Σάλο προκάλεσε η χθεσινή αποκάλυψη του «Big Mouth» σχετικά με την ύπαρξη επιστολής της Κομισιόν αναφορικά με τη συμμετοχή της χώρας μας στο αμυντικό πρόγραμμα της Ενωμένης Ευρώπης «Security Action for Europe (SAFE)». Η επιστολή της Κομισιόν που δημοσιοποίησε η δημοφιλής στήλη του powergame.gr, αποτέλεσε μια «ευγενική χυλόπιτα» της Κομισιόν στις προτάσεις του υπ. Εθνικής Άμυνας και της κυβέρνησης, σχετικά με τα αμυντικά προγράμματα που ζήτησε να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προγράμματος.
ν έβγαλε “κόκκινη κάρτα
Το “μπακαλόχαρτο” της ΓΔΑΕΕ και η “χυλόπιτα” της Κομισιόν στην Ελλάδα για το SAFE
Τα λάθη στη λίστα που συνέταξε η Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) και απέστειλε η κυβέρνηση στις Βρυξέλλες 30 Νοεμβρίου 2025 είναι πολλά. Κατ’ αρχάς ενώ μας έχουν προϋπολογιστεί 780 εκατ. ευρώ, η λίστα που αποστείλαμε, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, περιέλαβε υλικά και προμήθειες, ανάλογα με τις αποτιμήσεις που κάνει ο καθένας στις προμήθειες αυτές, ύψους 2 έως 3 δισ. ευρώ. «Το υπουργείο το έκανε ως κίνηση για να δηλώσουμε ότι είμαστε έτοιμοι να αξιοποίησουμε τυχόν επιπλέον ανακατανομή κονδυλίων», ανέφερε χθες πηγή του υπουργείου Άμυνας στα parapolitika.gr, εξηγώντας την κίνηση να μπουν στην ελληνική πρόταση όλα τα εξοπλιστικά που είναι ψηλά στην ιεράρχηση. «Πρόκειται για μία διαπραγμάτευση που είναι ανοικτή με διάφορες προθεσμίες. Εμείς βάλαμε όλα τα εξοπλιστικά που είναι ψηλά στην ιεράρχηση μας, στην προτεραιοποίησή μας, ώστε εάν προκύψει ζήτημα μή επιλεξιμότητας κάποιων ή να διατεθούν επιπλέον κονδύλια, γιατί ίσως κοπούν κάποια από άλλες χώρες, να είμαστε έτοιμοι να τα αξιοποιήσουμε».
Ωστόσο αναλυτές θεωρούν πως πρόκειται το δεύτερο μεγάλο λάθος που κάνει η κυβέρνηση, μετά τις δημόσιες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών το περασμένο καλοκαίρι, περί του ότι δεν ενδιαφέρει την Ελλάδα το πρόγραμμα SAFE. Την τελευταία στιγμή πριν την εκπνοή της συμμετοχής της χώρας στο πρόγραμμα, και μετά την παρέμβαση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αποστείλαμε αίτημα για 1,2 δισ. ευρώ δαπάνες. Η Κομισιόν τελικά μας ενέκρινε το ποσό 780 εκατ. ευρώ που είναι μικρότερο ακόμη και από εκείνο της Κύπρου (1 διs. ευρώ).
Το τρίτο λάθος έγινε στα υλικά και τις προμήθειες που περιέλαβε η λίστα. Η λίστα που στείλαμε περιέλαβε υλικά και εξοπλισμούς που όπως λέγεται, καλύπτουν αποκλειστικά εθνικές αμυντικές ανάγκες. Δεν υπήρξε καμία διαβούλευση με τρίτες χώρες της ΕΕ ώστε να υπάρξει συντονισμός στις σχετικές προμήθειες της χώρας. Φαίνεται δηλαδή ότι στο υπ. Εθνικής Άμυνας έχουν εκλάβει το SAFE ως ένα πρόγραμμα κάλυψης των εθνικών αμυντικών αναγκών των κρατών μελών και όχι συνολικής ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας.
Η προτεραιότητα ωστόσο στο SAFE δίνεται στις κοινές προμήθειες που δίνουν έμφαση στην ευρωπαϊκή παραγωγή, προάγουν την βιομηχανική αυτονομία της ηπείρους μας και μειώνουν την εξάρτηση από μη-ευρωπαϊκές χώρες. Με άλλα λόγια η ΕΕ θέλει να «χτίσει» μία ανθεκτική, ανταγωνιστική και ενωμένη ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και όχι να δίνει χρήματα για εξοπλισμούς που καλύπτουν τρύπες σε κράτη μέλη και προμήθειες χωρίς στρατηγικό σχέδιο.
Παράγοντες κοντά στη υπόθεση αναφέρουν σκωπτικά, ότι η λίστα που έφτασε στις Βρυξέλλες δείχνει ότι κανένας στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν είχε διαβάσει τους κανονισμούς του SAFE.
Το τέταρτο κατά σειρά λάθος είναι ότι η κατάρτιση της λίστας έγινε μάλλον στο γόνατο. Πολλοί κάνουν λόγο για προμήθειες οι οποίες ανεβοκατέβαιναν στη λίστα μέχρι τις τελευταίες ημέρες. Η προμήθεια με Nο 1 προτεραιότητα έγινε λίγες ημέρες πριν την υποβολή της λίστας στις Βρυξέλλες, προμήθεια Nο 20 σε προτεραιότητα κ.ο.κ. Μάλιστα καθώς η συγκεκριμένη προμήθεια δεν αφορούσε όπλα, αλλά υποστηρικτικό εξοπλισμό των αμυντικών δυνάμεων, πολλοί ήταν εκείνοι που αναρωτιόντουσαν πως εξαρχής βρέθηκε Nο 1 σε προτεραιότητα.
Καλά ενημερωμένες πηγές ισχυρίζονται ότι οι αλλαγές στην λίστα του SAFE γίνονταν ανάλογα με τις προσβάσεις των προμηθευτών στα διάφορα κλιμάκια της κυβέρνησης. Ωστόσο τέτοιου είδους δραστικές αλλαγές μέσα σε λίγες εβδομάδες (αν όχι ημέρες) έδειξαν ότι η χώρα δεν είχε καμία στρατηγική στόχευση και ότι η λίστα του προγράμματος SAFE ήταν ένα γονατογράφημα που στόχο είχε να ικανοποιήσει γνωστούς και αγνώστους προμηθευτές αμυντικών εξοπλισμών.
Προφανώς οι «διαγκωνισμοί» αυτοί στην Αθήνα έφτασαν και στις Βρυξέλλες, γεγονός που τις ανάγκασε με τακτ να επιστρέψουν πίσω τη λίστα της Αθήνας, όπως έγραψε χθες το Big Mouth και να ζητήσουν την επανυπολοβολή της με βάση τους κανονισμούς του SAFE. Υπενθυμίζεται ότι τα δάνεια του προγράμματος SAFE περιλαμβάνουν πολύ ευνοϊκούς όρους δανεισμού, με 10ετή περίοδο χάριτος και μέχρι 45 χρόνια περίοδο αποπληρωμής.
