Τα άλματα της τεχνητής νοημοσύνης είναι μεγαλύτερα απ’ ότι αναμένονταν προ διετίας. Η 4η βιομηχανική επανάσταση, όπως αποκαλείται από τους ειδήμονες της τεχνολογίας, διεισδύει ταχύτερα στην καθημερινότητα. Οι ανατροπές συμβαίνουν αθόρυβα, με το ενδεχόμενο η ανθρωπότητα να έρθει ξαφνικά αντιμέτωπη με μια νέα πραγματικότητα που θα θέτει εκ διαμέτρου διαφορετικά μέτρα και σταθμά στην εργασία και την παιδεία, πλήττοντας ακόμη και την ελευθερία του λόγου και επιτρέποντας τη χειραγώγηση του κοινού. Ο Τζόφρυ Χίντον, ο βρετανo-καναδός επιστήμονας που θεωρείται «νονός» της τεχνητής νοημοσύνης, δήλωσε πως «η τεχνολογία αυτή κινείται ταχύτερα απ’ ότι ανέμενα, με κίνδυνο την εξάλειψη του ανθρώπινου είδους μέσα στα επόμενα 30 χρόνια» σε ραδιοφωνική συνέντευξη του BBC.
Οι εφαρμογές αναπαραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης, όπως το ChatGPT της OpenAI και το Gemini της Google, χρησιμοποιούνται ευρέως από κάθε κατηγορία χρηστών είτε είναι μια μητέρα που επιθυμεί να οργανώσει τα εβδομαδιαία γεύματα των παιδιών της, είτε ένας ασθενής που επιθυμεί ανάλυση των ιατρικών εξετάσεών του. Σύμφωνα με έρευνα του New York Magazine που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2023, μόλις δυο μήνες μετά την πρώτη κυκλοφορία του ChatGPT από την OpenAI, σχεδόν το 90% των φοιτητών το είχαν χρησιμοποιήσει σε εργασίες. Ανάλογα αλλά εξειδικευμένα συστήματα δημιουργούνται για να απευθύνονται σε επαγγελματίες από νομικούς μέχρι επιστήμονες, ενώ εφαρμογές αναπαραγωγής εικόνων απειλούν δημιουργικά επαγγέλματα όπως οι γραφίστες. Μάλιστα, η δημιουργία ψεύτικων βίντεο και ήχου (deepfakes) που απεικονίζουν άτομα να λένε ή να κάνουν πράγματα που δεν έχουν συμβεί, μπορεί να οδηγήσει σε δυσφήμιση ή ακόμη και εκβιασμό. Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της αναπαραγωγικής ΑΙ είναι δυο όψεις του ιδίου νομίσματος.
Τα θετικά σχόλια για τον Αδόλφο Χίτλερ, έναν από τους μεγαλύτερους εγκληματίες στην ιστορία του ανθρώπου, από τη νέα εκδοχή του βοηθού Grok 4 της xAI, δηλαδή της εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης του Έλον Μασκ, καταδεικνύουν πως ακόμη και οι εφαρμογές αναπαραγωγικής ΑΙ μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την παραπλάνηση των χρηστών και τη διάδοση ψευδών ειδήσεων. Ο Μασκ δεν έχει κρύψει τη συμπάθεια του στα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης, δηλώνοντας δημόσια πριν τις πρόωρες εκλογές στη Γερμανία τον περασμένο Φεβρουάριο ότι το AfD είναι η «καλύτερη ελπίδα για τη Γερμανία» και παροτρύνοντας τη χώρα να απαλλαγεί από ενοχές για το ναζιστικό παρελθόν της. Η αντίστοιχη εφαρμογή της κινεζικής DeepSeek αιφνιδίασε τη Σίλικον Βάλεϊ και προβλημάτισε την OpenAI διότι υπήρξαν αρκετά κοινά γνωρίσματα με το ChatGPT. Όμως η αποφυγή απαντήσεων για τις διαδηλώσεις στην πλατεία Τιενανμέν το 1989 και τη βίαιη καταστολή τους έδειξε πως η εφαρμογή της Deepseek αποφεύγει θέματα που είναι ευαίσθητα για το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας.
Το «φιλτράρισμα» των εφαρμογών αυτών όχι απλά για λόγους λογοκρισίας αλλά και καταλληλότητας μπορεί να αποβεί περίπλοκο. Η διείσδυση τους είναι τάχιστη στην καθημερινότητα και η εξέλιξη τους ραγδαία. Όπως επισημαίνεται από δημοσίευμα του Axios, το μέσο κοινωνικής δικτύωσης Facebook έφθασε το ένα εκατομμύριο χρήστες μετά από δέκα μήνες, ενώ το ChatGPT χρειάστηκε μόνο πέντε ημέρες. Στο ετήσιο συνέδριο Aspen Ideas Festival, ο ο Τζιμ Φάρλεϊ, διευθύνων σύμβουλος της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford, δήλωσε πως «η τεχνητή νοημοσύνη θα αντικαταστήσει σχεδόν το ήμισυ των υπαλλήλων γραφείου στις ΗΠΑ». Είναι σαφές ότι τα μοντέλα αναπαραγωγικής ΑΙ προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες, αλλά η υπεύθυνη ανάπτυξη και χρήση τους είναι καθοριστική για να διασφαλιστεί ότι τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων.
«Πρόκειται για μια άκρως κερδοσκοπική τεχνολογία, και τα συστήματα που διαθέτουμε τώρα είναι σαφώς υποανθρώπινα σε ορισμένους τομείς», δήλωσε στο Axios o Αντόν Κόρενικ, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. “Αλλά τα έχουμε δει να βελτιώνονται ραγδαία τα τελευταία δύο χρόνια. Οπότε, αν κάνουμε μια αναγωγή, φαίνεται ότι αυτά τα συστήματα θα μπορούσαν να αποκτήσουν υπερανθρώπινη νοημοσύνη μέσα στα επόμενα χρόνια».
