Μπορεί η εκρηκτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή να επισκιάζει τις εσωτερικές πολιτικές διεργασίες όμως μόλις την περασμένη Δευτέρα, ο Πρωθυπουργός εγκαινίασε μια άτυπη προεκλογική περίοδο μακράς διαρκείας μέχρι το 2027. Η εκλογή νέου Γραμματέα της ΝΔ, του Κώστα Σκρέκα, σηματοδότησε μια γενική ανασύνταξη των κομματικών δυνάμεων με δύο ενδιάμεσες στάσεις: την εξαγγελία μέτρων στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης αλλά και τη διεξαγωγή του Συνεδρίου του κόμματος, τον Δεκέμβριο του 2025 ή λίγο αργότερα.
«Το 2027 θα ζητήσουμε μια νέα, ισχυρή, τρίτη εντολή, με το σύνθημα “το είπαμε, το κάναμε”» είπε στην ομιλία του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσθέτοντας: «θα είμαι μαζί σας στην πρώτη γραμμή». Πρόταξε έναν απολογισμό της κυβερνητικής δράσης, ανοίγοντας ταυτόχρονα μέτωπο στα κόμματα της αντιπολίτευσης και, παράλληλα, δήλωσε προσηλωμένος στη στρατηγική της διεύρυνσης, τονίζοντας ότι «»το κατακερματισμένο κομματικό σκηνικό και, ασφαλώς, το κομβικό ζητούμενο της εσωτερικής σταθερότητας, επιβάλλουν και πάλι τη συσπείρωση ευρύτερων δυνάμεων».
Πάμε συνεπώς για μια προεκλογική περίοδο με ορίζοντα διετίας- εκτός και εάν υπάρξει σενάριο αιφνιδιασμού και διεξαγωγής πρόωρων εκλογών. Ένα σενάριο που παίρνει υπόψη τον κατακερματισμό των δυνάμεων της αντιπολίτευσης και στοχεύει σε μια πλαγιοκόπησή τους καθώς βρίσκονται σε βάση αδυναμίας να συγκροτήσουν αξιόπιστο εναλλακτικό κυβερνητικό πόλο. Άλλωστε, οι υπέρμαχοι ενός εκλογικού αιφνιδιασμού επικαλούνται και τις διαθέσεις της κοινής γνώμης καθώς οι γνώμες για το αν θα πρέπει να γίνουν πρόωρες εκλογές ή όχι είναι μοιρασμένες-με ελαφρά υπεροχή της άποψης κατά των πρόωρων εκλογών στις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Παρότι τα σενάρια αυτά επανέρχονται περιοδικά, ο Πρωθυπουργός εμφανίζεται αποφασισμένος να πάει για εκλογές στο τέλος της τετραετίας.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο επικρατεί σχετική αισιοδοξία καθώς στις τελευταίες μετρήσεις η ΝΔ περνά το «ψυχολογικό ποσοστό» του 30%-σε κάθε περίπτωση όμως μακράν των ποσοστών που διασφαλίζουν αυτοδυναμία. Είναι ενδεικτικό πάντως ότι και στην πρωθυπουργική ομιλία της περασμένης Δευτέρας αναδείχτηκε εκ νέου το ζήτημα της σταθερότητας εν μέσω της πρωτοφανούς διεθνούς αστάθειας-ένα «χαρτί» που θα παίξει όλη την προεκλογική περίοδο: «η εθνική σιγουριά και η εσωτερική ομαλότητα αναδεικνύονται σε ένα άυλο πλεονέκτημα της πατρίδας μας».
