Την αναγκαιότητα να μη χαθεί το παράθυρο ευκαιρίας που ανοίγει στις εγχώριες βιομηχανίες η πρώτη παραγγελία είκοσι F-35 από την αμερικανική Lockheed, αλλά και η παραγγελία της 4ης φρεγάτας από τη γαλλική Naval, τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Εξοπλισμού (ΣΕΚΠΥ), Τάσος Ροζολής.
Ο ίδιος ανέφερε ότι οι παραγγελίες αυτές είναι έτοιμες να μπουν από τη χώρα μας, αλλά η εγχώρια βιομηχανία δεν είναι έτοιμη να τις αξιοποιήσει, καθώς δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη στρατηγική. Σημείωσε δε ότι από το 2011 και μετά δόθηκαν πάνω από 13 δισ. ευρώ σε εξοπλισμούς, με την εγχώρια προστιθέμενη αξία να κινείται μόλις στο 3%.
Η νέα στρατηγική αυτή ενίσχυσης της εγχώριας βιομηχανίας, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΚΠΥ, θα πρέπει να ετοιμαστεί άμεσα. «Κανονικά έπρεπε να υπήρχε (μια στρατηγική)», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι τώρα θα πρέπει να ετοιμαστεί μέσα στους επόμενους πέντε-έξι μήνες, καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια άλλων καθυστερήσεων». Η χώρα θα πρέπει άμεσα να διεκδικήσει μεγάλο μέρος βιομηχανικών επιστροφών από τις συμβάσεις μαμούθ που πρόκειται να γίνουν, είτε για τα F-35, είτε για την 4η φρεγάτα, είτε για άλλα πλοία του Ναυτικού (κορβέτες), πυραύλους κ.λπ.
Πάντως, όπως παραδέχονται οι παράγοντες της άμυνας, στη χώρα κάτι έχει αλλάξει, ειδικά μετά την πρώτη συνάντηση του πρωθυπουργού, Κ. Μητσοτάκη, με το σύνολο της αμυντικής βιομηχανίας της χώρας. Αυτό φάνηκε στην έκθεση αμυντικού εξοπλισμού DEFEA που διεξήχθη τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα, όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστές αμυντικού εξοπλισμού άρχισαν να συζητούν το 25% που διέρρευσε από το Μέγαρο Μαξίμου.
Όπως λένε τα στελέχη του ΣΕΚΠΥ, στις προηγούμενες διοργανώσεις της DEFEA που έγιναν στην Αθήνα οι Έλληνες κατασκευαστές «κυνηγούσαν και παρακαλούσαν» τους ξένους οίκους για συνεργασίες. Μετά το 25% των βιομηχανιών επιστροφών, στη φετινή DEFEA οι ξένοι κατασκευαστές «κυνηγούσαν» τους Έλληνες κατασκευαστές για συμφωνίες.
Μάλιστα, στη φετινή DEFEA υπήρξαν και ορισμένες συμφωνίες. Μια τέτοια ήταν το μνημόνιο συνεργασίας της Ισραηλινής IAI (Israel Aerospace Industries) με την ΕΑΒ (Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία). Η συμφωνία αφορά τη συμπαραγωγή του αυτόνομου μη επανδρωμένου υποβρύχιου συστήματος Blue Whale (Μπλε Φάλαινα), που αναπτύσσει η ισραηλινή εταιρεία.
Σημειώνεται ότι η ΙΑΙ, μετά την εξαγορά της Intracom Defence Electronis, ετοιμάζεται να ρίξει επιπλέον 60 εκατ. ευρώ στον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεών της στην Παιανία Αττικής. Απώτερος στόχος των Ισραηλινών με την επένδυση αυτήν είναι τόσο τα εγχώρια αμυντικά προγράμματα, όσο και βεβαίως τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά.
