Δικαίως η κυβέρνηση πανηγυρίζει για την πορεία των επενδύσεων. Την τελευταία πενταετία η χώρα μας καταφέρνει πρωτιά σε όλη την Ευρώπη στον ρυθμό αύξησης του Ακαθάριστου Σχηματισμού Παγίου Κεφαλαίου (ΑΣΠΚ). Σωρευτικά για την περίοδο 2020-2024 οι επενδύσεις ανήλθαν κατά 57,65% και, σύμφωνα με τη Eurostat, είναι ο υψηλότερος ρυθμός μεταξύ 37 κρατών της Ευρώπης. Τους ρυθμούς αύξησης επενδύσεων της Ελλάδα ακολουθεί η Ισλανδία με σωρευτικό ρυθμό κατά την ίδια περίοδο 48,7% και στην τρίτη θέση η Ιταλία με ρυθμό 42,7%. Ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη κατά την ίδια περίοδο ανήλθε σε μόλις 5,59% και στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 σε 6,11%.
Χωρίς αμφιβολία η Ελλάδα τα τελευταία πέντε χρόνια (2020-2024) κέρδισε σημαντικό έδαφος σε σχέση με τους εταίρους της και σίγουρα έκλεισε ένα μέρος του επενδυτικού κενού της που έχει με την Ε.Ε. των 27 και την Ευρωζώνη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το επενδυτικό κενό της χώρας άρχισε να κλείνει από το 2015 και μετά. Ωστόσο, ο δρόμος που διανύθηκε κατά την περίοδο 2015-2019 ήταν πολύ μικρός και η μεγάλη ανάκαμψη των επενδύσεων συντελέστηκε μετά το 2020, μετά δηλαδή την πανδημία και το Ταμείο Ανάκαμψης.
Στο 90% των επενδύσεων του 2010
Ωστόσο, ο δρόμος που διανύθηκε σε δαπάνες ΑΣΠΚ ήταν πολύ μικρός σε σχέση με εκείνον που χάθηκε την περίοδο 2010 κι εντεύθεν. Με βάση την Eurostat, το 2024 οι επενδύσεις στην Ελλάδα αντιστοιχούσαν στο 90% των επενδύσεων που είχαν γίνει το 2010, παρά το γεγονός ότι είχε μεσολαβήσει ένα Ταμείο Ανάκαμψης και η έξοδος από την πανδημία. Σε σύγκριση δε με το 2005, οι περυσινές επενδύσεις της χώρας αντιστοιχούσαν μόλις στο 75%.
Οι μεταβολές αυτές μέσα στην 15ετία (2010-2014) ή και την 20ετία (2005-2024), κατατάσσουν τη χώρα μας στην τελευταία θέση (37η) μέσα στην Ευρώπη. Ακόμη και το Κοσσυφοπέδιο και η Αλβανία, τις συγκεκριμενες περιόδους, σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις από τη χώρα. Η Τουρκία από την άλλη πλευρά, μέσα στην τελευταία 20ετία έχει αυξήσει τον ετήσιο ΑΣΠΚ κατά 2,5 φορές. Μάλιστα, η αύξηση αυτή συνεχίζεται ακόμη και σήμερα (2020-2024), αν και με χαμηλότερους ρυθμούς απ’ ότι στο παρελθόν.
Υπερδιπλασιασμό επενδύσεων στην 20ετία 2005-2024 είχαμε και από τη Ρουμανία, την Πολωνία, τη Σερβία και τη Βόρεια Μακεδονία. Η Βουλγαρία αύξησε και αυτή τις επενδύσεις της αλλά με χαμηλότερο ρυθμό απ’ ότι οι προαναφερόμενες χώρες. Η ανταγωνίστρια Πορτογαλία αύξησε και αυτή τις επιδόσεις στον ΑΣΠΚ, αλλά ο ρυθμός που κινήθηκε ήταν χαμηλότερος του μέσου όρου της Ευρωζώνης.
Υπολείπονται ετησίως επενδύσεις 14,2 δισ. ευρώ
Το επενδυτικό κενό επομένως για την Ελλάδα παραμένει μεγάλο, όπως διακρίνεται και από τον δείκτη επενδύσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ. Στο επίπεδο αυτό ξεπερνάμε μόνο το Λουξεμβούργο, ένα μέλος της Ευρωζώνης που έχει μοναδική επιχειρηματική δραστηριότητα την παροχή υπηρεσιών (κυρίως χρηματο-οικονομικών). Εκτός του Λουξεμβούργου, η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση μεταξύ 36 χωρών της Ευρώπης.
Το 2024, ο λόγος ΑΣΠΚ προς ΑΕΠ στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε μόλις 15,3% και απείχε έξι ποσοστιαίες μονάδες από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (21,2%). Επίσης, απείχε περίπου 15 ποσοστιαίες μονάδες από την Τουρκία (31,0%). Πέρυσι, στην Ελλάδα έγιναν επενδύσεις ύψους 36,2 δισ. ευρώ (σε ονομαστικές τιμές), και υπολείπονταν κατά 14,2 δισ. ευρώ με βάση τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Με βάση τις επιδόσεις της Τουρκίας, οι επενδύσεις πέρυσι στη χώρα μας, θα έπρεπε να είχαν ξεπεράσει τα 73 δισ. ευρώ.
Οι επενδύσεις στην Ελλάδα φυσικά υπολείπονται ακόμη εκείνων που είχαμε πριν από την κρίση του 2010. Τότε, ο δείκτης ΑΣΠΚ/ΑΕΠ βρέθηκε στο 16,8% ενώ το 2005 ο ίδιος δείκτης καταγράφηκε στο 21,4%. Το ιστορικό υψηλό, σύμφωνα με τη Eurostat, καταγράφεται το 2000, όπου ο ΑΣΠΚ ανέρχεται στο 25,1% του ΑΕΠ της χώρας.
