Η στροφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τις πράσινες επενδύσεις με στόχο τη μείωση των εκπομπών ρύπων, η σχεδιαζόμενη πώληση του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας (Ο.Λ.ΗΓ.) και η αξιοποίηση του γεωπολιτικού πλεονεκτήματος της χώρας στον τομέα των logistics αναθερμαίνουν το ενδιαφέρον για τη σιδηροδρομική γραμμή Καλαμπάκας – Ηγουμενίτσας.
Πρόκειται για σχέδιο με το οποίο θα ολοκληρωθεί η «σιδηροδρομική Εγνατία» και έπειτα από σχεδόν έναν αιώνα εξαγγελιών θα αποκτήσει και η Ήπειρος σιδηροδρομική σύνδεση.
Σύμφωνα με τις εισηγήσεις που έχουν φτάσει στο υπουργείο Υποδομών η νέα γραμμή Καλαμπάκας – Ηγουμενίτσας θα μπορούσε να κατασκευαστεί για να λειτουργεί με τρένα υδρογόνου με αποτέλεσμα να χαμηλώσει το κόστος της.
Οι προμελέτες που έχει στα χέρια του ο ΟΣΕ ανεβάζουν το κόστος της γραμμής, με ηλεκτροκίνηση, στο 1,7 δισ. ευρώ.
Με βάση την εναλλακτική πρόταση που εξετάζεται, αν η γραμμή λειτουργούσε με τρένα υδρογόνου θα χρειάζονταν τέσσερις σταθμοί υδρογόνου κατά μήκος των 147 χιλιομέτρων του σιδηροδρομικού άξονα.
Οι υποστηρικτές της πρότασης επισημαίνουν πως το τμήμα Καλαμπάκα – Ηγουμενίτσα έχει ενταχθεί στον πανευρωπαϊκό άξονα Orient–East-Med, μήκους 5.800 χιλιομέτρων, που συνδέει τα γερμανικά λιμάνια της Βόρειας Θάλασσας, με το Μπουργκάς στην Βουλγαρία και την Πάτρα, τον Πειραιά και την Ηγουμενίτσα στην Ελλάδα.
Τα έργα κατά μήκους του Orient–East-Med καθυστερούν, το 50% του δικτύου δεν είναι συμβατού εύρους με το υπόλοιπο ευρωπαϊκό, ενώ η ταχύτητα σχεδόν στο 80% της διαδρομής είναι κάτω των 100 χιλιομέτρων την ώρα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίζει, πάντως, να στηρίζει μελέτες και έργα αναβάθμισης του Orient–East-Med, με κονδύλια κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2020.
Όμως, ο διαγωνισμός για την πώληση του 67% Ο.Λ.ΗΓ. βρίσκεται σε τελικό στάδιο με πολύ μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον αλλάζει τα δεδομένα για το λιμάνι της Ηγουμενίτσας που μπορεί, έπειτα από δεκαετίες, να αποκτήσει τερματικό σταθμό εμπορευματοκιβωτίων καθώς αποτελεί τη δυτική απόληξη της Εγνατίας Οδού.
Η ολοκλήρωση της σιδηροδρομικής Εγνατίας θα δώσει νέες αναπτυξιακές δυνατότητες στο λιμάνι.
Επιπλέον, μέσω της σιδηροδρομικής διασύνδεσης μεταξύ εμπορευματικού σταθμού (που σχεδιάζεται εκτός του λιμανιού) με τους προβλήτες θα μειωθεί και η επιβάρυνση στο τοπικό οδικό δίκτυο από τα φορτηγά.
Η σύνδεση της Ηπείρου με το σιδηροδρομικό δίκτυο αποτελεί πάγιο αίτημα των τοπικών αρχών εδώ και δεκαετίες, ενώ θεωρείται το πρώτο βήμα για την σύνδεση με την Αλβανία.
