Εντός της ημέρας αναμένεται να βγει σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για τον ΟΣΕ. Στόχος της κυβέρνησης είναι να κατατεθεί στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση έως το τέλος του μήνα.
Όπως έχει γράψει το powergame.gr, με στόχο έως το καλοκαίρι του 2026 η Ελλάδα να διαθέτει ένα ασφαλές και σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο, εναρμονισμένο με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και ικανό να αποτρέπει τραγωδίες όπως εκείνη των Τεμπών, παρουσιάστηκε προ ενός μήνα περίπου από τον αναπληρωτή υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, το νέο νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρόμων.
Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει δέσμη μέτρων που στοχεύουν πρωτίστως στην αποκατάσταση της λειτουργικότητας ενός δικτύου το οποίο έχει περιέλθει σε μία από τις χειρότερες φάσεις της ιστορίας του. Ωστόσο, η ουσιαστική ανάταξή του απαιτεί περισσότερα από απλές παρεμβάσεις, καθώς χρειάζονται σημαντικές νέες επενδύσεις, άμεση ολοκλήρωση και ενεργοποίηση συμβάσεων για τις απαραίτητες επεκτάσεις, καθώς και στελέχωση με εξειδικευμένο τεχνικό και διοικητικό προσωπικό. Ταυτόχρονα, κρίσιμη είναι η υπέρβαση διαχρονικών παθογενειών, με κυριότερες τα διαρκή χρηματοδοτικά κενά και τις δομικές αδυναμίες του ΟΣΕ -ζητήματα που επί δεκαετίες υπονομεύουν κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού και μεταρρύθμισης.
Το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε εισάγει ένα νέο μοντέλο λειτουργίας για τον σιδηρόδρομο, βασισμένο σε αντίστοιχο πρότυπο της ΔΕΗ, με στόχο την ενίσχυση των δικλίδων ασφαλείας. Ο νέος οργανισμός, που θα προκύψει από τη συγχώνευση των ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ (εκτός της ακίνητης περιουσίας της τελευταίας), θα φέρει την επωνυμία Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι Α.Ε.. Θα διοικείται από ανεξάρτητο Διοικητικό Συμβούλιο και θα στηρίζεται σε άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό και την τελευταία λέξη της τεχνολογίας.
Αναφερόμενος στην επιλογή του μοντέλου της ΔΕΗ, ο κ. Κυρανάκης εξήγησε ότι στόχος είναι η υιοθέτηση μεγαλύτερης ευελιξίας στη λειτουργία της εταιρείας, κυρίως στη στελέχωση και τη διαχείριση έργων, και όχι η ανοικτή πρόσβαση σε ιδιώτες. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, το νέο αυτό μοντέλο αποτελεί κλειδί για την ανάπτυξη του ελληνικού σιδηροδρόμου, καθώς, όπως σημειώθηκε, η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού και η αναποτελεσματική διαχείριση των πόρων ήταν από τους κύριους λόγους της απαξίωσης του κλάδου.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατάστασης αποτελεί η απόφαση του 2010, όταν, υπό το πρόσχημα της οικονομικής κρίσης, ο ΟΣΕ προχώρησε σε απολύσεις και μετατάξεις του μισού έμπειρου προσωπικού, με ολέθριες συνέπειες για το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Η νέα εταιρεία, ωστόσο, θα έχει πλέον τη δυνατότητα να προσλαμβάνει εξειδικευμένο προσωπικό τόσο από την Ελλάδα, όσο και από το εξωτερικό, προσφέροντας ανταγωνιστικούς μισθούς σε σχέση με το υφιστάμενο κρατικό μισθολόγιο. Στόχος είναι να επιστρέψουν επιστήμονες και τεχνικοί με εμπειρία στον σιδηρόδρομο, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη και στον εκσυγχρονισμό του δικτύου. Παράλληλα, το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό θα μπορεί να ενταχθεί στη νέα εταιρεία μέσω ανοιχτών διαδικασιών αξιολόγησης.
Το προσωπικό της νέας εταιρείας, σύμφωνα με τον Κυρανάκη, δεν θα έχει το καθεστώς της μονιμότητας, όπως στο Δημόσιο, αλλά θα εργάζεται με συμβάσεις αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ). Όσοι απασχολούνται σήμερα με συμβάσεις παροχής υπηρεσιών («μπλοκάκια») θα έχουν την ευκαιρία να προσληφθούν στη νέα δομή, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτύχουν στη διαδικασία αξιολόγησης. Η αξιολόγηση αυτή θα περιλαμβάνει τεστ αντανακλαστικών, ψυχομετρικές δοκιμασίες, διαχείριση σεναρίων υπό πίεση και ιατρικές εξετάσεις, δεδομένου ότι το προσωπικό θα κληθεί να διαχειριστεί ανθρώπινες ζωές, σε καίριες θέσεις όπως σταθμάρχες, κλειδούχοι, υπάλληλοι τηλεδιοίκησης, μηχανοδηγοί και υπεύθυνοι κέντρων τηλεδιοίκησης.
Όπως επισημάνθηκε, βέβαια, στο υπάρχον δυναμικό ήδη υπάρχουν υπάλληλοι με υψηλό αίσθημα ευθύνης, επαγγελματισμό και εμπειρία. Στόχος, ωστόσο, είναι αυτά τα πρότυπα να επεκταθούν σε όλο το προσωπικό και όσοι ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις θα επιβραβεύονται, ενώ όσοι δεν πληρούν τα κριτήρια δεν θα συνεχίζουν τη συνεργασία.