Δεν έδωσε παράταση στο Ταμείο Ανάκαμψης η Κομισιόν. Η σχετική ανακοίνωση που έγινε πριν από λίγο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με το θέμα -όπως αναμενόταν- κάνει λόγο για νόμιμες προθεσμίες που πρέπει να επιτύχουν τα κράτη – μέλη και οι οποίες προβλέπουν όλα τα ορόσημα και τους στόχους να υλοποιούνται έως τις 31 Αυγούστου 2026. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, που δεν αλλάζει, οι τελικές πληρωμές πρέπει να έχουν γίνει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026, όπως αναφέρεται και στο αρχικό σχέδιο για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης της Ευρώπης από την πανδημία.
Οι προθεσμίες αυτές αφορούν σε σχεδόν 4.880 ορόσημα και στόχους που πρέπει να υλοποιηθούν στην Ε.Ε. μέσα στις επόμενες 454 ημέρες. Οι στόχοι και τα ορόσημα αυτά συνδέονται με περίπου 335 δισ. ευρώ χρηματοδοτήσεων, που εξακολουθούν να είναι διαθέσιμα για τα κράτη – μέλη. Εξ αυτών, περίπου 15 δισ. ευρώ είναι της Ελλάδας, τα οποία συνδέονται με 255 ελληνικούς στόχους και ορόσημα. Μέχρι σήμερα η χώρα έχει υλοποιήσει 139 στόχους και ορόσημα και σε αντάλλαγμα, έχουν εκταμιευθεί 21,3 δισ. ευρώ. Επομένως, η υλοποίηση των στόχων και των οροσήμων του ΤΑΑ είναι αρκετά οπισθοβαρής τόσο για την Ελλάδα όσο και για τις άλλες χώρες της Ε.Ε.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, μέχρι σήμερα η Ελλάδα έχει δαπανήσει περίπου 16 δισ. ευρώ από τα 21,3 δισ. ευρώ που έχει εισπράξει. Μένει, δηλαδή, να συμβασιοποιήσει έργα ύψους 20 δισ. ευρώ στις επόμενες 454 ημέρες.
Αλλαγή πλάνων για Ταμείο Ανάκαμψης και απορρόφηση κονδυλίων
Η ανακοίνωση της Κομισιόν παρέχει οδηγίες στα κράτη – μέλη για να βελτιστοποιήσουν τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και να προετοιμάσουν τα τελικά αιτήματα πληρωμών τους για το 2026. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, τα κράτη – μέλη καλούνται να επανεξετάσουν τα σχέδιά τους, ώστε να συμπεριλάβουν μόνο μέτρα που μπορούν να επιτευχθούν έως τις 31 Αυγούστου 2026 και να διερευνήσουν εναλλακτικά μέτρα για τη χρήση των υπολειπόμενων χρηματοδοτικών τους κονδυλίων.
Μάλιστα, η Κομισιόν έδωσε αναλυτικές οδηγίες για το πώς θα επιτευχθούν οι στόχοι της απορρόφησης των 335 δισ. ευρώ που απομένουν. Μεταξύ αυτών η ανακοίνωση της Κομισιόν αναφέρει τις ακόλουθες επιλογές:
- Κλιμάκωση υφιστάμενων (επιτυχημένων) μέτρων
- Υποστήριξη της δημιουργίας χρηματοδοτικών μέσων για την παροχή κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις
- Μεταφορά κεφαλαίων στο InvestEU της χώρας
- Διαχωρισμός έργων RRF για συνέχιση με εθνικά ή άλλα κονδύλια της ΕΕ
- Μείωση του υπερβάλλοντος προϋπολογισμού έργων ή μείωση των κονδυλίων δανείων
- Υποστήριξη των εισφορών σε Εθνικές Αναπτυξιακές Τράπεζες και Ιδρύματα (NPBIs)
- Υποστήριξη εθνικών συνεισφορών στο μελλοντικό Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP)
- Υποστήριξη εθνικών συνεισφορών σε προγράμματα της ΕΕ για δορυφορικές επικοινωνίες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπόσχεται να βοηθήσει τα κράτη – μέλη στην αναθεώρηση και τον εξορθολογισμό των σχεδίων τους, διευκολύνοντας την εφαρμογή και διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα σχέδια παραμένουν ευθυγραμμισμένα με τις απαιτήσεις του κανονισμού.
Σημειώνεται, τέλος, ότι το τελευταίο διάστημα υπήρξε έντονη φημολογία για μετάθεση του ορίζοντα υλοποίησης του προγράμματος, μια φημολογία που η ελληνική κυβέρνηση -ευτυχώς- δεν την υιοθέτησε, ούτε δημιούργησε φρούδες ελπίδες. Η πρόκληση ωστόσο παραμένει, αφού ο χρόνος που απομένει είναι λίγος και στερεύει. Πρακτικά, μέσα στους επόμενους 13 μήνες η κυβέρνηση πρέπει να υλοποιήσει 4 διπλά αιτήματα πληρωμών, συνολικού ύψους 14,7 δισ. ευρώ.
