Στο μικροσκόπιο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης βρίσκεται πλέον η δημοσιονομική επιβάρυνση λόγω των μέτρων στήριξης που υιοθετήθηκαν το περασμένο διάστημα λόγω της ενεργειακής κρίσης. Τα εν λόγω μέτρα πέτυχαν να μετριάσουν τον αρχικά υπερβολικό αντίκτυπο από την απότομη αύξηση των τιμών της ενέργειας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, προκαλώντας όμως πρόσθετο βάρος στο δημόσιο χρέος και τα ελλείμματα των χωρών μελών. Ως εκ τούτου, όπως αναφέρει το ανακοινωθέν του Eurogroup που συνεδρίασε σήμερα, στόχος είναι πλέον το πέρασμα σε πιο στοχευμένα μέτρα, αλλά και η σταδιακή κατάργηση των μέτρων που είχαν ληφθεί. Κάτι που, όπως τονίζεται, θα συμβεί αν δεν υπάρξει ένα νέο σοκ στις τιμές της ενέργειας.
Ειδικότερα, το ανακοινωθέν του Eurogroup αναφέρει:
Η οικονομία της ευρωζώνης έχει καταγράψει ισχυρή ανάκαμψη μετά την πανδημία και έχει ξεπεράσει τις επιπτώσεις από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ιδίως όσον αφορά το σοκ στις τιμές της ενέργειας.
Η οικονομία εισήλθε στο 2023 σε πιο υγιή κατάσταση από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως παρά τον υψηλό πληθωρισμό. Οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με την κορύφωση του περασμένου καλοκαιριού, παρόλο που εξακολουθούν να είναι υψηλές για τα ιστορικά δεδομένα.
Ο πληθωρισμός φαίνεται ότι δεν θα φτάσει σε πιο υψηλά επίπεδα, αλλά πρόκειται να παραμείνει υψηλός για κάποιο χρονικό διάστημα, με τον δομικό να κινείται ακόμη ανοδικά. Οι αγορές εργασίας παρουσιάζουν υψηλές επιδόσεις, με το ποσοστό ανεργίας να βρίσκετα σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα
Ωστόσο, η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει υποτονική το 2023 και να επιταχυνθεί σταδιακά το 2024.
Ενώ η αβεβαιότητα γύρω από τις προοπτικές της οικονομίας, ιδίως σε σχέση με γεωπολιτικούς και ενεργειακούς παράγοντες, παραμένει αυξημένη, οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη εμφανίζονται πιο ισορροπημένοι από ό,τι στο παρελθόν. Αυτό ενισχύει την ανάγκη να παραμείνει ευέλικτη η δημοσιονομική πολιτική στο μέλλον. Για την παροχή μελλοντικής καθοδήγησης όσον αφορά τη δημοσιονομική μας πολιτική, έχουμε λάβει υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2023 σχετικά με τη δημοσιονομική καθοδήγηση για το 2024.
Συμφωνούμε ότι κατά την περίοδο 2023-24, οι συνετές δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να στοχεύουν στη διασφάλιση της μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους, αυξάνοντας παράλληλα τη δυνητική ανάπτυξη με βιώσιμο τρόπο και αντιμετωπίζοντας την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και τους στόχους ανθεκτικότητας μέσω επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων.
Η δημοσιονομική πολιτική θα συμβάλει στη διασφάλιση της σταθερότητας της οικονομίας της ευρωζώνης και θα διευκολύνει την αποτελεσματική μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού. Υπό το πρίσμα των προοπτικών της οικονομίας και σε ένα πλαίσιο υψηλού πληθωρισμού και σφιχτών χρηματοδοτικών συνθηκών, επαναλαμβάνουμε ότι η ευρεία δημοσιονομική τόνωση της συνολικής ζήτησης δεν μπορεί να δικαιολογηθεί. Ως εκ τούτου, θα παρακολουθούμε στενά τον αντίκτυπο στη συνολική ζήτηση και στον δημοσιονομικό προσανατολισμό των πρόσθετων μέτρων ενεργειακής στήριξης ή την παράταση των υφιστάμενων, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την αβεβαιότητα για την εξέλιξη των τιμών της ενέργειας. Πρέπει να αποφύγουμε μόνιμα μέτρα που αυξάνουν το έλλειμμα.
Δεδομένων των ισχυρών δευτερογενών επιπτώσεων στις αγορές ενέργειας και για τις οικονομίες της ευρωζώνης, θα συντονίσουμε τα μέτρα μας για τη διατήρηση των ίσων όρων ανταγωνισμού και της ακεραιότητας της ενιαίας αγοράς.
Τα μέτρα μας μέχρι στιγμής έχουν μετριάσει τον αρχικά υπερβολικό αντίκτυπο του ενεργειακού πληθωριστικού σοκ στις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, ωστόσο, το δημοσιονομικό κόστος επιβαρύνει τα δημόσια οικονομικά. Περνάμε σταδιακά από την ευρεία υποστήριξη σε πιο στοχευμένα μέτρα με βελτιωμένο σχεδιασμό, αποτελεσματικότητα και προσβασιμότητα. Ελλείψει νέων κραδασμών στις τιμές, θα συνεχίσουμε να καταργούμε σταδιακά τα μέτρα ενεργειακής στήριξης, τα οποία θα συμβάλουν επίσης στη μείωση των κρατικών ελλειμμάτων.
Kοιτάζοντας προς τα μπρος, είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τις προσπάθειες συντονισμού ενόψει του επόμενου χειμώνα. Στο βαθμό που απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες, θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και τις βιώσιμες επιχειρήσεις, διατηρώντας παράλληλα κίνητρα για τον περιορισμό της κατανάλωσης ενέργειας και την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης.
Η μόνη μόνιμη λύση για την ενεργειακή κρίση είναι η συνέχιση της μείωσης της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Σε αυτό το πλαίσιο, θα επικεντρωθούμε στη διασφάλιση της έγκαιρης υλοποίησης μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, επίσης στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του REPowerEU.
Θα συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας για τον συντονισμό της δημοσιονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ.
