Σημάδια για μια ανάκαμψη στην αγορά γραφείων της Ευρώπης καταγράφηκαν το β’ τριμήνου του 2024 ύστερα από την πτώση των αξιών που σημειώθηκε λόγω πανδημίας και αύξησης των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες. Σύμφωνα με την κτηματομεσιτική εταιρεία Savills και το πρακτορείο Bloomberg, η χρήση γραφείων αυξήθηκε κατά 9% την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου από πέρσι, δηλαδή κινήθηκε πάνω από τον μέσον όρο πενταετίας.
Η άνοδος αυτή αποδόθηκε, κυρίως, στο ενδιαφέρον των τραπεζών και των χρηματοοικονομικών εταιρειών καθώς υιοθετούν όλο και πιο πολύ την πολιτική ελάχιστου ποσοστού εργαζομένων με φυσική παρουσία στο γραφείο. Συνολικά, οι εταιρείες του χρηματοπιστωτικού κλάδου συνέδραμαν στην άνοδο της χρήσης γραφείων με ποσοστό 25% έναντι του 17% που ίσχυε έναν χρόνο πριν.
Εκτιμήσεις θέλουν τα δυο τρίτα των εταιρειών σε όλη την Ευρώπη να έχουν καθιερώσει ένα ελάχιστο ποσοστό παρουσίας των εργαζομένων με φυσική παρουσία στο γραφείο. Παρόλα αυτά, η συνολική εικόνα διαφέρει από χώρα σε χώρα. H Πράγα, η Λισαβώνα, η Βαρκελώνη, η Μαδρίτη και το Σίτι του Λονδίνου έχουν καταγράψει, κυρίως, μεγαλύτερη αύξηση στη χρήση γραφείων. Η μίσθωση γραφείων στο Σίτι του Λονδίνου, παραδείγματος χάριν, συνέβαλε 34% επί της συνολικής ανόδου στην Ευρώπη έναντι του 26% που ίσχυε έναν χρόνο πριν.
Χαμηλό παραμένει το επενδυτικό ενδιαφέρον
Πέραν τούτου, το επενδυτικό ενδιαφέρον απέχει από τα προ πανδημίας επίπεδα και έπειτα. Όπως επισημαίνει η Savillis, οι επενδύσεις στην αγορά επαγγελματικής στέγης στην Ευρώπη έφθασαν τα 14,1 δισ. ευρώ μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους, αντανακλώντας πτώση 21% σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Πρόκειται για μια υποχώρηση της τάξεως του 60% από τον μέσο όρο πενταετίας που κυμαίνεται στα 36 δισ. ευρώ. Βασικός λόγος είναι πως τα υψηλά επιτόκια αποτρέπουν τους επενδυτές ή ενδεχόμενους νέους ιδιοκτήτες να εκτεθούν σε δάνεια.
Προκειμένου να σχηματίσουν μια πληρέστερη εικόνα της ζήτησης έως τα τέλη του 2024, αναλυτές της γαλλικής Natixis υπολόγισαν πως οι γραφειακοί χώροι θα συρρικνωθούν 20% με 30%, κατά μέσον όρο, σε σχέση με τα επίπεδα που ίσχυαν στα τέλη του α΄ εξαμήνου του 2022. Η πρόβλεψη αυτή συνάδει με έρευνα της κτηματομεσιτικής εταιρείας Frank Knight LP που πραγματοποιήθηκε προ 12μήνου. Βάσει αυτής, το ήμισυ των πολυεθνικών σχεδίαζαν να μειώσουν τους χώρους γραφείων μέσα στην επόμενη τριετία. Η πλειοψηφία των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα αυτή -συνολικά 350 στον αριθμό με προσωπικό 10 εκατ. ατόμων- απέβλεπαν τότε σε συρρίκνωση της επαγγελματικής στέγης από 10% έως 20%.
Αναφερόμενος στην τωρινή κατάσταση της ευρωπαϊκής αγοράς, o Τζέιμς Μπιούκ της Savills δήλωσε στο Bloomberg πως μειώνεται σταδιακά το χάσμα ανάμεσα σε τιμές των αγοραστών και των πωλητών. Οι εταιρείες πια αναζητούν, επίσης, διαφορετικούς χώρους που να μπορούν να προσαρμόζονται με ευελιξία στις ανάγκες του προσωπικού και των δραστηριοτήτων.
Απαραίτητο είναι, επίσης, να ανταποκρίνονται σε ορισμένες προδιαγραφές για την εξοικονόμηση ενέργειας και την θωράκιση των κτιρίων από τις απότομες εναλλαγές των κλιματικών συνθηκών. Στις ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, η αγορά επαγγελματικής στέγης εκτιμάται πως δεν θα συμβάλει τόσο στην ανάπτυξη των ΗΠΑ όσο στο παρελθόν, υπογραμμίζουν ειδήμονες στη Wall Street Journal.
Διαβάστε επίσης
Πώς το Euribor 3 μηνών έσωσε τα κέρδη των τραπεζών
Αλλάζει η Σαουδική Αραβία, ποιο το μεγάλο στοίχημα
Nέες σκιές για την κατασκευή του αγωγού Power of Siberia 2
