Μια «βωβή» συμφωνία έχει επιτευχθεί μεταξύ των ισχυρότερων παικτών της πετρελαϊκής αγοράς, που απλώνεται από τη Δύση στην Ανατολή ύστερα από την αναταραχή που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. H Ινδία και η Κίνα αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο σε χαμηλό αντίτιμο, το διυλίζουν και το μεταπωλούν στις αγορές της Δύσης με τις υψηλότερες τιμές των διεθνών αγορών.
Έτσι, οι διεθνείς αγορές δεν στερούνται προμήθειες από τη Ρωσία, η οποία μαζί με τη Σαουδική Αραβία είναι οι ισχυρότερες χώρες των ΟΠΕΚ+, ενώ το Κρεμλίνο χάνει το πλεονέκτημα να διαθέτει την πετρελαϊκή παραγωγή του στις διεθνείς τιμές.
Σε αυτόν τον υπόγειο διακανονισμό, η Ινδία παίζει όλο και πιο σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο εμπόριο μαύρου χρυσού, τροφοδοτώντας τις αγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ με πετρελαϊκά προϊόντα από τη Ρωσία, παρά το εμπάργκο που έχει επιβληθεί και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Σύμφωνα με την εταιρεία αναλύσεων Kpler και το αμερικανικό πρακτορείο Bloomberg, οι ΗΠΑ παραλάμβαναν περίπου 89.000 χιλιάδες βαρέλια ντίζελ και βενζίνης την ημέρα κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου, αντικατοπτρίζοντας περίπου το υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας τετραετίας. Αντιστοίχως, οι εισαγωγές ντίζελ με χαμηλή περιεκτικότητα θείου κινήθηκαν στα 172.000 βαρέλια ημερησίως τον Ιανουάριο. Πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2021.
Από τις 5 Φεβρουαρίου, το εμπάργκο της ΕΕ επεκτείνεται σε όλα τα πετρελαϊκά προϊόντα της Ρωσίας. Παράλληλα, η ΕΕ ενεργοποιεί πλαφόν στις τιμές πώλησης των προϊόντων αυτών σε τρίτες χώρες, στο πλαίσιο συμμαχίας με τους G7 και την Αυστραλία. Υπενθυμίζουμε πως από τις αρχές Δεκεμβρίου, παράλληλα με το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, η ΕΕ έθεσε σε ισχύ πλαφόν στις τιμές πώλησής του μέχρι τα 60 δολάρια το βαρέλι, όταν μεταφέρεται σε τρίτες χώρες διά θαλάσσης. Τα μέτρα αυτά έχουν σκοπό να αποδυναμώσουν την επιθετικότητα της Ρωσίας απέναντι στην Ουκρανία.
Μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους για Ινδία και Κίνα
Απευθυνόμενος στο αμερικανικό πρακτορείο, ο Μπεν Κάρχιλ, συνεργάτης στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών με έδρα την Ουάσινγκτον, επισημαίνει πως «οι αξιωματούχοι του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ έχουν δύο βασικούς στόχους: να παραμείνει επαρκώς εφοδιασμένη η αγορά και να στερείται η Ρωσία έσοδα από το πετρέλαιο». Πρόσθεσε πως γνωρίζουν πολύ καλά πως τα περιθώρια κέρδους των διυλιστηρίων της Ινδίας και της Κίνας ενισχύονται με την αγορά αργού πετρελαίου από τη Ρωσία και την πώληση προϊόντων από αυτό σε τιμές αγοράς. «Δεν έχουν πρόβλημα με αυτό», σημειώνει ο ίδιος. Η ΕΕ, εν τω μεταξύ, μπορεί να δεχτεί πετρελαϊκά προϊόντα από την Ινδία, ανεξάρτητα από το εάν απορρέουν από ρωσικό πετρέλαιο.
Η Ρωσία, επιδιώκοντας να εξασφαλίσει μια όσο το δυνατόν σταθερή ροή εσόδων για να χρηματοδοτεί το πολεμικό μέτωπο που άνοιξε στην Ουκρανία, πουλά την πετρελαϊκή παραγωγή της σε τιμές ακόμα χαμηλότερες από το πλαφόν που έχει επιβληθεί από τη Δύση. Αν και η Μόσχα είχε πει πως δεν θα δεχόταν να διαθέτει την πετρελαϊκή παραγωγή της με τους όρους της Δύσης, πηγές του διεθνούς Τύπου θέλουν το ρωσικό αργό να πωλείται περίπου στα 49 δολάρια το βαρέλι, αντανακλώντας πτώση της τάξεως του 42% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2022. Σε κάθε περίπτωση, τα 49 δολάρια το βαρέλι είναι μια τιμή αρκετά χαμηλότερη από το πλαφόν των 60 δολαρίων το βαρέλι.
Έτσι, η Ρωσία στερείται έσοδα έως και 160 εκατ. δολαρίων την ημέρα, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Κέντρου Ερευνών στην Ενέργεια και την Καθαρή Ατμόσφαιρα (Centrefor Researchon Energy and Clean Air) της Φιλανδίας. Οι απώλειες αναμένεται να φθάσουν τα 280 εκατ. δολάρια όταν θα αρχίσουν να γίνονται αισθητές οι επιπτώσεις από το πλαφόν στις τιμές των πετρελαϊκών προϊόντων από τη Ρωσία. Βέβαια, η Ινδία, η Κίνα και η Τουρκία δεν έχουν αποδεχτεί το πλαφόν που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των G7, της ΕΕ και της Αυστραλίας, επιλέγοντας να τηρήσουν ουδέτερη στάση.
