Μπορούμε να αναμένουμε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) ευχάριστες εκπλήξεις από την κυβέρνηση και τα κόμματα σε ό,τι αφορά στα κρίσιμα προβλήματα της χώρας; Μπορεί να γίνει η αφετηρία πολιτικών ανακατατάξεων, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα;
Τα ερωτήματα ανακύπτουν αν κανείς αναζητήσει βιώσιμες πολιτικές επιλογές, στη σκιά της οξύτατης αντιπαράθεσης της κυβέρνησης με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με αφορμή το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Μετά το εκρηκτικό διήμερο στη Βουλή, οι αποκαλύψεις και οι αψιμαχίες συνεχίζονται και όλα προοιωνίζονται ότι θα ενταθούν το φθινόπωρο. Βέβαια ακόμα και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις του καλοκαιριού έδειξαν ένα πολιτικό παράδοξο. Από τη μια η κυβέρνηση καταγράφει διακριτές απώλειες, έστω χωρίς να αμφισβητείται η πρωτιά της στις μετρήσεις. Παράλληλα, όμως, τόσο το ΠΑΣΟΚ, τα κόμματα της Αριστεράς όσο και οι σχηματισμοί δεξιά της ΝΔ δεν καταγράφουν οφέλη από την κυβερνητική φθορά.
Υπάρχει βεβαίως και το ανεξιχνίαστο ποσοστό των αναποφάσιστων, που σε όλες τις έρευνες είναι της τάξης του 20%. Κατά γενική παραδοχή, μεγάλο μέρος των πολιτών που δηλώνουν απογοητευμένοι από τις κυβερνητικές επιλογές ανήκουν στο λεγόμενο κεντρώο χώρο. Όμως, ούτε αυτοί κάνουν το άλμα μετακίνησης προς το ΠΑΣΟΚ ή τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς προσλαμβάνουν τα πολιτικά αδιέξοδα ως συνισταμένη των ευθυνών όλου του πολιτικού συστήματος.
Είναι ενδεικτικό των διαθέσεων της κοινής γνώμης και το πώς προσλαμβάνουν τις εξελίξεις στον ΟΠΕΚΕΠΕ – για τις οποίες η οξεία αντιπαράθεση με την κυβέρνηση συνεχίζεται έστω και μέσω ανακοινώσεων, την περίοδο αυτή. Στη δημοσκόπηση της GPO (Ιούλιος 2025) και στο ερώτημα ποιοι πιστεύουν ότι ευθύνονται για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, το 31,9% απαντά η κυβέρνηση, αλλά και το 27,7% εκτιμά ότι φταίει ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και το 27,6% όλες οι κυβερνήσεις διαχρονικά. Ακόμα και στους κόλπους του ΠΑΣΟΚ, που την περίοδο αυτή σηκώνει τη σημαία της κριτικής κατά της κυβέρνησης, το πρόβλημα ανιχνεύεται σοβαρό: το 37,5% των ψηφοφόρων του κρίνει αρνητικά τη στάση του στην υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ. Σε γενικό επίπεδο, αρνητική θέση κατά του ΠΑΣΟΚ παίρνει το 69,1% των ερωτηθέντων…
Με βάση αυτήν την εικόνα είναι φανερό πως η ΔΕΘ προσφέρεται για μια αλλαγή πλεύσης τόσο για την κυβέρνηση όσο και για την αντιπολίτευση, με τη στροφή σε μια παραγωγική ατζέντα, που θα αποκλίνει από τη μονοθεματική σύγκρουση για τον ΟΠΕΚΕΠΕ – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η αντιπαράθεση και η ανάγκη για απαντήσεις και απόδοση ευθυνών πρέπει να εκλείψουν. Όμως, η σύγκρουση αυτή είναι φανερό ότι πρέπει να ενταχθεί στη μεγάλη εικόνα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα – από την επίμονη ακρίβεια και τον υψηλό πληθωρισμό, τις αγκυλώσεις και τη διαφθορά στην κρατική μηχανή, τις σχέσεις με την Ε.Ε. που βρίσκεται σε βαθιά και πολύπλευρη κρίση, τα ταραγμένα νερά της Ανατολικής Μεσογείου και της κρίσης στη Μέση Ανατολή, την ανοιχτή πληγή στο μέτωπο της Ουκρανίας και, εσχάτως, τους δασμούς του Τραμπ στην Ευρώπη. Όλα αυτά δηλαδή που έχουν επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών, από τα συρρικνωμένα εισοδήματα και τους φόρους μέχρι την ανασφάλεια από τη γεωπολιτική ρευστότητα στην ευρύτερη περιοχή.