Μια άλλη συμφωνία που επιτεύχθηκε στην DEFEA ήταν αυτή του ΣΕΚΠΥ με τη Lockheed Martin. Με τη συμφωνία αυτήν η αμερικανική εταιρεία θα χορηγήσει υποτροφίες σε Έλληνες αξιωματικούς για μεταπτυχιακές STEM σπουδές.
Απουσιάζει η στρατηγική στόχευσης για τους εξοπλισμούς
Με τα παραπάνω φαίνεται ότι οι ξένοι είναι έτοιμοι να συζητήσουν συμφωνίες με ελληνικές εταιρείες. Το κακό, όμως, είναι ότι μέχρι τώρα απουσιάζει μια στρατηγική στόχευσης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας στους εξοπλισμούς της χώρας (και όχι μόνον). Για παράδειγμα, τα ναυπηγεία μας θα αναπτύξουν μεγάλα πλοία ή μικρά;
Επίσης, θα πρέπει να εστιαστούμε σε ηλεκτρονικά συστήματα, σε drones, στην παραγωγή πυρομαχικών; Όλα αυτά είναι ζητήματα που απασχολούν και στα οποία δεν υπάρχει ακόμη απάντηση.
Χωρίς ένα σαφές πλαίσιο, που όλοι τώρα ελπίζουν ότι θα θέσει ο πρωθυπουργός της χώρας, δεν υπάρχει ουσιαστικό αντικείμενο συζήτησης μεταξύ εγχώριων και ξένων κατασκευαστών. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ, στο πρόγραμμα των F-35 οι Φινλανδοί έχουν αναλάβει το σκέλος της προσγείωσης. Οι Νορβηγοί τους πυραύλους. Οι Ολλανδοί το logistics των αεροπλάνων. «Οι μόνοι που δεν έχουμε ορίσει βιομηχανικές επιστροφές είμαστε εμείς», παραδέχεται, προσθέτοντας ότι η Lockheed Martin είναι έτοιμη να το συζητήσει.
Με τα παραπάνω δεδομένα, η χώρα ετοιμάζεται ν’ αγοράσει σε δύο δόσεις 40 F-35, χωρίς να έχουν οριστεί τα ανταλλάγματα που θα ενισχύσουν την τεχνογνωσία, την απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα της χώρας μέσω σύμπραξης εγχώριων επιχειρήσεων στις συγκεκριμένες προμήθειες. Μόνον το εγχώριο εξοπλιστικό πρόγραμμα μπορεί να προσφέρει στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία εργασίες αξίας άνω των 6-8 δισ. ευρώ στην επόμενη 12ετία.
Και δεν είναι μόνον οι εγχώριες δαπάνες σε εξοπλισμούς περίπου 25-28 δισ. ευρώ σε 12 χρόνια. Έρχεται το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ReArm, ύψους 800 δισ. ευρώ για όλη την Ευρώπη, όπως έρχονται και άλλα επιμέρους εθνικά προγράμματα. Μόνον η Γερμανία, μετά την εκλογή Φρ. Μερτς, εκτιμάται ότι θα επανεκκινήσει το εξοπλιστικό πρόγραμμα που άφησε ο προκάτοχός του Όλαφ Σολτς, ύψους 560 δισ. ευρώ.
Την αναγκαιότητα συμμετοχής της εγχώριας βιομηχανίας στα εξοπλιστικά προγράμματα, σημείωσε χθες και ο επικεφαλής του ΓΕΕΘΑ, Δημήτρης Χούπης, μιλώντας στην DEFEA.
«Οι δουλειές θα είναι τόσο πολλές και μεγάλες και δεν θα προλαβαίνουμε να υλοποιούμε», κατέληξε χθες στη συνέντευξη ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ. Ωστόσο, για να μείνουν όσο το δυνατόν περισσότερα πλεονεκτήματα στη χώρα, είναι σημαντικό να έχουμε μια κατεύθυνση, η οποία χάθηκε τα τελευταία 15 χρόνια της κρίσης, αλλά θα πρέπει ν’ αποκατασταθεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
