Σύμφωνα με τις προβλέψεις του υποδείγματος παραγόντων του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές του πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ για το σύνολο του 2025 προβλέπεται στο 2,2%. Η εκτίμηση αυτή βασίζεται στα διαθέσιμα δεδομένα μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2025 και, επομένως, αντανακλά τη δυναμική της οικονομίας πριν την πρόσφατη κλιμάκωση της γεωπολιτικής κρίσης στη Μέση Ανατολή, η εξέλιξη και οι επιπτώσεις της οποίας είναι επί του παρόντος απρόβλεπτες.
Καθώς το εξωτερικό περιβάλλον αναμένεται να παραμείνει ασταθές και ευμετάβλητο σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, είναι σαφές ότι οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προβλέψεις για την ελληνική οικονομία κατά το τρέχον έτος είναι καθοδικοί, με την εγχώρια ζήτηση να καλείται να παρέχει κρίσιμη στήριξη στον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ σε μία περίοδο κατά την οποία οι αργοί ρυθμοί μεγέθυνσης της ευρωπαϊκής οικονομίας, η υποβάθμιση των προοπτικών ανάπτυξης του διεθνούς εμπορίου και η γεωπολιτική αστάθεια δεν ευνοούν μία πιο ενισχυμένη συμβολή από την πλευρά των εξαγωγών. Σε ό,τι αφορά την ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση, οι εξελίξεις στα εισοδήματα και η λιγότερο περιοριστική δημοσιονομική στάση επιδρούν, προς το παρόν, θετικά στον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ, ενώ αστάθμητο παράγοντα θα αποτελέσουν οι επιδράσεις στα μεγέθη αυτά από την πορεία του ενεργειακού κόστους και τις επιπτώσεις του για τον πληθωρισμό.
Σε σχέση με τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, κρίσιμο αντισταθμιστικό παράγοντα για την αυξημένη αβεβαιότητα θα αποτελέσουν οι προσδοκώμενες αυξημένες εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και η ενίσχυση των κονδυλίων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, ενώ σε μία ουσιαστική ενίσχυση των επενδυτικών δαπανών το επόμενο διάστημα μπορεί να συμβάλει και η επίλυση των ζητημάτων που σχετίζονται με το αδειοδοτικό πλαίσιο για την οικοδομική δραστηριότητα.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία των Τριμηνιαίων Εθνικών Λογαριασμών για το τελευταίο τρίμηνο του έτους 2024 και το πρώτο τρίμηνο του 2025, η γενική πορεία της ελληνικής οικονομίας εξελισσόταν μέχρι πρότινος ομαλά, με ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ σημαντικά υψηλότερους του μέσου όρου της ΕΕ. Συγκεκριμένα, ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ της Ελλάδας έφτασε το 2,5% κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2024 και κινήθηκε στο 2,2% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, με σταθερό χαρακτηριστικό τη σημαντική στήριξη της ζήτησης από τη συνιστώσα της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία, όπως ήταν αναμενόμενο, εξακολουθεί να ενισχύεται από την περαιτέρω άνοδο των εισοδημάτων. Το ευμετάβλητο διεθνές περιβάλλον και οι αβεβαιότητες που πηγάζουν από τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις εξελισσόμενες διεθνείς εμπορικές διαμάχες έχουν ορατές επιδράσεις σε δείκτες της ελληνικής οικονομίας που αφορούν κυρίως την εξαγωγική και επενδυτική δραστηριότητα, χωρίς ωστόσο να έχουν προκαλέσει, μέχρι στιγμής, σημαντικές αποκλίσεις από τη σταθερά ανοδική τροχιά της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα.
Η οριακή κάμψη των εξαγωγών υπηρεσιών στο πρώτο τρίμηνο του 2025, και ειδικότερα οι πιέσεις στις εισπράξεις από μεταφορικές υπηρεσίες σε συνδυασμό με τη διαφαινόμενη επιβράδυνση της ανόδου των εισπράξεων από τον τουρισμό, συναρτώνται πιθανότατα με την υποβάθμιση των προοπτικών για την ευρωπαϊκή οικονομία και το διεθνές εμπόριο λόγω της αστάθειας που επικρατεί στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις. Παράλληλα, η υποχώρηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου της ελληνικής οικονομίας στο πρώτο τρίμηνο του έτους, αν και σχετίζεται εν μέρει με έκτακτους εγχώριους παράγοντες όπως οι ασάφειες στο ρυθμιστικό πλαίσιο για την οικοδομική δραστηριότητα, αποτελεί, ταυτόχρονα, έκφανση μίας πιθανής στάσης αναμονής εκ μέρους μερίδας των επενδυτών, λόγω της αβεβαιότητας που προκαλείται από τη ρευστότητα του διεθνούς περιβάλλοντος. Στο παραπάνω πλαίσιο, ο Πίνακας 1 παρουσιάζει τις οικονομετρικές εκτιμήσεις για τον ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας το έτος 2025, με βάση το υπόδειγμα παραγόντων του ΚΕΠΕ και με την ενσωμάτωση των στοιχείων μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του έτους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ για το σύνολο του 2025 προβλέπεται στο 2,2%, και οι σχετικοί ρυθμοί μεταβολής για το πρώτο και το δεύτερο εξάμηνο του 2025, σε σχέση με τις αντίστοιχες περιόδους του 2024, εκτιμώνται στο 2,3% και 2,1%.
