Από το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας θα χρηματοδοτηθεί το σχέδιο της κυβέρνησης για την ενίσχυση της απόκτησης κατοικίας «Σπίτι μου ΙΙ». Το σχέδιο θα λάβει ενίσχυση 1,3 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης μειώνοντας ισόποσα το ποσό που διατίθεται για την ενίσχυση παραγωγικών επενδύσεων.
Συγκεκριμένα, το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης, συνολικού ύψους 17,7 δισ. ευρώ έτσι όπως διαμορφώθηκε μετά την αναθεώρηση του 2023, μειώθηκε κατά 1 δισ. ευρώ προκειμένου τα κεφάλαια αυτά να διοχετευθούν ως δανειακά κεφάλαια μέσω εμπορικών τραπεζών, καθώς και διεθνών πιστωτικών ιδρυμάτων (EIB, EBRD), σε επιχειρήσεις κάθε μεγέθους σε όλη την Επικράτεια. Τώρα μειώνεται επιπλέον 1,3 δισ. ευρώ προκειμένου να ενισχυθεί το πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ» μειώνοντας ισόποσα τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης που προορίζονταν για παραγωγικές επενδύσεις. Το ποσό του δανειακού σκέλους πλέον διαμορφώνεται σε 15,4 δισ. ευρώ.
Τα αφαιρούμενα ποσά από το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης αυτά πάλι δάνεια των εμπορικών τραπεζών θα γίνουν, αλλά περιορίζουν τον αναπτυξιακό χαρακτήρα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Καταδεικνύει δε τις δυσκολίες που υπάρχουν στην απορρόφηση των πόρων και του δανειακού σκέλους.
Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τον διοικητή της Εθνικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης Ορέστη Καβαλάκη, έχουν υπογραφεί 351 συμβάσεις δανείων, συνολικού ύψους 12,48 δις. ευρώ. Από αυτά το 50%, δηλαδή 6,24 δισ. ευρώ προέρχονται από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στους επόμενους 21-22 μήνες πρέπει να συμβασιοποιηθούν δάνεια ύψους πάνω από 9 δισ. ευρώ.
Οι δυσκολίες, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, παρουσιάζονται κυρίως στην ικανοποίηση των τραπεζών στις ποσοστώσεις των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από το δανειακό σκέλος. Οι επενδύσεις αυτές πρέπει να είναι σε αναλογία 37% «πράσινες» και κατά 20% «ψηφιακές». Κι ενώ υπάρχουν πολλές επενδύσεις για «πράσινη ανάπτυξη», δεν υπάρχουν πολλές για τον «Ψηφιακό μετασχηματισμό» της χώρας.
Κάθε φορά που μια τράπεζα λαμβάνει τα κεφάλαια της δανειακής στήριξης του ΤΑΑ είναι σε δόσεις των 500 εκατ. ευρώ. Σε μια τέτοια δόση, αν δεν ικανοποιηθούν οι προαναφερόμενες ποσοστώσεις, η τράπεζα δεν μπορεί να προχωρήσει την επόμενη επένδυση. Έτσι η κάθε τράπεζα μπορεί να έχει «πράσινες» ή άλλου τύπου επενδύσεις ύψους π.χ. 1 δισ. ευρώ, αλλά να μην μπορεί να τις προχωρήσει καθώς απουσιάζουν οι ψηφιακές επενδύσεις ύψους 100 εκατ. ευρώ.
Αυτή είναι μια βασική αδυναμία για την προώθηση της δανειακής στήριξης του ΤΑΑ, η οποία καθώς ο καιρός περνά, θα βαραίνει ακόμη περισσότερο καθώς τα ήδη στενά περιθώρια χρόνου για διαπραγματεύσεις θα γίνουν ακόμη στενότερα. Σημειώνεται ότι συμβάσεις δανείων μπορούν να υπογράφονται μέχρι τον Αύγουστο του 2026, αλλά τα επενδυτικά σχέδια υλοποίησης φτάνουν μέχρι τον Αύγουστο του 2029. Το παράθυρο επομένως στενεύει ειδικά για τις παραγωγικές επενδύσεις που έχουν μεγάλο χρόνο υλοποίησης.
