιληφθούν» (θεωρείται απαραίτητο για να μπορέσουν να αγοράσουν σε ικανοποιητικές τιμές τη φετινή παραγωγή).
«Πράσινο φως» από την ΕΕ – ζητούμενο το «φρέσκο» χρήμα
Στη στήριξη του αμπελοοινικού κλάδου και το 2021 διάκειται θετικά η Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς στους κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμούς 2021/95 και 2021/78 που εκδόθηκαν στις 28 Ιανουαρίου 2021 προβλέπεται η επέκταση εφαρμογής των μέτρων εξαιρετικού χαρακτήρα (του 2020) και για το 2021 και από τη μία «διασφαλίζεται η αυξημένη συμμετοχή της ΕΕ και από την άλλη η ευελιξία στα κράτη μέλη να εισάγουν αλλαγές στα εθνικά τους προγράμματα».
Ωστόσο, οι φορείς του αμπελοοινικού κλάδου καλούν την κυβέρνηση να «επιμείνει σθεναρά στη χρηματοδότηση με νέα χρήματα από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και όχι μόνο από τα υπόλοιπα των προγραμμάτων στήριξης, τα οποία είναι ελάχιστα».
