Με το "αριστερό" οι επενδύσεις και οι εξαγωγές το 2024

Ελληνική και ευρωπαϊκή σημαία στην Ακρόπολη @ INTIME / ΔΤ

Παρά τη διθυραμβική υποδοχή που επιφύλαξε ο αρμόδιος υπουργός Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την ανάπτυξη της χώρας στο α’ τρίμηνο του 2022, τα μεγέθη που παρουσιάστηκαν την περασμένη Παρασκευή δεν είναι για τυμπανοκρουσίες. Σίγουρα η ανάπτυξη είναι πολλαπλάσια του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, όπως υποστήριξε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, ωστόσο παραμένει αναιμική και προέρχεται κυρίως από την αύξηση της κατανάλωσης.

Οι επενδύσεις αυξήθηκαν μεν σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, αλλά και το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023, όμως ήταν υποδεέστερες του αναμενομένου. Επίσης, και οι εξαγωγές (αγαθών και υπηρεσιών) μειώθηκαν δραστικά μέσα στο α’ τρίμηνο, παρά τις ορδές των τουριστών και την καλή επίδοση των εξαγωγών υπηρεσιών που αναμένεται και για φέτος λόγω τουρισμού. Και με δεδομένο ότι η χώρα έχει διέλθει μια 15ετία κρίσης και αποεπένδυσης, μια αύξηση των επενδύσεων κατά 7,1% από τρίμηνο σε τρίμηνο, που εκθειάστηκε ιδιαιτέρως από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας, δεν κάνει και μεγάλη διαφορά.

Ειδικά, μάλιστα, αν η αύξηση αυτή ήρθε έπειτα από τέσσερις διαδοχικές τριμηνιαίες μειώσεις των επενδύσεων και αφορά μια χώρα με πολύ χαμηλή βάση στις επενδύσεις. Σημειώνεται ότι στο α’ τρίμηνο του έτους ο Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου (ΑΣΠΚ) στη χώρα μας ανήλθε στο 14,8% του ΑΕΠ, όταν στην Ενωμένη Ευρώπη ξεπερνά το 22%. Η βάση εκκίνησης, επομένως, είναι πολύ χαμηλή και μια λίγο υψηλότερη τριμηνιαία αύξηση σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη δεν αλλάζει τη μεγάλη εικόνα για τη χώρα μας.

Επιπλέον, θα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι η αύξηση του ΑΣΠΚ στη χώρα μας κατά το α’ τρίμηνο του έτους ανήλθε σε μόλις 2,9%. Υπενθυμίζεται ότι για φέτος, με βάση τα στοιχεία του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, η συνολική ετήσια αύξηση αναμένεται σε 9,1%. Επομένως, για να φτάσουμε τη μεταβολή αυτήν η αύξηση των επενδύσεων κατά τα υπόλοιπα τρία τρίμηνα του έτους θα πρέπει να ξεπερνά σε ετήσια βάση το 10%.

Αξίζει να σημειωθεί ακόμη ότι η πρόβλεψη του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος (Απρίλιος 2024) είναι μειωμένη σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη, που έγινε τον περασμένο Νοέμβριο του 2023. Τότε η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο, κατά την κατάρτιση του Προϋπολογισμού του 2024, προέβλεπαν την αύξηση των επενδύσεων στο 15,1%.

Αλλά και οι εξαγωγές δεν πήγαν καλά στο α’ τρίμηνο του έτους. Σε τρέχουσες τιμές υποχώρησαν οριακά (-1,1%), ενώ σε πραγματικές τιμές σημείωσαν υποχώρηση 5,7%. Και αυτό συμβαίνει παρά τη μεγάλη αύξηση του τουρισμού, ο οποίος αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της οικονομίας.

Η κάμψη των εξαγωγών της χώρας αποδίδεται κυρίως στη μείωση των εξαγωγών αγαθών, η οποία για το α’ τρίμηνο του έτους ανήλθε σε 11%. Μείωση σημείωσαν και οι εισαγωγές αγαθών, αλλά αυτή (-4,2%) ήταν χαμηλότερη της μείωσης των εξαγωγών. Έτσι, η πορεία αυτή επιδείνωσε περαιτέρω το ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο αγαθών της χώρας, το έλλειμμα του οποίου διευρύνθηκε κατά 8,7%. Η επιδείνωση αυτή αποδίδεται σχεδόν αποκλειστικά στην αναιμική ανάπτυξη της ΕΕ και της Ευρωζώνης.

Εν κατακλείδι, το ΑΕΠ στη χώρα μας το α’ τρίμηνο του 2024 αυξήθηκε κατά 1,04 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 50% της αύξησης προήλθε από την αύξηση της κατανάλωσης. Το υπόλοιπο 30% της ανάπτυξης προήλθε από την αύξηση των αποθεμάτων (κάτι που υποδηλώνει αύξηση των επενδύσεων στο μέλλον) και μόλις το 20% από την αύξηση των επενδύσεων. Σημειώνεται ότι η κατανάλωση των νοικοκυριών συνεχίζει να αυξάνει, παρά το γεγονός ότι αντιστοιχεί στο 91% του ΑΕΠ, όταν στην ΕΕ ο αντίστοιχος δείκτης ανέρχεται στο 73,3%.