Η στρατηγική συνεργασία Ελλάδας και Ισραήλ στους τομείς της ναυτιλίας, της ενέργειας, της τεχνολογίας και της ασφάλειας αναδείχθηκε στο επίκεντρο του Συνεδρίου «Maritime Med Athens 2025», που πραγματοποιήθηκε στις 28 Μαΐου στο ξενοδοχείο Brown Acropol στην Αθήνα. Περισσότεροι από 200 επιχειρηματικοί ηγέτες από τις δύο χώρες συμμετείχαν στη διοργάνωση, που σηματοδότησε μια νέα εποχή ενισχυμένης περιφερειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ειδικότερα, στο Συνέδριο εξετάστηκαν θέματα όπως:
Ελληνοϊσραηλινή στρατηγική οικονομική συμμαχία
- Ενεργειακοί πόροι και ανάπτυξη
- Ασφάλεια και έλεγχος της ΑΟΖ
- «Γαλάζια» τεχνολογική καινοτομία
- Συνεργασία στον Τουρισμό
- Ναυτιλία, λιμάνια και υποδομές
Κοινός παρονομαστής των παρεμβάσεων ήταν η ανάγκη για σύσφιξη των σχέσεων, ενίσχυση της θαλάσσιας διασύνδεσης και αξιοποίηση των κοινών στρατηγικών πόρων.
Ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα, κ. Νόαμ Κατζ, σχολίασε ότι η εκδήλωση αυτή υπερισχύει της πολιτικής συγκυρίας και τόνισε τα αμοιβαία οικονομικά συμφέροντα μεταξύ των δύο χωρών, ιδίως στην «γαλάζια οικονομία», αναφερόμενος στη βιώσιμη ανάπτυξη στον τομέα της ναυτιλίας.
Η πρέσβης Yael Ravia Zadok, Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια Οικονομικών Υποθέσεων στο υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ, περιέγραψε τους κοινούς στρατηγικούς στόχους: διπλασιασμό των επιχειρηματικών συνεργασιών, επέκταση σε τομείς καινοτομίας πέρα από τον τουρισμό και τα ακίνητα, και ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας μέσω προγραμμάτων της Ε.Ε., όπως το πρόγραμμα «Horizon Europe». Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη αξιοποίησης της θαλάσσιας διασύνδεσης ως κλειδί για τη μελλοντική οικονομική ολοκλήρωση.
Η ενέργεια στο Προσκήνιο
Ο Chen Herzog, επικεφαλής οικονομολόγος της BDO, παρουσίασε τον ρόλο του Ισραήλ ως εξαγωγέα φυσικού αερίου και πρότεινε τη δημιουργία ενός κοινού περιφερειακού ενεργειακού δικτύου, αξιοποιώντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Ελλάδας και Ισραήλ. Τόνισε την ανάγκη για άμεσες αποφάσεις σε έργα στρατηγικής σημασίας, όπως ο αγωγός EastMed.
Από την πλευρά του o ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Energean, Μαθιός Ρήγας, αναφέρθηκε, στην επένδυση ύψους 3 δισ. δολαρίων της εταιρείας στην παραγωγή φυσικού αερίου στο Ισραήλ και τόνισε την επείγουσα ανάγκη περιφερειακής συνεργασίας. Στο πλαίσιο της σχετικής συζήτησης σημειώθηκε ότι, αν και η Energean συνέχισε να προμηθεύει το 60% του φυσικού αερίου της χώρας ακόμη και κατά τη διάρκεια του πολέμου, η αυξανόμενη ζήτηση από την Αίγυπτο σημαίνει ότι επί του παρόντος δεν υπάρχει πλεόνασμα για εξαγωγές στην Ευρώπη, ακόμη και αν υπήρχαν διαθέσιμες υποδομές – οι οποίες θα χρειαστούν χρόνια για να δημιουργηθούν.
Ο κ. Ρήγας τόνισε την ανάγκη οι κυβερνήσεις -όχι οι ιδιωτικές εταιρείες- να επιλύσουν τις πολιτικές διαφορές που εμποδίζουν την ανάπτυξη στον τομέα της ενέργειας και να τολμούν να παίρνουν αποφάσεις, αναφέροντας την περίπτωση του κοιτάσματος Αφροδίτη στην Κύπρο ως χαρακτηριστικό παράδειγμα καθυστέρησης στην ανάπτυξη φυσικού αερίου στην περιοχή.
Ασφάλεια και καινοτομία στη θάλασσα
Εκπρόσωποι της Israel Aerospace Industries παρουσίασαν τεχνολογίες αιχμής για την προστασία των θαλάσσιων συνόρων. Ο Cpt Sassi Hodeda ανέλυσε ένα πολυεπίπεδο αμυντικό σύστημα που συνδυάζει δορυφόρους, UAV, ραντάρ και τεχνητή νοημοσύνη, προσφέροντας επιτήρηση και ανίχνευση απειλών σε πραγματικό χρόνο. Η διαλειτουργικότητα των συστημάτων με περιφερειακούς συμμάχους αναδείχθηκε ως κρίσιμος παράγοντας ασφαλείας.
Τεχνολογικές και επιχειρηματικές συνέργειες
Καινοτόμα συστήματα θαλάσσιας ασφάλειας βασισμένα στην Τεχνητή Νοημοσύνη παρουσίασαν οι Nadav Cohen (SHIPPIN) και Ορέστης Πιτσάβας (ORCA AI), που μπορούν να εντοπίζουν σε πραγματικό χρόνο τεχνικά προβλήματα και ανθρώπινα λάθη. Ο Γιώργος Μάνγκος (SOKANA – Interunity) υπογράμμισε τη σημασία συνεργασίας με το Ισραήλ σε κρίσιμους τομείς όπως η αφαλάτωση, η γεωργία και η τουριστική ανάπτυξη, ενώ έδωσε έμφαση στην ανάγκη ενίσχυσης της αμυντικής παρουσίας στη θάλασσα.
Ο Μιχάλης Θωμαδάκης (ΔΕΣΦΑ Α.Ε.) παρουσίασε τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου μέσω της αποθήκευσης φυσικού αερίου και της εμπορίας εκπομπών άνθρακα.
Προς ένα ενεργό οικοσύστημα συνεργασίας
Το συνέδριο έκλεισε με την ανακοίνωση της δημιουργίας ενός ενεργού επιχειρηματικού οικοσυστήματος, το οποίο θα λειτουργήσει ως πλατφόρμα ενίσχυσης των σχέσεων μεταξύ των επιχειρήσεων των δύο χωρών. Η Ανατολική Μεσόγειος αναδείχθηκε όχι μόνο ως πεδίο ανταγωνισμού, αλλά ως χώρος κοινών προοπτικών, ευκαιριών και βιώσιμης ανάπτυξης.
