Ο καφές και τα τρόφιμα που ακριβαίνουν λόγω κλιματικής αλλαγής

Πολλά από τα προϊόντα που καταναλώνει ο άνθρωπος θα γίνουν πολύ πιο ακριβά και δυσεύρετα. Ο καφές είναι πρώτος στη σχετική λίστα

Καφές © Unsplash

Η κλιματική αλλαγή έχει αρχίσει να επηρεάζει σε πολύ σημαντικό βαθμό τις καλλιέργειες ανά τον κόσμο και πολλοί ειδικοί προειδοποιούν για τον κίνδυνο να μειωθεί σε απειλητικό επίπεδο η παραγωγή αγαθών που αποτελούν μέρος της καθημερινής διατροφής του ανθρώπου, όπως ο καφές. Ακόμη και στην Ευρώπη, η ξηρασία, τα κύματα καύσωνα και οι πλημμύρες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή θέτουν σε κίνδυνο την παραγωγή τροφίμων τα τελευταία χρόνια. Παραδείγματα είναι το ρύζι στη βόρεια Ιταλία, το ελαιόλαδο στην Ισπανία και το κριθάρι στη Μ. Βρετανία, προϊόντα των οποίων η συγκομιδή μειώνεται δραματικά.

Μόνο το περασμένο καλοκαίρι, ο καύσωνας και οι πυρκαγιές κατέστρεψαν τεράστιες εκτάσεις καλλιεργειών στην Ινδία και την Τυνησία, ενώ στην Κίνα οι πλημμύρες προκάλεσαν ζημιές σε 100 χιλιάδες εκτάρια. Βασικά προϊόντα όπως το σιτάρι, το ρύζι, το καλαμπόκι και η σόγια, αντιμετωπίζουν κάθε χρόνο σοβαρά προβλήματα και οι τιμές κινούνται ανοδικά, πλήττοντας περισσότερο τις φτωχότερες χώρες.

Πολλά από τα προϊόντα που καταναλώνει ο άνθρωπος καθημερινά θα γίνουν πολύ πιο ακριβά και δυσεύρετα και ο καφές είναι πρώτος στη σχετική λίστα. Παγκοσμίως, οι καλλιεργητές επισημαίνουν τον κίνδυνο μεγάλης μείωσης της παραγωγής, όσο θερμαίνεται ο πλανήτης σε απαγορευτικά επίπεδα για τα καφεόδεντρα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν η αύξηση της θερμοκρασίας παγκοσμίως περιοριστεί στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, τα εδάφη που θα είναι κατάλληλα για την καλλιέργεια καφεόδεντρων θα μειωθούν κατά 54% έως το τέλος του 21ου αιώνα και συνολικά το 8% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων του πλανήτη θα είναι ακατάλληλο για γεωργία.

Χώρες όπως η Βραζιλία, η Κολομβία, η Αιθιοπία, η Ινδονησία και το Βιετνάμ, είναι πιθανό να δουν μεγάλες αλλαγές στο περιβάλλον τους τις επόμενες δεκαετίες, μία εξέλιξη που θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τους εκατομμύρια γεωργούς που εξαρτώνται αποκλειστικά από τη συγκομιδή των κόκκων καφέ και συνολικά την εφοδιαστική αλυσίδα του καφέ. Μόνο το παράδειγμα της Βραζιλίας αρκεί για να γίνει αντιληπτή η διάσταση του προβλήματος. Από το 2020 έως το 2021, οι ακραία υψηλές θερμοκρασίες στη χώρα του καφέ, είχαν ως αποτέλεσμα η τιμή του προϊόντος να αυξηθεί κατά 70%.

Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ακόμα και αν η παγκόσμια κοινότητα καταφέρει να πετύχει τους στόχους μείωσης των εκπομπών ρύπων, η ποικιλία Arabica κινδυνεύει με αφανισμό γιατί η παραγωγή καφέ θα μειωθεί δραματικά στις χώρες που ευθύνονται για το 75% της παγκόσμιας παραγωγής. Εκτός από το δημοφιλέστερο ρόφημα στον κόσμο, ο καφές αποτελεί και ένα από τα σημαντικότερα εμπορεύματα των διεθνών αγορών. Με τις προοπτικές της παραγωγής να επιδεινώνονται, είναι λογικό να αναμένεται μεγάλη αύξηση του καφέ στις αγορές που ακολούθως θα επηρεάσουν και τον τελικό καταναλωτή.

