Ισμήνη Χαραλαμποπούλου και Κώστας Παπαχλιμίντζος
Η εμπέδωση της ασφάλειας στα πανεπιστήμια αποτελεί βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης και για τον λόγο αυτόν ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, συγκαλεί σήμερα σύσκεψη στο Μαξίμου με τους πρυτάνεις, προκειμένου να τεθούν και αυτοί προ των ευθυνών τους, ώστε να ληφθούν αποτελεσματικότερα μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
«Σήμερα δεν υπάρχει πια καμία ενεργή κατάληψη εντός των χώρων των πανεπιστημίων, πράγμα το οποίο είναι πολύ διαφορετικό σε σχέση με αυτό το οποίο θυμόμασταν στο παρελθόν, ότι πια ουσιαστικά το άσυλο ανομίας έχει εν τοις πράγμασι καταργηθεί και η Αστυνομία μπορεί να παρεμβαίνει, από τη στιγμή που θα ζητηθεί από τις πρυτανικές αρχές, και να το κάνει άμεσα», επισήμανε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης. Ζήτησε όμως από τα πανεπιστήμια «να εκπονήσουν άμεσα τα σχέδια ασφάλειας τα οποία εκκρεμούν», τα οποία πρέπει να είναι εφαρμόσιμα και προειδοποίησε ότι αν δεν το κάνουν θα υπάρχουν συγκεκριμένες κυρώσεις. Μέχρι το τέλος Ιουλίου θα ζητηθεί απ’ όλους να έχουν έτοιμα σχέδια ασφαλείας και μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου να τα έχουν θέσει σε εφαρμογή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να ασκήσει πίεση στις διοικήσεις των Ιδρυμάτων, ώστε να συντάξουν και να εφαρμόσουν τα σχέδια που οφείλουν να διαθέτουν, καθώς μόλις ένα στα τρία πανεπιστήμια έχει ανταποκριθεί στη συγκεκριμένη υποχρέωση έως σήμερα.
Με βάση τα τελευταία στοιχεία, περισσότερες από 470 συλλήψεις έχουν πραγματοποιηθεί και δεκάδες καταλήψεις έχουν εκκενωθεί την τελευταία εξαετία, στο πλαίσιο επιχειρήσεων της Αστυνομίας για την αποκατάσταση της νομιμότητας στα δημόσια πανεπιστήμια. Μόνο στην Αττική, από το 2019, έχουν εκκενωθεί 26 «στέκια» ή «αυτοδιαχειριζόμενοι» χώροι. Μόνο πέρυσι 10 χώροι αποδόθηκαν στις πρυτανικές αρχές. Στη Θεσσαλονίκη έχουν εκκενωθεί συνολικά 11 καταλήψεις, ανάμεσά τους το «Στέκι του Βιολογικού», χώρος που τελούσε υπό κατάληψη επί περισσότερες από τρεις δεκαετίες και όπου πλέον έχει κατασκευαστεί η ενοποιημένη βιβλιοθήκη της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου.
Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν ενεργές καταλήψεις, όπως έχει δηλώσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης.
Οι παρεμβάσεις της Αστυνομίας έχουν οδηγήσει στην άσκηση 188 διώξεων, ενώ για την αποτροπή μελλοντικών επεισοδίων έχουν καθιερωθεί από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη συγκεκριμένες τακτικές δράσεις πρόληψης, στις οποίες συμμετέχουν δυνάμεις αντιμετώπισης της ρατσιστικής και εξτρεμιστικής βίας, η ομάδα ΔΡΑΣΗ και κλιμάκια των ΟΠΚΕ.
Η δεύτερη προειδοποίηση Μητσοτάκη, προ ημερών, απευθυνόταν προς τους φοιτητές που προβαίνουν σε παραβατικές πράξεις, όπως αυτές που είδαμε πρόσφατα στη Νομική ή στο Πολυτεχνείο. «Είναι άλλο να εκφράζεσαι ελεύθερα στο πλαίσιο ενός Ιδρύματος το οποίο ενθαρρύνει την ελευθερία της έκφρασης και άλλο να θεωρείς ότι μπορείς να μπαίνεις, να τραμπουκίζεις, να σπας άλλους στο ξύλο, γιατί με αυτόν τον τρόπο θέλεις να επιβάλεις την άποψή σου. Αν ανήκεις στη δεύτερη κατηγορία, θα πρέπει να αποβάλλεσαι από το δημόσιο πανεπιστήμιο», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Αναμένονται άμεσα εξελίξεις ως προς την πειθαρχική αντιμετώπιση φοιτητών που επιτίθενται σε μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας ή προκαλούν φθορές στις εγκαταστάσεις, με σκοπό να εξορθολογιστεί η όλη διαδικασία και να μπει τέλος στις καθυστερήσεις.
