Από τον Δεκέμβριο του 1989 μέχρι την υπογραφή της σύμβασης 717 το 2014, ο ΟΣΕ είχε υπογράψει 24 διαφορετικές συμβάσεις για τη σηματοδότηση του σιδηροδρομικού άξονα Αθηνών – Θεσσαλονίκης (εκτός του τμήματος Τιθορέα – Δομοκός), συνολικού προϋπολογισμού 250 εκατ. ευρώ. Παρά την τεράστια δαπάνη των 250 εκατ. ευρώ, η διοίκηση του ΟΣΕ παραδεχόταν το 2012 πως σχεδόν τίποτα δεν λειτουργεί σε σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση. Και τα τρένα συνέχιζαν να λειτουργούν με βάση τον Γενικό Κανονισμό Κυκλοφορίας, όπως συμβαίνει και σε ολόκληρο τον κόσμο για γραμμές που δεν διαθέτουν σύγχρονα συστήματα φωτοσήμανσης και τηλεδιοίκησης.
Όπως υποστήριζε τότε η διοίκηση του ΟΣΕ: «Ειδικά στο τμήμα Οινόη – Τιθορέα, η κατάσταση του σηματοτεχνικού εξοπλισμού και ιδίως των καλωδιώσεων, εξαιτίας των επαναλαμβανόμενων κρουσμάτων κλοπών, είναι πολύ άσχημη, ενώ σε πολλά σημεία έχει επέλθει ολοκληρωτική καταστροφή». Σε άλλο έγγραφό της τόνιζε πως «εκείνο το οποίο πρέπει να υπογραμμίσουμε είναι η ένταση της επιβουλής διάφορων εγκληματικών ομάδων, οι οποίες προσπαθούν να λεηλατήσουν σε όλη του την έκταση το Σιδηροδρομικό Δίκτυο, γεγονός που προϋποθέτει πλέον αστυνόμευση από πλευράς Πολιτείας και όχι φύλαξη». Οι κλοπές είναι, πάντως, η μία πλευρά του νομίσματος. Πολλά από τα συστήματα που εγκαταστάθηκαν με δαπάνες δεκάδων εκατ. ευρώ αχρηστεύθηκαν και λόγω έλλειψης ανταλλακτικών ή ελλιπούς συντήρησης.
Πατήστε πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση
Η σύμβαση 717 για την ανάταξη της σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στον σιδηροδρομικό άξονα Αθηνών – Θεσσαλονίκης ανατέθηκε ακριβώς για να αποκατασταθούν οι βλάβες, να αντικατασταθούν τα κλεμμένα ή διαλυμένα συστήματα, να ενοποιηθούν υφιστάμενα κ.λπ. Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι πως η αντιπολίτευση επικεντρώνεται σε αυτήν τη σύμβαση, όταν έπρεπε να ολοκληρωθεί επί ΣΥΡΙΖΑ, το 2016! Όταν ανέλαβε η προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ το 2019, οι διοικήσεις της ΕΡΓΟΣΕ επί ΣΥΡΙΖΑ είχαν ήδη δώσει έξι παρατάσεις για την ολοκλήρωση της σύμβασης 717!
Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση πως κακώς το 2019 (και αφού είχαν ήδη δοθεί οι έξι παρατάσεις και είχε κατασκευαστεί μόλις το 20% του έργου) δεν κατήγγειλε τη σύμβαση. Έτσι, την ίδια στιγμή κατηγορούνται κάποιοι ότι κακώς δεν ολοκλήρωσαν τη σύμβαση 717 (βλέπε δικογραφία για Τέμπη), με αποτέλεσμα να προκληθεί το τραγικό δυστύχημα, και την ίδια στιγμή κατηγορούνται (βλέπε δικογραφία ευρωπαϊκής εισαγγελίας για τη σύμβαση 717) ότι κακώς έδωσαν παρατάσεις προκειμένου να ολοκληρωθεί ή σύμβαση!
Η αντιπολίτευση, παρά τις εκθέσεις ευρωπαϊκών οργάνων, όπως ο ERA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων), που επικεντρώνονται σε ζητήματα λειτουργίας και διαδικασιών στον σιδηρόδρομο, υποστηρίζει πως η μη ολοκλήρωση της 717 φταίει για το δυστύχημα. Επιμένει πως η κυβέρνηση έπρεπε να έχει καταγγείλει τη σύμβαση και να μη δώσει παράταση. Όμως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν αυτός που ενώ ο χρόνος εκτέλεσης της σύμβασης ήταν 24 μήνες, μέχρι το 2019 είχε δώσει 6 παρατάσεις και είχε παραδοθεί λιγότερο από το 20% της σύμβασης;
Συνεπώς, αν η κυβέρνηση είχε καταγγείλει τη σύμβαση, τότε το βέβαιο είναι ότι (πέρα από την απώλεια χρημάτων σε Ευρώπη και δικαστήρια) θα χρειαζόταν νέα σύμβαση, η οποία προφανώς θα έκανε περισσότερα χρόνια να ολοκληρωθεί. Άρα τι λέει η αντιπολίτευση; Αν είχε καταγγελθεί η σύμβαση, πώς θα είχε αποφευχθεί το δυστύχημα, αφού δεν θα υπήρχαν τα συστήματα; Μήπως λέει ότι δεν έπρεπε να υπάρχει ανάταξη των συστημάτων; Δηλαδή όχι μόνο δεν θα είχε ολοκληρωθεί σύμβαση, αλλά δεν θα υπήρχε καν σύμβαση. Κι αν η μη ολοκλήρωση «φταίει» για το δυστύχημα, η παντελής έλλειψη σε τι θα οδηγούσε;
Η πραγματικότητα είναι πως τα τεχνολογικά συστήματα (σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης κ.λπ.) είναι για να ρυθμίζουν την κυκλοφορία σε διπλή γραμμή, αλλιώς σε μονή υπάρχει ο Γενικός Κανονισμός Κυκλοφορίας χρόνια τώρα. Πώς τόσα χρόνια δεν είχαν γίνει τέτοια δυστυχήματα; Μάλιστα, το βράδυ του δυστυχήματος στα Τέμπη λειτουργούσε η διπλή γραμμή, αλλά τα τρένα βρέθηκαν σε μονή γραμμή.
Ακόμα και αν υπήρχαν τα συστήματα, εφόσον γίνεται η διευθέτηση χειροκίνητα (όπως επελέγη εκείνο το βράδυ), θα απενεργοποιούνταν για να γίνει η κίνηση. Άρα πώς συνδέεται η έλλειψη των συστημάτων με το συγκεκριμένο δυστύχημα, αφού ακόμη και αν υπήρχαν και είχε επιλεχθεί ο χειροκίνητος χειρισμός, όπως επιλέχθηκε, το αποτέλεσμα δεν θα ήταν διαφορετικό, αφού τα συστήματα θα είχαν παρακαμφθεί;