Η κυβέρνηση θα επιχειρήσει μια επανεκκίνηση με διπλό στόχο, αφενός να προκαλέσει έναν αντιπερισπασμό στο θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ, προτάσσοντας μια θετική ατζέντα και αφετέρου να εξαγγείλει δέσμη μέτρων, που κυρίως θα στοχεύουν στην ελάφρυνση των βαρών της μεσαίας τάξης. Στέλνοντας μηνύματα στην αντιπολίτευση αλλά και εντός της παράταξης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2027, με τον ίδιον να ηγείται της εκστρατείας για τρίτη τετραετία.
Στο ΠΑΣΟΚ εκτιμούν ότι αυτήν τη φορά η ΝΔ μπαίνει σε δρόμο χωρίς επιστροφή. «Όσα συνέβησαν στη Βουλή ήταν το κύκνειο άσμα του κ. Μητσοτάκη», δήλωνε σε συνέντευξή του ο Νίκος Ανδρουλάκης (4/8/25) ενώ το Γραφείο Τύπου του ΠΑΣΟΚ (6/8/25) έλεγε: «Ζουν τις τελευταίες μέρες της Πομπηίας ενός αυταρχικού καθεστώτος». Όμως η δημοσκοπική στασιμότητα – παρά την εκτίμηση ότι τα «ψωμιά» του Πρωθυπουργού τελειώνουν – κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη παρουσίασης στη ΔΕΘ ενός κυβερνητικού προγράμματος, που να πείθει την κοινή γνώμη ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί να αποτελέσει μέρος της κυβερνητικής λύσης την επομένη των εκλογών. Κάτι που παραμένει ζητούμενο και όσο δεν υλοποιείται, γίνεται φρένο στις επιδιώξεις της Χαριλάου Τρικούπη.
Η ΔΕΘ θα αποτελέσει δοκιμασία και για τον καθηλωμένο δημοσκοπικά ΣΥΡΙΖΑ, που συναγωνίζεται αυτήν την περίοδο το ΠΑΣΟΚ σε οξύτατους χαρακτηρισμούς με αφορμή τις παράνομες επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ένας αγώνας δρόμου, μετ’ εμποδίων όμως, γίνεται για τη συνένωση των δυνάμεων με τη Νέα Αριστερά. Ωστόσο, όλα επισκιάζονται από το γρίφο της επικείμενης επανεμφάνισης του Αλέξη Τσίπρα στο πολιτικό προσκήνιο, που θα φέρει ακόμα πιο δύσκολες μέρες για την Κουμουνδούρου.
Κι ενώ το Κίνημα Δημοκρατίας του Στέφανου Κασσελάκη φθίνει, ακόμα αναμένεται η εξαγγελία κάποιων προγραμματικών θέσεων από την Πλεύση Ελευθερίας, που και αυτή καλείται να αρθρώσει στη ΔΕΘ.
Το σίγουρο είναι πως αμέσως μετά την παρουσία των κομμάτων στη Θεσσαλονίκη, η πολιτική ρευστότητα θα ενταθεί και ο πολιτικός χρόνος θα τρέχει γρήγορα.
