Η Τουρκία, σε μια προσπάθεια να επανακαθορίσει τα γεωπολιτικά δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο, επιδεικνύει συνεχώς προκλητική στάση όσον αφορά τις εργασίες υποθαλάσσιων καλωδίων στην περιοχή.
Αφού είχε εμποδίσει την πόντιση καλωδίων για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, τώρα επαναλαμβάνει την ίδια τακτική στο έργο «East to Med Data Corridor» (EMC), ένα σημαντικό έργο οπτικών ινών που συνδέει την Ευρώπη με τη Σαουδική Αραβία.
Το καλώδιο EMC, το οποίο περνά μέσω της Κύπρου, χρηματοδοτείται εν μέρει από την ΔΕΗ και κυρίως από Σαουδάραβες, προορίζεται για τη μεταφορά δεδομένων, ενισχύοντας την ψηφιακή σύνδεση μεταξύ της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.
Ωστόσο, η Άγκυρα, εκμεταλλευόμενη τη στρατηγική της θέση στην περιοχή, θεωρεί ότι η υφαλοκρηπίδα της εκτείνεται σε περιοχές που περιλαμβάνουν και την περιοχή του καλωδίου.
Η τουρκική πλευρά έχει αμφισβητήσει την ελευθερία των ερευνών που διεξάγονται για το έργο, εκδίδοντας NAVWARN και προειδοποιώντας ότι το σκάφος που πραγματοποιεί τις γεωφυσικές έρευνες, το FUGRO GAUSS, παραβιάζει την «τουρκική υφαλοκρηπίδα».
Παρόμοια πρόκληση με Κάσο και Κρήτη
Η συγκεκριμένη προκλητική ενέργεια θυμίζει έντονα την περσινή στάση της Τουρκίας κατά τη διάρκεια των ερευνών για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου (πόντιση καλωδίου ΑΔΜΗΕ), όταν η Άγκυρα είχε παρεμποδίσει με πολεμικά της πλοία την έρευνα στη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Κάσο και την Κρήτη, υποστηρίζοντας ότι η περιοχή αυτή ανήκει στην τουρκική υφαλοκρηπίδα και απαιτώντας να εγκρίνει οποιαδήποτε δραστηριότητα στην περιοχή.
Παρά τις διεθνείς διαφωνίες, η Τουρκία κατάφερε να επιβάλει τη δική της ατζέντα, αναβάλλοντας τις διαδικασίες των έργων, όταν ο ΑΔΜΗΕ πάγωσε το Φεβρουάριο του 2025 τις πληρωμές προς τη Nexans, τη γαλλική εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο, ως προληπτικό μέτρο για να περιορίσει το οικονομικό του ρίσκο.
Η πρακτική αυτή της Άγκυρας, που επικαλείται δικαιώματα εκμετάλλευσης σε περιοχές εκτός των τουρκικών χωρικών υδάτων, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την Ελλάδα και την Κύπρο, οι οποίες θεωρούν τις ενέργειες αυτές ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των δικαιωμάτων της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και των θαλάσσιων ερευνών σε διεθνή ύδατα.
Το καλώδιο EMC δεν αφορά μόνο την τεχνολογική πρόοδο και την ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών, αλλά έχει και γεωπολιτική διάσταση.
Η Τουρκία, με τη στρατηγική αυτή, επιδιώκει να θέσει υπό αμφισβήτηση τη δυνατότητα άλλων κρατών να αναπτύσσουν υποθαλάσσιες υποδομές στην περιοχή, εστιάζοντας σε περιοχές που θεωρεί αμφιλεγόμενες.
Αυτό το ζήτημα αναδεικνύει τη συνεχιζόμενη τουρκική στρατηγική στην Ανατολική Μεσόγειο, που συνδυάζει την αμφισβήτηση της ελληνικής και κυπριακής κυριαρχίας με την επιδίωξη να διατηρήσει τον έλεγχο των θαλάσσιων περιοχών γύρω από τα νησιά και τις ακτές της.
Η θέση της Τουρκίας, ότι πρέπει να έχει την έγκριση για κάθε ναυτική δραστηριότητα στην περιοχή της, έρχεται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο, το οποίο επιτρέπει την εκτέλεση έργων σε διεθνή ύδατα χωρίς την έγκριση τρίτων χωρών.