Στην τελευταία Σύνοδο των πρυτάνεων, η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, παρουσίασε τις βασικές θέσεις της κυβέρνησης. Μεταξύ άλλων, κάθε ΑΕΙ θα πρέπει να διαθέτει μόνο ένα πειθαρχικό συμβούλιο, το οποίο θα επιλαμβάνεται άμεσα κάθε περιστατικού και θα ολοκληρώνει την πειθαρχική δίωξη εντός διμήνου. Επίσης, προτείνεται η αυτοδίκαιη διετής άρση της φοιτητικής ιδιότητας για σπουδαστές εις βάρος των οποίων ασκείται ποινική δίωξη για βιαιοπραγίες ή σοβαρές καταστροφές. Τυχόν καταδίκη θα συνεπάγεται οριστική διαγραφή. Φοιτητές που συλλαμβάνονται για βία στα πανεπιστήμια θα χάνουν άμεσα την ιδιότητά τους για δύο χρόνια, όπως έχει ανακοινωθεί. «Θα κάνουμε παρατηρητήριο για τη βία στα πανεπιστήμια μέσα στο υπουργείο και δεσμεύομαι προσωπικά να παρακολουθούμε βδομάδα με βδομάδα τι γίνεται», είπε χθες η Σ. Ζαχαράκη, μιλώντας στο MEGA.
Προβλέπεται ακόμα η εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου, ώστε η είσοδος σε πανεπιστημιακούς χώρους να γίνεται υποχρεωτικά με πανεπιστημιακή ταυτότητα, ενώ φοιτητές που αποδεδειγμένα καταστρέφουν την περιουσία δημόσιου πανεπιστημίου θα καλούνται να αναλάβουν το χρέος της αποκατάστασης. Σχετικά με τη φθορά ή καταστροφή πανεπιστημιακής περιουσίας από φοιτητή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έχει πει χαρακτηριστικά: «Έσπασες, θα πληρώσεις, και αν δεν πληρώσεις άμεσα, το πρόστιμο θα πάει στο ΑΦΜ».
Μιλώντας στη Βουλή, ο αρμόδιος υφυπουργός Παιδείας, Νίκος Παπαϊωάννου, αναφέρθηκε στην «υποχρέωση άμεσης κατάρτισης και επικαιροποίησης των σχεδίων ασφαλείας, καθώς και στη δημιουργία παρατηρητηρίου φαινομένων βίας στο υπουργείο. Επίσης, έκανε λόγο για πλήρη στελέχωση και ενεργοποίηση της μονάδας ασφαλείας και προστασίας του κάθε πανεπιστημίου και υποχρεωτική χρήση της ακαδημαϊκής ταυτότητας. «Ακαδημαϊκή ταυτότητα έχουν όλοι, και τα μέλη ΔΕΠ και οι φοιτητές. Στο τσιπάκι, λοιπόν, που έχει επάνω, χωρίς να παραβιάζεται κανένα ατομικό ή προσωπικό δικαίωμα, θα μπει και ο προσωπικός αριθμός που υπάρχει, ο Αριθμός Ειδικού Μητρώου, έτσι ώστε σε χώρους των οποίων πρόσβαση οφείλει η Πολιτεία να αποδώσει μόνο στους χρήστες, να μπαίνουν μόνον οι χρήστες και όχι όποιος περνάει απέξω και θεωρεί ότι πρέπει να μπει μέσα να πει την άποψή του», ανέφερε ο υφυπουργός.
Οι πρυτάνεις, όπως αναφέρουν στο πόρισμα της πρόσφατης Συνόδου τους, θεωρούν ότι τα ζητήματα ασφάλειας διαφοροποιούνται μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων και για τον λόγο αυτόν τα όποια μέτρα δεν θα πρέπει να έχουν οριζόντια εφαρμογή, αλλά να εξειδικευτούν ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες του κάθε πανεπιστημίου. Παράλληλα, τα πανεπιστήμια ζητούν από την Πολιτεία να συνδράμει για την αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών, σύμφωνα με τη δική της αρμοδιότητα και επιχειρησιακή εξειδίκευση. Ζητείται, επίσης, η οικονομική τους ενίσχυση, ώστε να εφαρμόσουν αποτελεσματικά μέτρα πολιτικής προστασίας, που θα θωρακίζουν τα πανεπιστήμια απέναντι σε κάθε κίνδυνο.