Η μεγάλη άνοδος στο κόστος θέρμανσης και ηλεκτροδότησης στην Ευρώπη αναζωπυρώνουν τη συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια στην Ιταλία. Η Λέγκα του Βορά, το ακροδεξιό κόμμα της Ιταλίας, ανακοίνωσε πως «ετοιμάζεται να συγκεντρώσει υπογραφές για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για ένα ανεξάρτητο, ασφαλές και καθαρό ενεργειακό μέλλον στη χώρα».
Η πυρηνική ενέργεια απαγορεύτηκε στην Ιταλία μετά την ολέθρια καταστροφή που προκλήθηκε από το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ το 1986, οδηγώντας στην απενεργοποίηση όλων των πυρηνικών αντιδραστήρων στη χώρα μέχρι το 1990. Ο τέως πρωθυπουργός, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, αποπειράθηκε να επαναφέρει την πυρηνική ενέργεια, αλλά η προσπάθεια αυτή καταδικάστηκε σε αποτυχία μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα το 2011. Τότε οι Ιταλοί απέρριψαν σχέδια για την κατασκευή νέων αντιδραστήρων.
Όπως επισημαίνεται σε σχετικό δημοσίευμα του Politico, η Ιταλία είναι η μοναδική χώρα των G7, των επτά ισχυρότερων οικονομιών του ανεπτυγμένου κόσμου, που δεν διαθέτει τους δικούς της πυρηνικούς αντιδραστήρες. Παράλληλα, είναι η δεύτερη χώρα στον κόσμο με καθαρές εισαγωγές ενέργειας. Κατά συνέπεια, η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος ήταν περίπου 25% υψηλότερη στην Ιταλία σε σχέση με τη Γαλλία ακόμη και πριν την πανδημία. Η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη που ξέσπασε πέρσι το φθινόπωρο αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος έως και 55% μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αρμόδιας ρυθμιστικής αρχής Arera.
Διχάζει την ΕΕ η πυρηνική ενέργεια
Εντούτοις, το ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας διχάζει όχι μόνον τα κόμματα της Ιταλίας αλλά και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Στον κυβερνητικό συνασπισμό της Ιταλίας, το ακροαριστερό Κίνημα των Πέντε Αστέρων δεν επιθυμεί την επαναφορά της πυρηνικής ενέργειας, τονίζοντας μεταξύ των άλλων πως οι αντιδραστήρες δεν θα τεθούν σε λειτουργία αρκετά γρήγορα για να μειωθούν άμεσα οι τιμές .
Το κεντροαριστερό Φόρτσα Ιτάλια τάσσεται υπέρ της νέας τεχνολογίας έτσι όπως αυτή ενσωματώνεται στους μικρούς αρθρωτούς πυρηνικούς αντιδραστήρες (SMRs), θεωρώντας πως είναι παράδοξο να εισάγει η Ιταλία ενέργεια από πυρηνικούς αντιδραστήρες της Γαλλίας. Το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα τηρεί σε αυτή τη φάση, τουλάχιστον, χαμηλό προφίλ.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι, υιοθετεί μετριοπαθέστερη στάση. Υποστηρίζει πως επείγει να ληφθούν μέτρα για να περιοριστεί η μεταβλητότητα των τιμών και ρίχνει το βάρος στη χάραξη μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής. Αλλά διαφωνίες υπάρχουν μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας για το εάν η πυρηνική ενέργεια θα πρέπει να χαρακτηριστεί «πράσινη».
Το 2011, το 94% των ψηφοφόρων που συμμετείχαν στο δημοψήφισμα τάχθηκαν υπέρ της συνταγματικής απαγόρευσης της πυρηνικής ενέργειας. Σήμερα, τονίζει το Politico, δημοσκοπήσεις δείχνουν πως το ένα τρίτο των Ιταλών θα επανεξέταζαν το ζήτημα, ενώ το 56% δεν θα απέκλειε νέες τεχνολογίες.
