Βόρεια της Μυτιλήνης, βρίσκεται το τουρκικό ωκεανογραφικό σκάφος Πίρι Ρέις το οποίο απέπλευσε από το λιμάνι της Σμύρνης το βράδυ της Παρασκευής, στο πλαίσιο των επιστημονικό ερευνών που είχε ανακοινώσει η Άγκυρα μέσω NAVTEX.
Την Πέμπτη, η Άγκυρα εξέδωσε NAVTEX με την οποία δέσμευε για έρευνες τη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Λέσβου και της Χίου, στο κέντρο του Αιγαίου. Από σήμερα και μέχρι τις 14 Οκτωβρίου το Πίρι Ρέις θα πραγματοποιεί έρευνες στο Αιγαίο, με κατεύθυνση δυτικά της Χίου και της Μυτιλήνης, σύμφωνα με τη Navtex που εξέδωσε το λιμεναρχείο της Σμύρνης στην Τουρκία. Παρά το γεγονός ότι ο σταθμός της Λήμνου εξέδωσε άμεσα αντι-Navtex, θεωρώντας ότι πρόκειται για παράνομη ενέργεια της Τουρκίας, το Πίρι Ρέις σκοπεύει να επιτύχει τον σκοπό του που κυρίως είναι να ξυπνά τις ελληνοτουρκικές εντάσεις του παρελθόντος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το σκάφος προς το παρόν πλέει σε τουρκικά χωρικά ύδατα, μετά θα περάσει σε διεθνή και η ελληνική πλευρά το παρακολουθεί.
Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη τουρκική NAVTEX, η οποία είχε εκπνεύσει στις 25 Σεπτεμβρίου, ουδέποτε υλοποιήθηκε στην πράξη, καθώς τότε επιχειρήθηκε να διευκολυνθεί η σχεδιαζόμενη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη – μια συνάντηση που τελικά δεν έγινε.
Τι επιδιώκει η Άγκυρα
Ο πολιτικός επιστήμονας και διεθνολόγος Θεόδωρος Τσίκας υποστήριξε μιλώντας στα parapolitika.gr ότι το Πίρι Ρέις ως επιστημονικό πλοίο μπορεί να κάνει έρευνες σε διάφορα σημεία των διεθνών υδάτων του Αιγαίο αλλά στην επιφάνεια «θα ήταν προβληματικό εάν οι έρευνες αυτές έφταναν, άγγιζαν το βυθό. Και τι θα ήταν προβληματικό αν άγγιζαν τον βυθό, διότι στον βυθό υπάρχει η λεγόμενη υφαλοκρηπίδα. Η υφαλοκρηπίδα είναι βυθός. Εάν λοιπόν άγγιζε το βυθό, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αγγίζοντας τον βυθό, εγγράφει κατά κάποιο τρόπο για το μέλλον, όταν έρθει η στιγμή της διαπραγμάτευσης ή της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, ότι εγγράφει κάποια υποθήκη. Ότι, ξέρετε, εμείς πήγαμε εκεί και δεν εμποδιστήκαμε, άρα σημαίνει ότι εκεί πέρα είναι μια περιοχή του βυθού, της οποίας έχουμε δικαιώματα οικονομικής εκμετάλλευσης. Εάν, τηρηθούν αυτά που λέει η Navtex η οποία είναι πολύ λεπτομερής, δεν θα υπάρχει πρόβλημα ως προς την Ελλάδα. Φυσικά, η Ελλάδα θα πρέπει να το παρακολουθεί, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Η Τουρκία, προφανώς, θέλει να δείξει ότι στα διεθνή ύδατα υπάρχουν περιοχές, στις οποίες μάλιστα έχει δικαιώματα οικονομικής εκμετάλλευσης».
Σύμφωνα με τον κ. Τσίκα, η Τουρκία επιδιώκει με την παρουσία της στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου να δείξει ότι η περιοχή δεν είναι μόνο ελληνικών δικαιωμάτων αλλά έχει δικαιώματα και αυτή. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει η Τουρκία δεν θα προσπαθήσει να δημιουργήσει ένταση γιατί όπως λέει στο parapolitika.gr «Η Τουρκία προσπαθεί να πουλήσει το αντίθετο. Δηλαδή ότι είναι μια χώρα η οποία είναι παράγοντας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Ότι κλείνει τα μέτωπα που είχε με διάφορους κοντύτερους και μακρύτερους γείτονες στην ευρύτερη περιοχή. Και γενικότερα είναι μια χώρα η οποία μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες μεσολάβησης».
«Εργαλείο της Γαλάζιας Πατρίδας» χαρακτηρίζει το Πίρι Ρέις ο Γιώργος Αϋφαντής
Καθησυχαστικός ως προς τον ρόλο που έρχεται να παίξει το ωκεανογραφικό Πίρι Ρέις είναι και ο πρέσβης επί τιμή Γιώργος Αϋφαντής που, επίσης μίλησε στα parapolitika.gr. Όπως υποστηρίζει «το παράτυπο είναι ότι ζητάει την άδεια από το λιμεναρχείο της Σμύρνης και όχι από το αρμόδιο λιμεναρχείο, που είναι το αρμόδιο λιμεναρχείο της Λήμνου, διότι θεωρεί με βάση το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας ότι τα ελληνικά νησιά δεν έχουν καμία αρμοδιότητα πέρα από τα έξι ναυτικά μίλια χωρικών υδάτων. Το Πίρι Ρέιςείναι ένα εργαλείο εφαρμογής του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας. Εμμένει στη διεκδίκηση ελέγχου του Αιγαίου μέχρι τη μέση, μέχρι τον 25ο μεσημβρινό. Είναι θέμα χρόνου να γίνουν και άλλες απαιτήσεις».
Η ελληνική απάντηση: ΑΟΖ και 12 ναυτικά μίλια
Σύμφωνα με τον κ. Αϋφαντή, η στάση που θα πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα, απέναντι στις προκλήσεις της Τουρκίας είναι η ανακήρυξη Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο μονομερώς. «Λέμε την άλλη πλευρά αυτοί νομίζουμε ότι είναι η Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη και αν η Τουρκία ή οποιοδήποτε άλλος νομίζει ότι μπαίνουμε στα χωράφια του μπορεί να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, στο Δικαστήριο του Αμβούργου και να επιδιώξει μια δικαστική διευθέτηση της διαφοράς πράγμα το οποίο αποτελεί και πάλι στόχο της ελληνικής πολιτικής. Αλλά αυτό δεν γίνεται με παρακλήσεις δεν γίνεται με ευχολόγια, γίνεται με πράξεις επί του πεδίου. Νομίζω ότι η πιο ειρηνική και αυτονόητη πράξη είναι η χώρα μας να ανακηρύξει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Ένα άλλο πράγμα που θα μπορούσε να κάνει η χώρα μας είναι να προχωρήσει στην ανακήρυξη των δώδεκα ναυτικών μιλίων κατά μήκος των ηπειρωτικών ακτών του Αιγαίου κυρίως περί της Κρήτης επωφελούμενη της αδυναμίας αυτή τη στιγμή της Τουρκίας να προχωρήσει την απειλή του Casus Belli, να υλοποιήσει δηλαδή την απειλή για πόλεμο. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες να αντιδράσουμε. Το θέμα είναι αν οι κυβερνώντες στην Αθήνα θέλουν να αντιδράσουν» υποστηρίζει ο πρώην διπλωμάτης Γιώργος Αϋφαντής.