Τέσσερις ημερομηνίες-σταθμούς για ανάπτυξη, υπερπλεονάσματα και μόνιμες παροχές έχει κυκλώσει στο ημερολόγιο η κυβέρνηση, καθώς θα κρίνουν τα περιθώρια χρηματοδότησης του νέου πακέτου μέτρων για την ανάταξη της οικονομίας και τη μείωση του φορολογικού βάρους στα νοικοκυριά από το 2026. Καθοριστικό ρόλο θα παίξει το στίγμα των προθέσεων που θα ανακοινώσει η Κομισιόν για τη ρήτρα διαφυγής των αμυντικών δαπανών, καθώς και τα αποτελέσματα της «μάχης» κατά της φοροδιαφυγής.
Αναλυτικά, το ημερολόγιο περιλαμβάνει τις εξής κρίσιμες ημερομηνίες:
- Ανάπτυξη: Δίνεται ένα πρώτο στίγμα για το πού θα κυμανθεί η ανάπτυξη το 2025 καθώς στις 6 Ιουνίου η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει τα στοιχεία για την πορεία της οικονομίας στο πρώτο τρίμηνο, με τους πρόδρομους δείκτες να παραπέμπουν σε ταχύτητες άνω του 2%. Οι προσδοκίες για ένα δυναμικό ξεκίνημα ενισχύονται από τη σταθερότητα βασικών μεγεθών και την κινητικότητα σε τομείς όπως οι επενδύσεις, ο τουρισμός, η βιομηχανική παραγωγή και οι λιανικές πωλήσεις, με τα έσοδα από τον ΦΠΑ να επιβεβαιώνουν τη δυναμική της εγχώριας ζήτησης. Υπενθυμίζεται ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2024 η ελληνική οικονομία είχε αναπτυχθεί κατά 2,1%, καταγράφοντας στο σύνολο του έτους ρυθμό 2,3%. Για το 2025 ο πήχης έχει τοποθετηθεί στο 2,3%, ενώ Τράπεζα της Ελλάδος και Κομισιόν προβλέπουν ανάκαμψη με τον ίδιο ρυθμό, με κλειδί τον τουρισμό και τις δημόσιες επενδύσεις.
- Πλεόνασμα, εισπράξεις: Στο τέλος Ιουνίου θα γίνει το πρώτο μεγάλο «ταμείο» για την πορεία του προϋπολογισμού και τη δυναμική των εσόδων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025. Ο Απρίλιος έκλεισε με υπεραπόδοση στα έσοδα, με αποτέλεσμα το πρωτογενές πλεόνασμα, σε απόλυτα ποσά, να ξεπεράσει τα 5 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 1,9 δισ. ευρώ. Τα μηνύματα που φτάνουν στο Γενικό Λογιστήριο είναι θετικά και για τον Μάιο, καθώς η ανοδική πορεία των φορολογικών εσόδων, με αιχμή τον ΦΠΑ και τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης, συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.
- Ρήτρα διαφυγής: «Παράθυρο» για παροχές 600 εκατ. ευρώ ανοίγει η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους αυστηρούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, με τις τελικές αποφάσεις για την ενεργοποίηση της ειδικής ρήτρας διαφυγής να λαμβάνονται αρχές Ιουλίου. Η σχετική διαδικασία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προγραμματίζει την παρουσίαση των συμπερασμάτων στις 4 Ιουνίου, στο πλαίσιο της εαρινής δέσμης μέτρων του ευρωπαϊκού εξαμήνου, ενώ το Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε. θα κληθεί να εγκρίνει το σχετικό πλαίσιο εντός του επόμενου μήνα.
