Η πιθανότητα διολίσθησης της Ευρωζώνης σε βαθιά ύφεση αυτόν τον χειμώνα αρχίζει να μετριάζεται, σύμφωνα με οικονομολόγους, οι οποίοι επικαλούνται τα μεγαλύτερα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης, τις χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου και τις ήπιες καιρικές συνθήκες ως παράγοντες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντιστάθμισμα σε μια ενδεχόμενη ενεργειακή κρίση.
Ωστόσο, όπως μεταδίδουν οι Financial Times, παρά τις ελάχιστες ελπίδες φωτός, οι περισσότερες προβλέψεις εξακολουθούν να κάνουν λόγο για συρρίκνωση τα επόμενα τρίμηνα. Η Κομισιόν είχε ανακοινώσει στις αρχές του μηνός ότι αναμένει συρρίκνωση της οικονομίας κατά 0,5% στο τέταρτο τρίμηνο και κατά 0,1% τους πρώτους τρεις μήνες του επόμενου έτους. Όμως, η ύφεση φαίνεται πως θα είναι πιο ήπια σε σχέση με αυτό που περίμεναν οι άνθρωποι της αγοράς.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τους FT, οικονομολόγοι προβλέπουν ρυθμό ανάπτυξης 3,2% στην Ευρωζώνη για ολόκληρο το 2022, υψηλότερο από το 2,7% που είχαν προβλέψει τον Ιούλιο, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του Consensus Economics. «Η ύφεση στην Ευρωζώνη δεν θα είναι τόσο βαθιά όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί», αναφέρει η Susannah Streeter της εταιρείας διαχείρισης κεφαλαίου Hargreaves Lansdown. «Η Ένωση αναμένεται να αποφύγει μια εκτεταμένη ενεργειακή κρίση τον φετινό χειμώνα».
Η διακοπή της ροής φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1 από τη Ρωσία προς την ΕΕ στη διάρκεια του καλοκαιριού πυροδότησε ανησυχίες ότι η περιοχή θα δυσκολευτεί να αντικαταστήσει τις ρωσικές πηγές ενέργειας και οδήγησε σε άνοδο των τιμών. Όμως οι ιδιαίτερα ήπιες καιρικές συνθήκες του Οκτωβρίου σημαίνουν ότι τα νοικοκυριά και οι μεταποιητικές μονάδες χρησιμοποιούν λιγότερη ενέργεια, βοηθώντας την ΕΕ να γεμίσει τις αποθήκες της.
Την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, η κατανάλωση φυσικού αερίου στις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης -Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία- ήταν κατά 30% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της περιόδου 2017-2021, σύμφωνα με στοιχεία της ENTSO-E. Toν Σεπτέμβριο, ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank, είχε προβλέψει συρρίκνωση 2,1% για τα τρία τρίμηνα έως τα μέσα του 2023, με βάση μία μέση τιμή φυσικού αερίου στα 220 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τον φετινό χειμώνα, εν μέσω ανησυχιών για μπλακάουτ. Έκτοτε, όμως, η χονδρική τιμή φυσικού αερίου της Ευρώπης υποχώρησε χαμηλότερα από τα 110 ευρώ ανά μεγαβατώρα και ο Schmieding έχει αναθεωρήσει την πρόβλεψή του σε μία συρρίκνωση 1,6%. Εν μέρει οι ανησυχίες περιορίστηκαν από τη στιγμή που γέμισαν σχεδόν στο 100% οι αποθηκευτικοί χώροι της ΕΕ.
Την ίδια ώρα, και η Goldman Sachs αυτήν την εβδομάδα άλλαξε τις προβλέψεις της για την ίδια περίοδο, περιμένοντας τώρα συρρίκνωση 0,7%, έναντι 1% που είχε αναφέρει αρχικά. Οι χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου, ο μειωμένος κίνδυνος επιβολής δελτίου στην ενέργεια και τα επιπλέον μέτρα δημοσιονομικής στήριξης από τις κυβερνήσεις υποδηλώνουν μια λιγότερο επώδυνη ύφεση, αναφέρει ο Sven Jar Stehn, επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs.
To ΑΕΠ της Ευρωζώνης αναπτύχθηκε 0,7% στο δεύτερο τρίμηνο και 0,2% στο τρίτο. Η μέχρι τώρα αντοχή σημαίνει ότι η οικονομική δραστηριότητα θα κρατήσει τον φετινό χειμώνα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Silvia Ardagna, επικεφαλής οικονομολόγος της Barclays. Η Ardagna προβλέπει συρρίκνωση 1,3% ανάμεσα στο τρέχον τρίμηνο και στο πρώτο τρίμηνο του 2023, έναντι αρχικής εκτίμησης για 1,7%.
Ωστόσο, οι οικονομολόγοι γίνονται όλο και πιο απαισιόδοξοι ως προς τις προοπτικές του επόμενου χειμώνα και τώρα πιστεύουν ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα συρρικνωθεί 0,1% το 2023 -σε μια αλλαγή 180 μοιρών από την ανάπτυξη 2,3% που είχαν προβλέψει τον Μάρτιο, λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι οικονομολόγοι ανησυχούν ότι με τις ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου να παραμένουν περιορισμένες, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να ξαναγεμίσει η χωρητικότητα αποθήκευσης της Ευρώπης για τον επόμενο χειμώνα. «Πιθανόν ο φετινός χειμώνας να είναι λιγότερο δύσκολος, όμως εξακολουθούμε να αναμένουμε μία επώδυνη ύφεση», αναφέρει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Axa, Giles Moec. Θα χρειαστεί επίσης χρόνος για να περάσει η πτώση των τιμών χονδρικής ενέργειας στους καταναλωτές. «Οποιαδήποτε ανάκαμψη είναι πιθανό να είναι υποτονική και παρατεταμένη», δήλωσε ο Paul Hollingsworth, επικεφαλής οικονομολόγος στην BNP Paribas.