Σε παγκόσμια κλίμακα καταναλώνονται δύο δισεκατομμύρια κούπες καφέ την ημέρα και περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι πίνουν καθημερινά καφέ.

Ερευνητές μελέτησαν πρόσφατα τις επιπτώσεις που έχει η κλιματική αλλαγή και βρήκαν ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα που επηρεάζουν την παραγωγή καφέ έχουν γίνει πιο συχνά τα τελευταία 40 χρόνια, προκαλώντας συνεχείς κρίσεις στην αγορά του καφέ. Ανέλυσαν τις επιπτώσεις της αυξημένης θερμοκρασίας, των καταιγίδων και της υγρασίας στις 12 κορυφαίες χώρες παραγωγής καφέ, την περίοδο 1980-2020. Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS Climate βρίσκει ότι η συχνότητα των κλιματικών κινδύνων έχει αυξηθεί σε όλες τις χώρες κατά το εξεταζόμενο διάστημα και τα 5 πιο επικίνδυνα έτη ήταν μεταξύ του 2010 και του 2020.

Η βέλτιστη θερμοκρασία ανάπτυξης για τις δύο κυριότερες ποικίλες, Arabica και Robusta, είναι 18-22 και 22-28 βαθμοί Κελσίου. Οι ερευνητές βρήκαν ότι από το 1980 έως το 2020 οι περιοχές που καλλιεργούνται καφεόδεντρα έδειχναν τάση να εμφανίζουν υπερβολικά χαμηλές θερμοκρασίες. Όπως το σημερινό κλίμα έχει αλλάξει και δίνει υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες σε κάθε περιοχή. Στη μελέτη αναφέρεται επίσης ότι η μεγάλη πλειοψηφία των περιοχών καφέ δεν βίωσε ποτέ υπερβολικά χαμηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια καλλιεργητικών περιόδων.