Σε τριμηνιαία βάση, οι προβλέψεις παραπέμπουν σε μία ομαλή προοπτική ανάπτυξης κατά τη διάρκεια του έτους (2,3% στο δεύτερο τρίμηνο, 2,4% στο τρίτο τρίμηνο και 1,8% στο τέταρτο τρίμηνο), με ρυθμούς μεγέθυνσης σημαντικά υψηλότερους του προβλεπόμενου ευρωπαϊκού μέσου όρου. Πιο αναλυτικά, για το πρώτο τρίμηνο του 2025, τα τριμηνιαία δεδομένα των Εθνικών Λογαριασμών σε σταθερές τιμές, έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2024, απεικονίζουν μία σημαντική άνοδο της εγχώριας ζήτησης, λόγω της συνεχιζόμενης ανόδου της ιδιωτικής κατανάλωσης, της ήπιας ανάκαμψης της δημόσιας κατανάλωσης, αλλά και της περαιτέρω αύξησης των αποθεμάτων, η οποία λειτούργησε αντισταθμιστικά απέναντι στην κάμψη των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου. Από την άλλη πλευρά, αρνητική ήταν κατά το τρίμηνο αυτό η συμβολή της εξωτερικής ζήτησης στον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ, καθώς οι εισαγωγές παρουσίασαν αύξηση, ενώ η οριακή κάμψη των εξαγωγών υπηρεσιών είχε επίπτωση στον ρυθμό αύξησης των συνολικών εξαγωγών. Σε ό,τι αφορά την πορεία των δεικτών που αντανακλούν τη δραστηριότητα βασικών τομέων της οικονομίας, οι εξελίξεις που καταγράφηκαν στο πρώτο τρίμηνο του 2025, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, ήταν ως επί το πλείστον θετικές. Στους τομείς της βιομηχανίας και του εμπορίου καταγράφηκε άνοδος του γενικού δείκτη βιομηχανικής παραγωγής και σημαντική ενίσχυση του δείκτη όγκου στο λιανικό εμπόριο. Στον τομέα του τουρισμού οι ταξιδιωτικές εισπράξεις σημείωσαν ήπια άνοδο, ενώ στον κλάδο των κατασκευών η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα εμφάνισε σημαντική κάμψη, η οποία αντανακλάται και στην εξέλιξη του δείκτη παραγωγής στις κατασκευές. Αναφορικά με την πορεία της εγχώριας αγοράς εργασίας, παρατηρήθηκε περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών, με αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων και μείωση του αριθμού των ανέργων σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Ως προς τα δεδομένα του πρώτου τριμήνου του 2025 για τις τιμές, οι εξελίξεις ήταν ανάμεικτες σε ό,τι αφορά το ενεργειακό κόστος, με τον δείκτη Brent για την τιμή του πετρελαίου να σημειώνει υποχώρηση και τον ευρωπαϊκά εναρμονισμένο δείκτη τιμών ενέργειας για την Ελλάδα να σημειώνει αύξηση σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο. Παράλληλα, ο μέσος πληθωρισμός κινήθηκε περίπου στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο τρίμηνο, με τις πληθωριστικές πιέσεις να διαφοροποιούνται σημαντικά μεταξύ των επιμέρους βασικών κατηγοριών, παραμένοντας υψηλές στους τομείς της στέγασης, της ένδυσης και υπόδησης και των ξενοδοχείων, καφέ και εστιατορίων. Σε ό,τι αφορά την απόδοση του δεκαετούς ελληνικού ομολόγου, η οποία συναρτάται με τα επίπεδα αβεβαιότητας στην οικονομία, παρατηρήθηκε αύξηση σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2024, χωρίς να επηρεαστεί, όμως, το σχετικό περιθώριο (spread) έναντι του αντίστοιχου γερμανικού ομολόγου. Αναφορικά με τους δείκτες που αντανακλούν τις προσδοκίες και εκτιμήσεις των συμμετεχόντων στην οικονομική δραστηριότητα για την πορεία της οικονομίας, οι εξελίξεις κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, ήταν ενδεικτικές μίας μικρής βελτίωσης του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα και την Ευρώπη, καθώς και μίας ενίσχυσης των επιχειρηματικών προσδοκιών στην Ελλάδα στους τομείς της βιομηχανίας και των κατασκευών.
