Υπηρεσίες και στέγαση σέρνουν το άρμα της ακρίβειας

Πληθωρισμός © 123rf.com — Ακρίβεια © 123rf.com

«Είδε κι έπαθε» η κυβέρνηση να απαλλαγεί από την ακρίβεια του σουπερμάρκετ, αλλά φαίνεται να μην έλυσε συνολικά το πρόβλημα της ακρίβειας και του πληθωρισμού. Ο τελευταίος, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τον περασμένο Αύγουστο «τσίμπησε» 30 μονάδες βάσης και ανήλθε σε 3,0%, από 2,7% που ήταν τον περασμένο Ιούλιο.

Στην «ανάκαμψη» αυτή του πληθωρισμού συνέβαλαν κυρίως οι υπηρεσίες όπως η φιλοξενία και εστίαση, το κόστος των οποίων ανατιμήθηκε κατά 6,6% σε ετήσια βάση. Επίσης θετικά συνέβαλε το κόστος στέγασης το οποίο ανατιμήθηκε κατά 5,5% σε ετήσια βάση -κυρίως λόγω αύξησης της τιμής του ρεύματος, αλλά και των ενοικίων- οι υπηρεσίες εκπαίδευσης κατά 3,5% κ.ά.

Στην «ανάκαμψη» του πληθωρισμού συνέβαλε και η ένδυση-υπόδηση η οποία σε σχέση με τον Αύγουστο του 2023, ανατιμήθηκε κατά 6,2%. Η ανατίμηση αυτή, με δεδομένο ότι αφορά περίοδο εκπτώσεων, δείχνει ότι οι επαγγελματίες και οι έμποροι έκαναν μεγαλύτερες εκπτώσεις τον Αύγουστο του 2023, απ’ ότι στον περασμένο μήνα.

Τα τρόφιμα, που επί δυο-τρία χρόνια τροφοδοτούσαν την ακρίβεια, σταμάτησαν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Ωστόσο κι εκεί οι ανατιμήσεις συνεχίζονται αφού τον περασμένο Αύγουστο η αύξηση των τιμών κατά μέσο όρο κυμάνθηκε στο 2,8%, μεταβολή που δεν θεωρείται αμελητέα.

Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι είναι οι υπηρεσίες που σέρνουν πλέον το άρμα της ακρίβειας στη χώρα μας. Τα αεροπορικά εισιτήρια για παράδειγμα έχουν εκτοξευθεί, όπως επίσης το κόστος απόκτησης και ενοικίασης ακινήτων. Τα κόστη στέγασης πλέον πλησιάζουν, αν δεν ξεπέρασαν εκείνα του 2007, τα οποία τότε αμέσως μετά θεωρήθηκαν ως «φούσκα».

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το κόστος απόκτησης κατοικίας στην Ελλάδα ήδη έχει φτάσει στα επίπεδα του 2007. Συγκεκριμένα, ο δείκτης τιμής διαμερισμάτων, το β’ τρίμηνο του 2024 ανήλθε στο 99,8% της τιμής που είχε ο δείκτης το 2007. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, στις νέες κατοικίες (κάτω των 5 ετών κατασκευής) της Αττικής, ο δείκτης αυτός έχει φτάσει στο 105,3%. Δηλαδή ένα διαμέρισμα στην Αττική κοστίζει 5,3% περισσότερο από το 2007.

Αλλά και στην επαρχία ή για τα παλαιότερα ακίνητα υπάρχουν μεγάλες ανατιμήσεις. Μάλιστα όπως αναφέρει η ΤτΕ, τα τελευταία ανατιμώνται ταχύτερα από ό,τι τα νέα και εκείνα που βρίσκονται στην Αττική, καθώς κερδίζουν το έδαφος σε σχέση με τις ανατιμήσεις που γίνονται στα νέα ακίνητα της Αττικής. Με άλλα λόγια, οι αγοραστές στρέφονται περισσότερα σε παλαιά.

Βεβαίως η κυβέρνηση επιχειρηματολογεί για τη μεγάλη ιδιοκατοίκηση που υφίσταται στη χώρα μας, άνω του 70% του πληθυσμού, το οποίο ευνοείται από την ανατίμηση των ακινήτων. Ωστόσο ξεχνά ότι όλες αυτές οι οικογένειες που διαθέτουν ιδιόκτητο ακίνητο διαθέτουν ένα ή περισσότερα τέκνα που κάποια στιγμή θα αναζητήσουν νέα εστία, είτε για τις σπουδές τους, είτε γιατί θέλουν να δημιουργήσουν την δική του οικογένεια. Αυτοί κυρίως στρέφονται στην ενοικίαση, το κόστος της οποίας επίσης έχει εκτοξευθεί.

Η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη για το 30% του πληθυσμού που δεν διαθέτει ιδιόκτητη κατοικία και ίσως θα πρέπει να μισθώνουν μια ή και περισσότερες κατοικίες, εφόσον το παιδί τους σπουδάζει σε μια άλλη πόλη της χώρας. Οι τελευταίοι πρέπει να πιέζονται ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα αφού είναι οι περισσότερο ευάλωτοι καθώς θα διαθέτουν μικρή ή και καθόλου ακίνητη περιουσία.

Η κατάσταση αυτή ωστόσο βολεύει ιδιαίτερα τους servicers, οι οποίοι διαθέτουν σειρά κατασχεμένων ακινήτων από κακοπληρωτές ή κατόχους που αδυνατούν να τα εξοφλήσουν. Για τον σκοπό αυτό, τώρα όλοι οι servicers στήνουν μεσιτικές επιχειρήσεις προκειμένου να εκμεταλλευθούν την ευκαιρία που παρουσιάζεται. Επίσης, οι μεγάλες ανατιμήσεις ευνοούν και τους μεγάλους και παραδοσιακούς κατασκευαστές ακινήτων (real estate developers), που κατέχουν ακίνητα από το παρελθόν και τώρα τα αξιοποιούν σε πολύ υψηλές τιμές. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν για τη στεγαστική κρίση εκτιμάται ότι μπορεί να μην καταφέρουν να ανασχέσουν την ακρίβεια στα ακίνητα, όπως για παράδειγμά τα μέτρα του υπουργείου Ανάπτυξης δεν κατάφεραν να ανασχέσουν την ακρίβεια στα supermarket.

Σημειώνεται ότι με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα τρόφιμα κοστίζουν 31,1% περισσότερο απ’ ό,τι το 2020, οι μεταφορές είναι 25,3% πιο ακριβές και ακολουθεί η στέγαση με κόστος 24,3% υψηλότερο απ’ ό,τι πριν 4 χρόνια. Η μεγαλύτερη δε ανατίμηση που σημειώθηκε σε συγκεκριμένο προϊόν/υπηρεσία, είναι στα αεροπορικά εισιτήρια, τα οποία ανατιμήθηκαν από το 2020 κατά 147,24%. Ακολούθησε το ελαιόλαδο που ανατιμήθηκε κατά 137,26%, ενώ ενδεικτικά αναφέρεται ότι το πετρέλαιο θέρμανσης μέσα στην ίδια περίοδο ανατιμήθηκε κατά 61,02%.