H πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Κριστίν Λαγκάρντ, είπε την Πέμπτη ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πως το ζητούμενο είναι μην γίνει μια επιπόλαια μείωση των επιτοκίων και έπειτα να αυξηθεί ο πληθωρισμός, τονίζοντας πως η ανοδική αναπροσαρμογή των μισθών γίνεται όλο και πιο πολύ κινητήριος δύναμη των ανατιμήσεων στις οικονομίες.
Οι πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σκιαγραφούν, ωστόσο, ένα παράλληλο σύμπαν όπου ο πληθωρισμός αναμένεται να μετριαστεί φέτος κατά το ήμισυ στο 2,7% από το 5,4% πέρσι. Πρόκειται για μια αισθητή προς τα κάτω αναθεώρηση των προβλέψεων της Ε.Ε από το 3,2% που είχε προβλεφθεί τον περσινό Νοέμβριο. Αυτή η μεγάλη ανάσχεση των ανατιμήσεων στην Ευρωζώνη γίνεται με κόστος την ανάπτυξη, η οποία αναμένεται από την Κομισιόν πως θα βαδίσει φέτος σε ρυθμό 0,8% έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 1,2%.
«Η ανάκαμψη μέσα στο 2024 εκτιμάται πως θα είναι πιο μετριοπαθής απ’ ό,τι είχε εκτιμηθεί προ τριμήνου» δήλωσε ο Πάολο Τζεντιλόνι, αρμόδιος επίτροπος της ΕΕ για την οικονομία. Διαβλέποντας πως η οικονομική δραστηριότητα θα επιταχύνει στο 1,5% το 2025, ο Τζεντιλόνι συμπλήρωσε πως τότε θα παρατηρηθεί μεγαλύτερη κινητικότητα στη ζώνη του ευρώ χάρις στην επιβράδυνση του πληθωρισμού, την τόνωση των πραγματικών μισθών και την εκπληκτικά σθεναρή αγορά εργασίας».
Αυτή η βραδεία ανάκαμψη της Ευρωζώνης μετά το υποτονικό μακροοικονομικό περιβάλλον που θα επικρατήσει μέσα στο 2024 είναι οι λόγοι που τροφοδοτούν σενάρια για την πρώτη μείωση των επιτοκίων από τον Απρίλιο. Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν καταβάλει μεγάλες προσπάθειες για να μετριάσουν αυτές τις προσδοκίες των αγορών, αλλά τελικά οι πιο τολμηροί στοιχηματίζουν σε τουλάχιστον πέντε μειώσεις των επιτοκίων έως τα τέλη του έτους. Διότι κάποια ώθηση θα πρέπει να δοθεί σε ένα τόσο ζοφερό οικονομικό περιβάλλον.
Όπως διαπιστώνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank, Χόλγκερ Σμίτινγκ, η ΕΚΤ ενδεχομένως να χρειαστεί να αναπροσαρμόσει πτωτικά τις προβλέψεις της για την Ευρωζώνη τον επόμενο Μάρτιο. Θεωρεί δε πως η ΕΚΤ τείνει να καθυστερεί στην αλλαγή κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Ενθυμούμενος την άφθονη ρευστότητα που παρείχε επί πανδημίας, ο Σμίτινγκ τονίζει πως η ΕΚΤ διατήρησε τα μέτρα στήριξης έως τα τέλη του 2021 παρά το ότι η Ευρωζώνη ανέκαμπτε δυναμικά. Σήμερα κινδυνεύει να διατηρήσει υψηλά τα επιτόκια πέρα από το αναγκαίο, υπονοεί ο ίδιος.
Ανησυχητική ένδειξη για την Ευρώπη είναι, επίσης, η αύξηση των χρεοκοπιών κατά 4,4% που σημειώθηκε το δ’ τρίμηνο σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Μάλιστα, οι χρεοκοπίες παραμένουν πάνω από τα προ πανδημίας επίπεδα. Εκτός των άλλων, η ασθενής ζήτηση στην Ευρωζώνη διασταυρώνεται από την υποχώρηση των εισαγωγών στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 2021, με πτώση 18,7% τον Δεκέμβριο σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
Σε ανάλογη κατάσταση βρίσκεται, επίσης, η βρετανική οικονομία εάν όχι χειρότερη. Καταγράφηκε συρρίκνωση του ΑΕΠ μέσα στο β’ εξάμηνο του 2023, επιβεβαιώνοντας πως παγιδεύτηκε σε ύφεση. Όμως, η Τράπεζα της Αγγλίας τονίζει επίσης πως χρειάζεται πιο πολλά στοιχεία για να βεβαιωθεί πως ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον στόχο του 2% από το 4% που ίσχυε τον Ιανουάριο και το 10,4% πέρσι τον Φεβρουάριο. Διαφορετικά μια χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής θα ήταν παράτολμη.
