Στη Λιβύη ο Γεραπετρίτης υπό τη σκιά της ρηματικής διακοίνωσης του ΟΗΕ

Στην Τρίπολη της Λιβύης ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, για επαφές με αξιωματούχους μετά τη ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ

Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης © Eurokinissi / ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

Επίσκεψη στην Τρίπολη της Λιβύης θα πραγματοποιήσει σήμερα, Τρίτη 15 Ιουλίου, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, όπου θα έχει συναντήσεις με αξιωματούχους. Όπως έγραψε η στήλη Κωδικός G, o χρόνος μετρά αντίστροφα για τη δεύτερη επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη στη Λιβύη. Θα συναντηθεί με την κυβέρνηση της Τρίπολης. Έχοντας διασφαλίσει όμως ότι ο Χαφτάρ δεν έχει πρόβλημα, ο οποίος, όπως γράφει η στήλη, θα έρθει στην Αθήνα, ενδεχομένως και πριν από το τέλος του καλοκαιριού.

O Γεραπετρίτης κατά τη διάρκεια ολιγόωρης επίσκεψής του στην Τρίπολη αναμένεται να εξετάσει τρόπους ενίσχυσης των διμερών σχέσεων με τη μεταβατική κυβέρνηση της Λιβύης, η οποία αναγνωρίζεται επισήμως από τον ΟΗΕ και την Ε.Ε. Στο πλαίσιο της επίσκεψης, θα έχει συνάντηση με τον Λίβυο πρωθυπουργό, Αμπντούλ Χαμίτ Ντιμπεϊμπά.

Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, προγραμματισμένη ήδη από τα τέλη Ιουνίου, πραγματοποιείται υπό τη σκιά της πρόσφατης ρηματικής διακοίνωσης που υπέβαλε η Τρίπολη στον ΟΗΕ. Στο έγγραφο αυτό, η μεταβατική κυβέρνηση της Λιβύης αμφισβητεί τη μέση γραμμή ως βάση για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης στην Ανατολική Μεσόγειο, ευθυγραμμιζόμενη ουσιαστικά με τις παράνομες προβλέψεις του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Με αυτή την ενέργεια η Λιβύη θέτει υπό αμφισβήτηση τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, καθώς και τη δικαιοδοσία για έρευνες στα θαλάσσια οικόπεδα «Κρήτη-1» και «Κρήτη-2», όπου έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από την αμερικανική Chevron. Παράλληλα, διαφαίνεται ότι η Τρίπολη υιοθετεί τη ρητορική της Άγκυρας ως προς τη μεθοδολογία οριοθέτησης, αγνοώντας την ύπαρξη των ελληνικών νησιών και υποστηρίζοντας ότι δεν διαθέτουν δικαιώματα πέραν των 6 ναυτικών μιλίων των χωρικών τους υδάτων.

Το τουρκολιβυκό μνημόνιο και η επιρροή της Τουρκίας

Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, αναμένεται, κατά την επίσκεψή του στην Τρίπολη, να επαναλάβει τις πάγιες θέσεις της Αθήνας, βασισμένες στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, απορρίπτοντας τη νομικά αβάσιμη προσέγγιση του τουρκολιβυκού μνημονίου. Παράλληλα, θα εκφράσει εκ νέου -όπως είχε κάνει και κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Βεγγάζη- τη βούληση της ελληνικής πλευράς για επανεκκίνηση των συνομιλιών για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, από το σημείο όπου είχαν διακοπεί το 2009-2010.

Παρά την πρόσφατη ρηματική διακοίνωση της Τρίπολης στον ΟΗΕ, κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα επισημαίνουν ότι, επί του πεδίου, η Λιβύη φαίνεται να σέβεται τη μέση γραμμή -όπως προκύπτει από την παραχώρηση θαλάσσιων τεμαχίων για έρευνα στην τουρκική κρατική πετρελαϊκή εταιρεία- και αποδίδουν τις αντιδράσεις της λιβυκής πλευράς στο γεγονός ότι η Ελλάδα ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην περιοχή.

Η ελληνική κυβέρνηση δεν αγνοεί τον βαθμό επιρροής που ασκεί η Τουρκία στη μεταβατική αρχή της Τρίπολης. Ωστόσο, υψηλόβαθμες διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η παρούσα συγκυρία προσφέρει την ευκαιρία να τεθεί εκ νέου το ζήτημα των θαλάσσιων ζωνών στο τραπέζι, υπό το πρίσμα της διεθνούς νομιμότητας.

Παραμένει, ωστόσο, έντονη η αβεβαιότητα γύρω από τη σταθερότητα της μεταβατικής κυβέρνησης του Αμπντούλ Χαμίτ Ντιμπεϊμπά. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως, αν και δεν αναμένονται θεαματικά αποτελέσματα από την παρούσα επίσκεψη, η Αθήνα επιδιώκει τη διατήρηση θεσμικού διαλόγου με τις υφιστάμενες αρχές της Λιβύης. Η εντεινόμενη αστάθεια, οι εσωτερικές συγκρούσεις μεταξύ πολιτοφυλακών και η απουσία προοπτικής για τη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών σκιαγραφούν ένα θολό τοπίο για την επόμενη μέρα της χώρας. Ακόμη και αν υπάρξει θετική ανταπόκριση από την Τρίπολη για συζητήσεις, το μέλλον της μεταβατικής κυβέρνησης -και ευρύτερα της ίδιας της Λιβύης- παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο.

Τέλος, η Αθήνα θα διερευνήσει πιθανές προοπτικές εμπορικής, οικονομικής και επιχειρηματικής συνεργασίας, ενώ στην ατζέντα του κ. Γεραπετρίτη θα βρεθεί και το μεταναστευτικό, παρά το γεγονός ότι από τη δυτική Λιβύη δεν καταγράφονται ροές προς τα νότια ελληνικά παράλια, με τον Έλληνα υπουργό να κομίζει στην Τρίπολη συγκεκριμένες προτάσεις συνεργασίας, όπως συνέβη και στις επαφές της Βεγγάζης με τον στρατάρχη Χαφτάρ.