Ουραγός είναι η Ελλάδα μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον χρόνο που απαιτείται για την απονομή δικαιοσύνης. Η Έκθεση της Κομισιόν για την αποτελεσματικότητα των συστημάτων δικαιοσύνης προκαλεί σοκ για την ελληνική περίπτωση εφόσον μας κατατάσσει στην τελευταία θέση, καθότι παρατηρούνται τεράστιες καθυστερήσεις. Ενδεικτικά, μια εμπορική διαφορά στην Ελλάδα το 2023 χρειαζόταν κάτι λιγότερο από 800 ημέρες για να βγει απόφαση.
Αξίζει να γίνουμε ακόμα πιο συγκεκριμένοι και να δούμε τις αρνητικές ελληνικές επιδόσεις ανά κατηγορία.
Σε ό,τι αφορά τον εκτιμώμενο χρόνο που απαιτείται για την επίλυση διαφορών σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις σε πρώτο βαθμό, η Ελλάδα εμφανίζει υψηλούς χρόνους επίλυσης υποθέσεων σε σύγκριση με πολλά άλλα κράτη μέλη. Το 2023, ο εκτιμώμενος χρόνος ήταν 771 ημέρες, το υψηλότερο νούμερο σε όλη την ΕΕ, με σημαντική μάλιστα διαφορά από την προτελευταία χώρα, την Κροατία, στην οποία χρειάζονταν 533 μέρες.
Εκτιμώμενος χρόνος που απαιτείται για την επίλυση διαφορών σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις σε πρώτο βαθμό το 2014,
2021 – 2023 © European Commission
Όσον αφορά τη μέση διάρκεια των διαδικασιών ενώπιον των εθνικών αρχών ανταγωνισμού, στην Ελλάδα κατά μέσο όρο μεταξύ της περιόδου 2020-2023 (χωρίς να υπολογίζεται το έτος 2022 όπου δεν υπάρχουν στοιχεία) απαιτούνταν 1334 μέρες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2020 χρειάζονταν 2683 μέρες, την πλέον αρνητική επίδοση σε όλη την Ευρώπη για όλα τα έτη μεταξύ 2020-2023.
Μέση διάρκεια των διαδικασιών ενώπιον των εθνικών αρχών ανταγωνισμού το 2021-2023 © European Commission
Σχετικά με τη διαφθορά (δωροδοκία), ο μέσος χρόνος διάρκειας των δικαστικών υποθέσεων για την Ελλάδα, μεταξύ 2021-2023 ήταν οι 392 μέρες, μια μέση επίδοση καθώς υπήρχαν χώρες με πολύ χειρότερα νούμερα, όπως η Γαλλία (1052 μέρες), η Σλοβενία (540 μέρες), η Κροατία (526 μέρες).
Αναφορικά με τα νομικά μέσα προστασίας θυμάτων βίας κατά γυναικών/ενδοοικογενειακής βίας, για την Ελλάδα αναφέρεται ότι δεν υπάρχουν μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων των θυμάτων και μαρτύρων, καθώς και για την αποφυγή επαφής μεταξύ θυμάτων και δραστών όπου χρειάζεται.
Σχετικά με τις ψηφιακές λύσεις για την έναρξη και παρακολούθηση διαδικασιών σε αστικές/εμπορικές και διοικητικές υποθέσεις, η Ελλάδα εμφανίζεται με αρκετά χαμηλή βαθμολογία (2 στα 9 πιθανά σημεία), υποδεικνύοντας περιορισμένες ψηφιακές λύσεις σε αυτόν τον τομέα.
Σε ό,τι αφορά τους δικαστικούς μηχανισμούς, για την εξασφάλιση της εφαρμογής διοικητικών δικαστικών αποφάσεων, στην Ελλάδα υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί, όπως πειθαρχικές ενέργειες, άμεσες εκτελεστικές ενέργειες, και αποζημιώσεις.
Σχετικά με το πώς αντιλαμβάνεται το ευρύ κοινό την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και των δικαστών, το 2025 στην Ελλάδα ένα μικρότερο ποσοστό του κοινού αντιλαμβάνεται την ανεξαρτησία ως «πολύ καλή» ή «αρκετά καλή» σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ.
Στην Έκθεση υπάρχουν στοιχεία και σχετικά με τους φορείς αναθεώρησης δημοσίων συμβάσεων πρώτης βαθμίδας (διορισμοί και απολύσεις), όπου στην Ελλάδα, η πρόταση για διορισμό γίνεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και ο διορισμός γίνεται με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου μετά από γνώμη της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας του Κοινοβουλίου. Η πειθαρχική διαδικασία για απόλυση κινείται από τον Υπουργό Δικαιοσύνης.
Τέλος σχετικά με τις Εθνικές αρχές ανταγωνισμού (διορισμός και απόλυση), σημειώνεται πως τα μέλη της Επιτροπής Ανταγωνισμού στην Ελλάδα επιλέγονται με πρόταση του Υπουργού Ανάπτυξης, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, μετά από τη σύμφωνη γνώμη της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας.
