Σε μία εξαιρετικά κρίσιμη καμπή για τον πόλεμο στην Ουκρανία και καθώς σε λίγο καιρό συμπληρώνονται τέσσερα ολόκληρα χρόνια από τη ρωσική εισβολή, ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι έρχεται αύριο, Κυριακή, στην Αθήνα, όπου θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κώστα Τασούλα και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Οι δύο ηγέτες έχουν μια αρκετά τακτική επικοινωνία και μάλιστα τελευταία φορά συνομίλησαν τηλεφωνικά πριν από ένα μήνα ακριβώς, ενόψει τότε της επικείμενης Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 23-24 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, αλλά και στον απόηχο της Συνόδου Κορυφής για την Ειρήνη που πραγματοποιήθηκε στο Σαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου.
Σε σχέση με τον συνεχιζόμενο πόλεμο, ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει στον κ. Ζελένσκι τη θέση που έχει εκφράσει σε όλα τα διεθνή φόρα, ότι η Ελλάδα μένει σταθερή στις πάγιες θέσεις της για την ανάγκη άμεσης εκεχειρίας και για τη σημασία των εγγυήσεων ασφαλείας και της αμερικανικής συμμετοχής σε αυτές. Σχετικά δε με ζητήματα κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας, η ελληνική θέση είναι ότι τα σύνορα δεν αλλάζουν διά της βίας μόνο η Ουκρανία μπορεί να λάβει αποφάσεις. Την περασμένη εβδομάδα, εξάλλου, βρέθηκε στην Αθήνα η Κάγια Κάλας, που μίλησε με θετικά λόγια για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης στο ουκρανικό. «Είστε επίσης ένθερμος υποστηρικτής της Ουκρανίας, διπλωματικά, στρατιωτικά και οικονομικά. Αυτό είναι σημαντικό, διότι αυτή τη στιγμή η Ρωσία δεν δείχνει κανένα σημάδι ότι επιθυμεί πραγματικά την ειρήνη. Επομένως, η συνεχής υποστήριξη προς την Ουκρανία, αλλά και η άσκηση πίεσης προς τη Ρωσία, είναι πολύ σημαντικές», είπε η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, απευθυνόμενη στον κ. Μητσοτάκη. Το βέβαιο, ωστόσο, είναι ότι ο κ. Ζελένσκι επιθυμεί διακαώς αυξημένη υποστήριξη και ενίσχυση στο κομμάτι των εξοπλισμών, συμπεριλαμβανομένης της αντιαεροπορικής άμυνας, ένα ιδιαίτερα λεπτό και ευαίσθητο ζήτημα στις αυριανές συζητήσεις.
Στην ατζέντα των συζητήσεων θα βρίσκεται ο λεγόμενος Κάθετος Διάδρομος, που θα καταστήσει την Ελλάδα σε σημαντική πύλη υποδοχής αμερικανικού – και όχι μόνο – υγροποιημένου φυσικού αερίου, που θα μεταφέρεται μέσω του αγωγού αυτού από τη Ρεβυθούσα και την Αλεξανδρούπολη στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, αλλά και μέσω διακλάδωσης στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία. Αυτή μάλιστα ακριβώς η προοπτική, της εισαγωγής φυσικού αερίου μέσω της Ελλάδας στην Ουκρανία, που έχει μεγάλη ανάγκη από ασφαλή και αδιάλειπτη παροχή ενέργειας, αναμένεται να συζητηθεί στη συνάντηση των κ. Μητσοτάκη και Ζελένσκι στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να περιγράψει στον Ουκρανό πρόεδρο τον ευρύτερο σχεδιασμό του για έναν στρατηγικό διάδρομο συνδεσιμότητας ανάμεσα στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και την πόλη της Οδησσού, που θα συμπεριλαμβάνει την ενέργεια, τις μεταφορές και το εμπόριο, ένα έργο που όπως έχει τονίσει ο ίδιος, θα συμβάλλει τόσο στην ανάκαμψη της Ουκρανίας όσο και στην ευρύτερη ενεργειακή και οικονομική ανθεκτικότητα της Ευρώπης.
Παράλληλα, η Ελλάδα διεκδικεί λόγο και ρόλο στην επόμενη ημέρα της Ουκρανίας και στην ανοικοδόμηση της χώρας, με τη συμμετοχή ελληνικών εταιριών, που μπορούν να συνεργαστούν με ουκρανικές και ξένες στην καθαρή και πράσινη ενέργεια, τις υποδομές, τις υπηρεσίες υγείας, τις αλυσίδες εφοδιασμού, τις θαλάσσιες μεταφορές και την άμυνα.
Ο κ. Ζελένσκι είχε επισκεφθεί ξανά την Αθήνα τον Αύγουστο του 2023, ενώ ο κ. Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί την Οδησσό τον Μάρτιο του 2024. Στο μεταξύ, φέρεται να υπήρξε αίτημα του Κιέβου και πίεση από Ευρωπαίους συμμάχους για να μεταπωλήσει η χώρα μας κάποια από τα συνολικά 24 μαχητικά αεροσκάφη τύπου Mirage 2000-5 της Πολεμικής Αεροπορίας που διαθέτει, χωρίς ωστόσο η Αθήνα να έχει δεχθεί να ικανοποιήσει το αίτημα αυτό, παρόλο που με βάση και δηλώσεις στο πρόσφατο παρελθόν του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια τα συγκεκριμένα γαλλικά μαχητικά είναι στο σχέδιο να πουληθούν. Το αίτημα που φέρεται να έχει διατυπωθεί περιλαμβάνει την πώληση των Μιράζ σε τρίτη, ευρωπαϊκή χώρα, η οποία με τη σειρά της θα τα πουλήσει στην Ουκρανία. Μάλιστα, αμέσως μετά την Αθήνα, ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι θα μεταβεί στο Παρίσι, όπου θα έχει συνάντηση με τον Εμμανουέλ Μακρόν, επιζητώντας την ανανέωση και ενίσχυση της υποστήριξης που προσφέρει η Γαλλία και συνολικά η Ευρωπαϊκή Ένωση στη δοκιμαζόμενη χώρα του. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας αναζητά επίσης σε Αθήνα και Παρίσι τις απαντήσεις για το εάν και πως η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να αξιοποιήσει τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν παγώσει, ώστε να χρησιμοποιηθούν γρήγορα για να χρηματοδοτήσουν τη στήριξη προς το Κίεβο.