- Πακέτο παροχών: «Κλειδώνουν» μέσα στον Αύγουστο το είδος και η έκταση των ελαφρύνσεων που θα ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό το Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ και θα έχουν ως επίκεντρο τη μεσαία τάξη. Στον «πυρήνα» του πακέτου που αναμένεται να ενεργοποιηθεί το 2026 βρίσκονται μειώσεις στους φορολογικούς συντελεστές για εισοδήματα στη ζώνη από 10.000 έως 40.000 ευρώ, στοχευμένες ελαφρύνσεις σε ιδιοκτήτες ακινήτων, ενοικιαστές και «κούρεμα» τεκμηρίων διαβίωσης και ασφαλιστικών εισφορών. Στελέχη του οικονομικού επιτελείου επισημαίνουν ότι τον συγκεκριμένο μήνα θα υπάρχει καθαρή εικόνα για τις επιδόσεις του φορολογικού μηχανισμού στο μέτωπο της φοροδιαφυγής και την πορεία του προϋπολογισμού, εκτιμώντας ότι η χρηματοδοτική «δύναμη πυρός» θα κυμαίνεται στα 1,5-2 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, τα σενάρια που είναι στο τραπέζι προβλέπουν παρεμβάσεις στα ακόλουθα πεδία:
Φορολογία εισοδήματος
- μείωση του συντελεστή για τα εισοδήματα μισθωτών, συνταξιούχων και ελευθέρων επαγγελματιών από 10.001 έως 20.000 από το 22% που είναι σήμερα στο 18% ή στο 15%. Αν ο συντελεστής πέσει στο 18%, μισθωτός με εισόδημα 20.000 ευρώ θα έχει ετήσια ελάφρυνση 400 ευρώ, αφού ο φόρος από 3.100 ευρώ θα μειωθεί στα 2.700 ευρώ. Σε περίπτωση που ο συντελεστής διαμορφωθεί στο 15%, η ελάφρυνση για εισόδημα 20.000 ευρώ θα είναι 700 ευρώ, καθώς ο φόρος θα μειωθεί στα 2.400 ευρώ από 3.100 ευρώ,
- διεύρυνση των κλιμακίων με προσθήκη συντελεστών για τα εισοδήματα από 20.001 έως 40.000 ευρώ, που θα επιφέρει περιορισμό της επιβάρυνσης. Με το ισχύον καθεστώς για το κλιμάκιο εισοδήματος από 20.001 έως 30.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 28% και για το τμήμα από 30.001 έως 40.000 ευρώ 36%,
- αναπροσαρμογή του τμήματος του εισοδήματος που φορολογείται με τον ανώτατο συντελεστή 44% από τα 40.000 ευρώ στα 45.000 με 50.000 ευρώ,
- τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας για την εξουδετέρωση του πρόσθετου φόρου που καλούνται να πληρώσουν οι φορολογούμενοι λόγω της αύξησης των αποδοχών και της μετάβασης σε υψηλότερο συντελεστή, με μεγάλους χαμένους όσους έχουν εισοδήματα από 20.000 έως 40.000 ευρώ.
Ενοίκια
- Αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας των εισοδημάτων από ενοίκια για μείωση των βαρών στους ιδιοκτήτες ακινήτων με χαμηλού και μεσαίου ύψους μισθώματα και με στόχο την αύξηση της προσφοράς κατοικιών στην αγορά και τη συμπίεση των τιμών για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης.
ΕΝΦΙΑ
- Πλήρη απαλλαγή για την πρώτη κατοικία που κατέχει φυσικό πρόσωπο εφόσον η αξία της δεν υπερβαίνει ένα όριο με τον πήχη να τοποθετείται στα 150.000-200.000 ευρώ,
- αύξηση των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων για τη μείωση κατά 50% του φόρου η και την πλήρη απαλλαγή για φυσικά πρόσωπα,
- αύξηση της έκπτωσης για περιουσίες αξίας έως 250.000 ευρώ,
- μείωση του βασικού φόρου για κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές με τιμές ζώνης έως 1.500 ευρώ και «σπάσιμο» των κλιμακίων από 1.501 ευρώ έως 2.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Με το ισχύον καθεστώς τα ποσά του βασικού φόρου σε περιοχές με τιμές ζώνης έως 1.500 ευρώ κυμαίνονται από 2-2,8 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και για τιμές ζώνης από 1.501 ευρώ έως 2.500 ευρώ σε 3,7 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Τεκμήρια διαβίωσης
«Κούρεμα» κατά 30% σε πρώτη φάση και πλήρη κατάργηση τους σε βάθος χρόνου με την επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Στόχος είναι η εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών και η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών.