ΟΛΘ
0.00%
33.30
ΑΣΤΑΚ
1.34%
7.56
ΞΥΛΠ
0.00%
0.00
ΜΠΕΛΑ
1.89%
29.04
ΟΛΥΜΠ
0.00%
2.29
ΠΡΟΝΤΕΑ
8.47%
6.40
ΧΑΙΔΕ
0.00%
0.00
ΚΟΥΕΣ
-0.41%
7.25
ΤΡΕΣΤΑΤΕΣ
0.30%
1.70
ΜΥΤΙΛ
1.41%
44.52
ΑΤΡΑΣΤ
-1.88%
8.34
ΚΡΙ
0.78%
18.00
ΡΕΒΟΙΛ
2.47%
1.66
ΠΛΑΘ
0.26%
3.88
ΑΤΤ
-0.51%
0.77
ΦΛΕΞΟ
0.00%
0.00
CNLCAP
0.77%
6.55
ΒΙΟΚΑ
-1.07%
1.85
ΔΟΜΙΚ
0.81%
1.88
ΑΚΡΙΤ
2.94%
0.98
AEM
-0.71%
4.18
ΟΡΙΛΙΝΑ
0.49%
0.82
ΣΠΙ
-0.75%
0.53
CENER
0.00%
9.32
ΔΟΥΡΟ
0.00%
0.00
ΑΒΑΞ
-1.22%
2.03
ΜΠΤΚ
0.00%
0.00
ΕΛΤΟΝ
1.43%
1.77
ΕΚΤΕΡ
-0.24%
2.09
OPTIMA
1.45%
18.22
ΜΑΘΙΟ
7.83%
0.62
EVRR
0.00%
0.00
ΣΑΡΑΝ
0.00%
0.00
ΑΛΦΑ
0.75%
2.70
ΙΛΥΔΑ
-1.48%
2.66
ΕΤΕ
1.93%
10.55
ΠΑΙΡ
4.20%
0.84
ΚΕΠΕΝ
10.00%
1.87
ΤΡΑΣΤΟΡ
0.86%
1.17
ΙΝΛΟΤ
0.00%
1.06
ΓΕΒΚΑ
3.47%
1.49
ΕΛΧΑ
1.83%
2.22
ΕΛΠΕ
0.46%
7.72
ΕΛΣΤΡ
-0.88%
2.25
ΠΕΤΡΟ
0.21%
9.44
ΛΑΝΑΚ
1.69%
0.91
ΛΕΒΠ
5.83%
0.22
ΕΥΔΑΠ
1.90%
5.89
ΜΕΒΑ
0.00%
5.25
ΦΑΙΣ
-0.14%
3.60
ΣΑΤΟΚ
0.00%
0.00
ΚΕΚΡ
0.00%
1.20
ΓΕΚΤΕΡΝΑ
0.21%
19.40
ΑΤΕΚ
0.00%
0.00
ΕΛΙΝ
-0.91%
2.18
ΝΑΥΠ
-1.45%
0.68
ΣΑΡ
2.19%
14.00
ΕΒΡΟΦ
0.25%
2.00
ΕΛΛ
0.72%
13.90
ΔΡΟΜΕ
0.94%
0.32
ΜΠΛΕΚΕΔΡΟΣ
0.26%
3.91
ΦΡΙΓΟ
-3.45%
0.28
BOCHGR
0.61%
6.64
ΕΛΛΑΚΤΩΡ
2.34%
1.31
ΟΠΑΠ
1.27%
20.66
ΒΙΟΤ
0.00%
0.00
ΠΡΕΜΙΑ
0.00%
1.31
ΒΙΟΣΚ
1.79%
1.71
ΙΚΤΙΝ
0.72%
0.35
ΜΠΡΙΚ
1.14%
2.66
ΑΛΜΥ
1.81%
5.06
ΑΝΔΡΟ
-0.30%
6.70
ΑΒΕ
1.09%
0.47
ΣΕΝΤΡ
-0.63%
0.32
ΛΟΓΟΣ
0.00%
0.00
ΠΕΡΦ
-1.17%
5.89
ΙΝΛΙΦ
-1.17%
5.06
ΕΛΒΕ
3.00%
5.15
ΙΑΤΡ
0.85%
1.78
ΕΠΙΛΚ
0.00%
0.00
ΙΝΤΕΚ
0.32%
6.29
ΙΝΤΕΤ
0.40%
1.26
ΑΤΤΙΚΑ
3.30%
2.19
ΞΥΛΚ
0.44%
0.23
ΛΑΒΙ
-0.75%
0.79
ΣΠΥΡ
0.00%
0.00
ΜΟΝΤΑ
2.27%
4.06
ΟΤΟΕΛ
0.68%
11.80
ΣΙΔΜΑ
0.00%
1.38
ΑΣΚΟ
1.41%
3.60
ΛΑΜΨΑ
0.00%
0.00
NOVAL
-0.39%
2.58
ΦΡΛΚ
0.50%
4.04
ΕΥΑΠΣ
1.25%
3.23
ΝΑΚΑΣ
1.34%
3.02
ΕΧΑΕ
0.17%
5.91
DIMAND
0.48%
8.46
ΠΛΑΚΡ
-2.68%
14.50
ΤΖΚΑ
2.70%
1.33
ΔΑΑ
3.11%
9.96
QLCO
-0.68%
5.96
ΜΙΓ
9.04%
3.74
ΚΤΗΛΑ
0.00%
0.00
ΒΟΣΥΣ
0.93%
2.16
ΠΡΔ
0.00%
0.00
ΔΕΗ
-3.34%
13.31
ΙΝΤΚΑ
-0.64%
3.12
ΜΕΡΚΟ
7.60%
36.80
ΠΡΟΦ
1.03%
5.88
ΚΥΡΙΟ
-0.45%
1.11
ΛΟΥΛΗ
-1.52%
3.90
TITC
-0.95%
41.55
ΕΣΥΜΒ
0.17%
1.19
ACAG
-0.36%
5.60
ΣΠΕΙΣ
2.47%
6.64
ΑΡΑΙΓ
-0.49%
12.30
ΚΑΡΕΛ
-1.26%
314.00
ΑΔΜΗΕ
-1.16%
2.99
ΜΕΝΤΙ
1.65%
2.46
ΟΤΕ
-1.07%
16.70
ΛΕΒΚ
7.02%
0.24
ΥΑΛΚΟ
0.00%
0.16
ΒΙΟ
0.17%
5.80
ΕΥΡΩΒ
-0.11%
2.66
ΑΑΑΚ
0.00%
0.00
ΜΟΥΖΚ
9.96%
0.53
AKTR
-0.19%
5.38
ΜΟΤΟ
1.82%
2.80
ΕΕΕ
-0.17%
46.90
EVR
-2.31%
1.69
ΔΑΙΟΣ
0.00%
0.00
ΜΟΗ
0.35%
22.92
ΜΙΝ
3.91%
0.48
ΠΑΠ
0.72%
2.78
ΛΑΜΔΑ
-0.46%
6.51
ΟΛΠ
1.98%
46.40
ΚΟΡΔΕ
0.00%
0.42
ΚΟΥΑΛ
1.22%
1.16
ΠΕΙΡ
1.16%
5.77