Την ώρα που η κυβέρνηση δρομολογεί πλέον μια προεκλογική περίοδο μακράς διάρκειας αλλά άμεσης εκκίνησης, τα κόμματα της αντιπολίτευσης αναζητούν τα «πατήματά» τους και επιχειρούν να ανασυνταχθούν-όσο αυτό είναι δυνατό-για τη μεγάλη εκλογική πρόκληση. Πόσο εφικτό είναι όμως αυτό; Και πριν από αυτό, πόσο πιθανό είναι να πάμε σε μια εκλογική αναμέτρηση με νέους πολιτικούς σχηματισμούς; Θα έχουμε τελικά στην πράξη πρωτοβουλίες τόσο από τον Αλέξη Τσίπρα όσο και από τον Αντώνη Σαμαρά για δημιουργία νέων κομμάτων, με βάση το εκλογικό φόντο που θα κινηθεί εφεξής η χώρα;
Το ΠΑΣΟΚ ήδη ανασυντάσσεται και προσαρμόζει τη στρατηγική του με βάση τις εκλογές του 2027. Μια ματιά στις πρωτοβουλίες των τελευταίων 24ώρων το επιβεβαιώνει: Βάρος στα θέματα της ακρίβειας, των εισοδηματικών ανισοτήτων, της διαφθοράς, στηλίτευση των κυβερνητικών σκανδάλων, προσωποποίηση των ευθυνών στον Πρωθυπουργό. Ταυτόχρονα, γίνεται εμφανής η κλιμάκωση της κριτικής κατά του ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως για το παρελθόν του ως κυβέρνηση, αλλά και της αποδόμησης των σεναρίων για επιστροφή του Τσίπρα στο προσκήνιο. Αν και εμφανίζεται ως η μόνη συνεκτική πολιτική δύναμη απέναντι στη ΝΔ, χωρίς σε αυτήν τη φάση προβλήματα ηγεσίας, βρίσκεται αντιμέτωπο με δύο σοβαρά εμπόδια. Το ένα έχει να κάνει με τη σύνθεση μιας αξιόπιστης προγραμματικής πρότασης, ικανής να πείσει την κοινή γνώμη ότι αποτελεί κυβερνητικό εχέγγυο, και το άλλο βεβαίως το σκληρό μπρα ντε φερ, που βρίσκεται σε εξέλιξη με το κόμμα της κ. Ζωής Κωνσταντοπούλου για το ποιος δημοσκοπικά σήμερα -και στην κάλπη αύριο- θα διεκδικήσει τη δεύτερη θέση, απαραίτητη για τις μετεκλογικές εξελίξεις. Στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούν ότι τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ σταθεροποιούνται, την ώρα που η Πλεύση Ελευθερίας εμφανίζει κάμψη. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, ούτε λόγος να γίνεται για υποψία μιας ευρύτερης κεντροαριστερής συσπείρωσης πριν από τις εκλογές.
Στον χώρο της Αριστεράς η κατάσταση εμφανίζεται χαοτική και τα περιθώρια αισιοδοξίας για μια ανασύνταξη ενόψει του προεκλογικού μαραθώνιου είναι ελάχιστα. Η απογοήτευση είναι εμφανής στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ καθώς το συνέδριο όχι μόνο δεν έδωσε σημάδι επανεκκίνησης και εξωστρέφειας, αλλά εμφάνισε διαλυτικές τάσεις. Οι αγωνιώδεις εκκλήσεις των Φάμελλου, Πολλάκη και Παππά για «φιλί της ζωής» στον ΣΥΡΙΖΑ επισκιάστηκαν από την παρουσία και μόνο του Αλέξη Τσίπρα την πρώτη μέρα του Συνεδρίου, με τις φήμες για τη δημιουργία νέου φορέα να δυναμώνουν. Για «κατάντια» έκανε λόγο ο Γιώργος Τσίπρας αποχωρώντας από το κόμμα, ενώ η δημοσκόπηση της GPO μετά το συνέδριο ήταν απογοητευτική για τον ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό 5,2%.
Σε κάθε περίπτωση, το νέο σκηνικό με προεκλογική τροχιά προοιωνίζεται από τη μια εξαγγελίες, παροχές, αλλά και πολιτική οξύτητα, πόλωση και υψηλές δόσεις λαϊκισμού. Όλα αυτά με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν ασύμμετρες απειλές που ενδέχεται να ανατρέψουν κανονικότητες και εκλογικούς σχεδιασμούς…