Με το βλέμμα στραμμένο στις μεγάλες επενδύσεις και την ώθηση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι η κυβέρνηση με το οικονομικό επιτελείο να σχεδιάζει με ταχείς ρυθμούς την επόμενη μέρα με βάση τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και μελετώντας εκ νέου την φορολογική της πολιτική ώστε να γίνει αρκούντος θελκτική για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Μετά από δύο χρόνια διακυβέρνησης Μητσοτάκη, με τον ενάμιση να έχει καθηλώσει την οικονομία η πανδημία, μία από τις βασικές της προεκλογικές… σημαίες, που ήταν η προσέλκυση επενδύσεων φαίνεται να «κυματίζει» αρκούντως δυναμικά.
Εμβληματικές επενδύσεις ή αποκρατικοποιήσεις για τις οποίες προεκλογικά πολλά είχαν ακουστεί, ότι, δηλαδή, σε λίγες μόνο εβδομάδες με την παρουσία της ΝΔ στη διακυβέρνηση θα επιταχύνονταν ή θα ολοκληρώνονταν έχουν κάποιες δυσκολίες λόγω καθυστερήσεων από τον κορονοϊό, τώρα όμως παίρνουν ξανά πνοή.
Χαρακτηριστική περίπτωση το Ελληνικό, ο Σκαραμαγκάς, συμπεριλαμβανομένου και της υπόθεσης με το 16% του ΟΛΠ, όπου βέβαια απαιτούνται προσεκτικές κινήσεις αλλά και επίπονη προσπάθεια, που τώρα φαίνεται ότι ξεκινά.
Στο Ελληνικό, όπου για χρόνια υπήρχαν δυσκολίες, λόγω και της φύσης του σχεδίου, πολεοδομικές, νομικές κτλ., να ξεπεράστηκαν, ωστόσο στις άλλες προαναφερθέντες περιπτώσεις τα ζητήματα χρήζουν λεπτών χειρισμών. Και βέβαια όταν μιλάμε για λιμάνια ή για ναυπηγεία «ακουμπάμε» κομμάτια ζωτικά της οικονομίας με ισχυρό αποτύπωμα στην προσπάθεια για παραγωγική ανασυγκρότηση.
Η κυβέρνηση έχει προχωρήσει και άλλα θέματα για να επανέλθουν με ταυτόσημο τρόπο, όπως στην περίπτωση της φαρμακευτικής κάνναβης ή του Βόρειου Οδικού άξονα Κρήτης, που ξεκινούν τα έργα στο τέλος της επόμενης χρονιάς και είναι ένα εμβληματικό έργο όχι μόνο για την Κρήτη αλλά για ολόκληρη την χώρα.
Την ίδια ώρα έχουν γίνει και άλλες θετικές κινήσεις που δίνουν προστιθέμενη αξία στην οικονομία, και αναδεικνύονται νέες επενδύσεις όπως η υπόθεση με τα data centers της Microsoft ή η επικείμενη εκκίνηση στο σχέδιο πράσινων μετακινήσεων στην Αστυπάλαια με τη VW.
Ακριβώς αυτές οι επενδύσεις που είναι και ποιοτικές, με ισχυρό αποτύπωμα στις εγχώριες αλυσίδες αξίας, θα διαμορφώσουν ένα ισχυρό επενδυτικό ρεύμα και θα τονώσουν την οικονομία, θα δημιουργήσουν καλές δουλειές, που δε θα βασίζονται στη low cost –χαμηλού κόστους- αντίληψη της εργασίας και θα καλύψουν το παραγωγικό κενό που καταγράφεται με άλλες χώρες.
Επενδύσεις και Ταμείο Ανάκαμψης
O ρόλος του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης μέσω της χρηματοδότησης κεφαλαιουχικών δαπανών και προώθησης μεταρρυθμίσεων αναμένεται να είναι καθοριστικός για την ενίσχυση των επενδύσεων παγίων. Εξίσου σημαντική είναι η αύξηση της αποταμίευσης έτσι ώστε να αποτραπεί μια μεγάλη διεύρυνση του ελλείμματος του εξωτερικού ισοζυγίου όπως συνέβη τη δεκαετία του 2000.
Όπως σημειώνει η Eurobank, κλειδί για αυτό είναι να πραγματοποιηθούν επενδύσεις σε κλάδους της ελληνικής οικονομίας με διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και όχι μόνο σε κλάδους όπως το real estate, που δεν δίνουν μεγάλες εγχώριες υπεραξίες (π.χ. προ κρίσης χρέους το 41,6% των επενδύσεων παγίων ήταν κατοικίες).
Στο φόντο αυτό η κυβέρνηση εκτιμά ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα δώσει λύσεις καθώς εκτιμάται, με βάση δημόσιες τοποθετήσεις, αλλά και αναλύσεις της ΤτΕ ότι θα φέρει Το σχέδιο αναμένεται τα επόμενα χρόνια να οδηγήσει σε αύξηση ιδιωτικών επενδύσεων κατά 20%.
Υπενθυμίζεται ότι στον προϋπολογισμό του 2021 έχει καταγραφεί η φιλόδοξη σε μεταπολεμικά επίπεδα ρεκόρ εκτίμηση για ενίσχυση των επενδύσεων κατά 30,4%.
Η αύξηση αυτή προκαλείται κυρίως από την ενίσχυση των επενδύσεων στις κατασκευές (κατά 36,5% σε σχέση με το 2020 και κατά 48,3% σε σχέση με το 2019). Η συγκεκριμένη πρόβλεψη γίνεται υπό την παραδοχή ότι η επίπτωση του Ταμείου Ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία (άμεση και έμμεση) θα είναι της τάξης των 4,8 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, ο πήχης έχει μπει ψηλά, και είναι άμεσα συνδεόμενος με το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς μάλιστα εξαρτάται και από πάγιες «υποσημειώσεις» όπως η ωριμότητα των σχεδίων, η αντοχή της κρατικής μηχανής και των λειτουργιών της, το απαιτούμενο θεσμικό πλαίσιο κτλ.
Πάντως, ο ΟΟΣΑ στις προβλέψεις του για την Ελλάδα έκανε λόγο για αύξηση επενδύσεων (11,5% και 20% φέτος και του χρόνου), -αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (1,6% και 3% αντίστοιχα) και αύξηση των εξαγωγών (μαζί με τον τουρισμό) 4,9% και 13,3%. Βέβαια δε θεωρεί δεδομένο ότι η αναβαλλόμενη κατανάλωση θα σπρώξει αρκούντως το ΑΕΠ μέσω της διοχέτευσης των καταθέσεων των 24 δισ. που έχουν συσσωρευτεί στις τράπεζες.
Είναι προφανές ότι όλοι αναγνωρίζουν δυσκολίες και βέβαια δεν αρκούν για να ξεπεραστούν ρητορικές και μόνο. Πάντως η κυβέρνηση για δώσει ώθηση στα θέματα των επενδύσεων παρουσίασε νομοσχέδιο για τη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος και την επιτάχυνση διαδικασιών στις στρατηγικές και ιδιωτικές επενδύσεις.
