Ο ανταγωνισμός εξοπλισμών μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας εκτυλίσσεται στον βυθό του Ειρηνικού Ωκεανού. Εκεί ο υποθαλάσσιος ναυτικός στόλος του Πεκίνου αποκτά ισχυρότερη παρουσία με την αξιοποίηση της τεχνολογικής προόδου που έχει σημειώσει η δεύτερη ισχυρότερη οικονομία του κόσμου. Εξελιγμένοι ανιχνευτές και οπλικά συστήματα καθιστούν ταχύτερα και πιο σιωπηλά τα κινεζικά υποβρύχια, με τη δυνατότητα οι περιπολίες τους να είναι μεγαλύτερες σε διάρκεια.
Όπως, επισημαίνουν πληροφορίες της Wall Street Journal, το Πεκίνο διαθέτει σε ετοιμότητα μια σειρά βάσεων για τον στόλο των υποβρυχίων της από την Λιαονίνγκ στο βορειανατολικό τμήμα της χώρας μέχρι το νησί Χαϊνάν στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Όλα αυτά τα προσεκτικά βήματα γίνονται από την Κίνα την ώρα που το πολεμικό ναυτικό της έχει πολλαπλασιάσει τις ασκήσεις γύρω από τα χωρικά ύδατα της Ταϊβάν, την ανεξαρτησία της οποίας δεν αναγνωρίζει το Πεκίνο. Πρωταγωνιστικό ρόλο στον Ινδικό και Ειρηνικό Ωκεανό παίζουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι τους στην Ασία, αντιπροσωπεύοντας το 60% του δυναμικού των υποβρυχίων στην ευρύτερη περιοχή.
Η παρουσία υποβρυχίων παίζει, επίσης, σημαντικό ρόλο στη διαφύλαξη εμπορικών συμφερόντων, αναλαμβάνοντας κυρίως έναν αποτρεπτικό ρόλο αλλά και για την κρυφή συλλογή πληροφοριών. Η συμβολή τους φαίνεται να γίνεται απαραίτητη μετά από τα πρόσφατα γεγονότα. Ιδίως εάν αναλογιστεί κανείς την αναστάτωση των εμπορικών δρομολογίων στην Ερυθρά Θάλασσα λόγω του πολέμου στη Γάζα και τις ανατροπές στις μεταφορές αγροτικών εμπορευμάτων από τη Μαύρη Θάλασσα εξαιτίας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Ειδήμονες στη Wall Street Journal επισημαίνουν ότι σε μια στρατιωτική σύγκρουση, τα κράτη του Ειρηνικού θα προσπαθήσουν να διαφυλάξουν ή να εμποδίσουν το θαλάσσιο εμπόριο και την υπόλοιπη ναυσιπλοΐα μέσω στρατηγικών θαλάσσιων περασμάτων, αναδεικνύοντας τα υποβρύχια σε βασικό μέσο για την αθόρυβη άμυνα των σημείων συμφόρησης (chokepoints).
Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην κορυφή με τον μεγαλύτερο και πιο προηγμένο στόλο με 70-71 πυρηνικά υποβρύχια, τα οποία έχουν απεριόριστη αυτονομία, υψηλή ταχύτητα και ευελιξία, ενώ διαθέτουν βαλλιστικούς πυραύλους, σύμφωνα με το World Population Review. Η Ρωσία ακολουθεί με έναν στόλο 63 υποβρυχίων, η Κίνα με 61, το Ιράν με 25 και η Ιαπωνία με 24.
Η Κίνα αναπτύσσει το Type 095
Τελευταία, όμως, η Κίνα αναπτύσσει το Type 095. Είναι μια νέα κατηγορία πυρηνικών επιθετικών υποβρυχίων τρίτης γενιάς. Θεωρείται διάδοχος του Type 093 και αναμένεται να φέρει σημαντικές βελτιώσεις, με κυριότερη τη αθόρυβη κίνηση. Αυτό θα το καταστήσει πολύ πιο δύσκολο να εντοπιστεί, γεγονός που θα ενισχύσει σημαντικά τις δυνατότητες του κινεζικού υποβρύχιου στόλου. Η ανάπτυξη του Type 095 αποτελεί μέρος της ευρύτερης προσπάθειας της Κίνας για τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση του ναυτικού της, με σκοπό την προβολή ισχύος σε παγκόσμιο επίπεδο.
«Το 095 θα είναι ένα πολύ αθόρυβο υποβρύχιο», δήλωσε ο Κρίστοφερ Κάρλσον, συνταξιούχος πλοίαρχος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και πρώην μηχανικός ναυτικών συστημάτων του Υπουργείου Άμυνας, ο οποίος ερευνά το υποβρύχιο πρόγραμμα της Κίνας, στην αμερικανική εφημερίδα.
«Αυτό θα περιπλέξει πάρα πολύ την κατάσταση». Η Κίνα έχει επίσης βελτιώσει τα νεότερα συμβατικά υποβρύχια της, τύπου Yuan, με τεχνολογία «air-independent propulsion» που τους δίνει τη δυνατότητα να είναι πιο αθόρυβα και να παραμένουν στο βυθό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Οι κινήσεις Τραμπ με τα υποβρύχια
Αν και οι ΗΠΑ παραμένουν η μεγαλύτερη δύναμη στο υποθαλάσσιο πολεμικό ναυτικό, το Πεντάγωνο παρακολουθεί ανήσυχο την πρόοδο που έχει σημειώσει η Κίνα. Αυτός είναι ο λόγος που η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ αναθεωρεί τις δεσμεύσεις που έχουν δοθεί από τον προκάτοχο του, Τζο Μπάιντεν, για την προμήθεια της Αυστραλίας με τα υποβρύχια Virginia, τα οποία πρόκειται να αντικαταστήσουν επίσης τον παλαιότερο στόλο των Los Angeles που διαθέτει το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ.
Οι δεσμεύσεις αυτές υπάγονται στους όρους του συμφώνου αμύνης Aukus, το οποίο υπογράφθηκε προ τετραετίας για την κοινή ασφάλεια των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασίλειου. Υπάρχει ανησυχία στις ΗΠΑ ότι η πώληση υποβρυχίων Virginia στην Αυστραλία μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του αμερικανικού Ναυτικού να αναβαθμίσει τον δικό του στόλο.
Αυτός ο προβληματισμός εντάσσεται στη γενικότερη τάση του Τραμπ να αναθεωρεί τις συμφωνίες των προκατόχων του. Όμως, η AUKUS θεωρείται ζωτικής σημασίας για την αποτροπή της Κίνας στον Ειρηνικό. Ακόμα και από το πολιτικό «στρατόπεδο» του Τραμπ αναγνωρίζουν ότι η ακύρωση της συμφωνίας θα έπληττε σοβαρά τις σχέσεις με τους βασικούς συμμάχους και θα έστελνε ένα αρνητικό μήνυμα στην περιοχή.
Τα υποβρύχια Virginia είναι η πιο σύγχρονη κατηγορία πυρηνοκίνητων επιθετικών υποβρυχίων (SSN) του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Χρησιμοποιούν έναν πυρηνικό αντιδραστήρα, γεγονός που τους παρέχει πρακτικά απεριόριστη εμβέλεια και αυτονομία. Είναι εξοπλισμένα με προηγμένα οπλικά συστήματα, όπως τορπίλες Mk 48 και πυραύλους κρουζ Tomahawk. Η κατασκευή τους γίνεται με αρθρωτή (modular) σχεδίαση, επιτρέποντας την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και συστημάτων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, όπως επισημαίνουν αναλυτές.
