Πέντε «όπλα» έχει στη διάθεσή της η ελληνική κυβέρνηση στη «μάχη των υδρογονανθράκων» που προαλείφεται νότια της Κρήτης. Λιβύη και Τουρκία υπέγραψαν χθες μνημόνιο συνεργασίας για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές.
Στον χάρτη που έχει κυκλοφορήσει από την Λιβυκή Εταιρεία Πετρελαίου και φέρεται να αποτυπώνει τις περιοχές αυτές, «εκ πρώτης όψεως φαίνεται κινείται νοτίως της μέσης γραμμής», όπως τόνιζαν διπλωματικές πηγές, που υπογράμμιζαν ότι «σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν είχαν χθες στη Χάγη μια σύντομη συνομιλία, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, με τον πρωθυπουργό να είναι λακωνικός για το περιεχόμενό της: «Θέσαμε τα θέματα που έπρεπε να θέσουμε και είμαστε σε αναμονή εξεύρεσης ημερομηνίας για την πραγματοποίηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος-Τουρκίας».
Την ίδια ώρα, δεν περνάει απαρατήρητη και μία συγκεκριμένη αιχμή που άφησε η Τζόρτζια Μελόνι, στη διάρκεια των δηλώσεων που έκανε στους δημοσιογράφους από τη Χάγη. «Η Ρωσία, σήμερα, δείχνει όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την Μεσόγειο, μετά και την απώλεια της ναυτικής της παρουσίας, η οποία συνδεόταν με την επιρροή της στην Συρία. Υπάρχουν πολλές υβριδικές απειλές και εχθρικοί παίκτες που δραστηριοποιούνται στην νότια πτέρυγα της Ατλαντικής Συμμαχίας και αυτό είναι ένα από τα θέματα που μας ενδιαφέρει περισσότερο», ανέφερε με νόημα η πρωθυπουργός της Ιταλίας.
Το πρώτο «όπλο» είναι η έντονη ανησυχία και προβληματισμός που υπάρχει σε όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για το μεταναστευτικό-προσφυγικό. Καθώς το ένα μετά το άλλο τα υπερσυντηρητικά ή ακροδεξιά κόμματα σημειώνουν εκλογικές επιτυχίες στην Ευρώπη, το τελευταίο που θα ήθελαν να δουν οι ηγέτες των περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών είναι μια απότομη αύξηση των μεταναστευτικών ροών από τη βόρεια Αφρική. Για αυτό και είναι έτοιμοι να στηρίξουν την προσπάθεια της Ελλάδας στο μείζον αυτό ζήτημα. «Παρά τη συνολική μείωση των παράτυπων διελεύσεων στην Ε.Ε. κατά 21% το πρώτο εξάμηνο του 2025, οι αυξημένες ροές από τη Λιβύη εγείρουν σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής», αναφέρει η επιστολή που έστειλε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. πριν τη σημερινή Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Ο δε εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν για ζητήματα μετανάστευσης, Μάρκους Λαμέρτ, έκανε λόγο για «ενδείξεις για ενδεχόμενη εργαλειοποίηση της μετανάστευσης από τη Λιβύη για πολιτικούς σκοπούς».
Το δεύτερο «όπλο» είναι η διπλωματική οδός, όπου ήδη γίνονται κινήσεις τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη διάρκεια της χθεσινής Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ μίλησε για τη Λιβύη και «για το γεγονός ότι οι προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή συνδέονται και με την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών», όπως αποκάλυψε στη συνέχεια ο ίδιος. Σήμερα, στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κυβέρνηση έχει βάσιμες προσδοκίες ότι – όπως τόνισε ο πρωθυπουργός – θα «συμπεριληφθούν και πάλι στα συμπεράσματα αυτούσια όσα είχαμε πει τον Δεκέμβριο του 2019: ότι το μνημόνιο αυτό είναι παράνομο, δεν αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά συνέπεια δεν μπορεί να παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα. Θεωρώ σημαντικό αυτή η επανάληψη να γίνει με τρόπο απολύτως σαφή προς τη Λιβύη σε αυτή τη χρονική συγκυρία».
Ο δε Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, τοποθετήθηκε με σαφήνεια στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Λιβύη, τονίζοντας πως «πρέπει να επιλύουμε τα ζητήματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και αυτό περιλαμβάνει και την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. Πιστεύω λοιπόν ότι μέσω της συνεργασίας, μέσω του διαλόγου, αυτό μπορεί να επιτευχθεί».
Το διεθνές δίκαιο είναι το τρίτο «όπλο» της χώρας μας. Όπως επεσήμανε άλλωστε προ ημερών ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, «η μέση γραμμή είναι αυτό που το διεθνές δίκαιο και η διεθνής πρακτική προβλέπει σε περίπτωση που δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ δύο κρατών. Πώς θα μπορούσε να προσκαλέσει (σ.σ. η Λιβύη) ξένους επενδυτές, εάν δεν ακολουθούσε τη μέση γραμμή;»
Τέταρτο «όπλο», η ισχυρή παρουσία αμερικανικών κολοσσών στην περιοχή. Η ExxonMobil, η μεγαλύτερη αμερικανική εταιρία πετρελαίου και φυσικού αερίου έχει ήδη από καιρό αποκτήσει (μαζί με την Helleniq Energy) τα δικαιώματα για έρευνες φυσικού αερίου στα δυο θαλάσσια οικόπεδα ανοιχτά της Κρήτης και οι έρευνες έχουν προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό και στη μία από τις δύο περιοχές (νοτιοδυτικά της Κρήτης) έχουν ήδη περάσει στη δεύτερη φάση. Η δεύτερη μεγαλύτερη αμερικανική εταιρία στο χώρο, η Chevron, μπήκε κι αυτή στο «παιχνίδι» πρόσφατα, εκδηλώνοντας μαζί με την Helleniq Energy ενδιαφέρον για νέες θαλάσσιες περιοχές έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων νοτιοδυτικά της Κρήτης και νότια της Πελοποννήσου.
Πέμπτον, η παρουσία προσεχώς ελληνικών πολεμικών πλοίων ανοιχτά της Λιβύης. Όπως αποκάλυψε προχθές ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ, ζήτησε από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Δένδια και την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων να μεριμνήσουν ώστε να αποσταλούν πλοία του ελληνικού Ναυτικού έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης ώστε προληπτικά, και σε συνεργασία με τις λιβυκές αρχές και με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές δυνάμεις, «να στείλουμε ένα μήνυμα ότι δεν πρόκειται να κάνουν κουμάντο οι διακινητές για το ποιος θα εισέρχεται στη χώρα μας», όπως χαρακτηριστικά είπε.
Την ίδια ώρα, είναι εμφανής η ενόχληση στο Μέγαρο Μαξίμου από την απόπειρα κομμάτων της αντιπολίτευσης και άλλων παραγόντων να αξιοποιήσουν τη συγκυρία αυτή για να ασκήσουν κριτική στα πεπραγμένα της κυβέρνησης. «Κάποιοι σε μία πολύ περίεργη ταραγμένη και ιδιαίτερη γεωπολιτικά περίοδο αποφάσισαν να εργαλειοποιήσουν δυσκολίες εξωγενείς για να χτίσουν ένα «δεξιό» αφήγημα, το οποίο βασίζεται σε έναν ψευτοπατριωτισμό…» τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε συνέντευξή του στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90.1. «Επί των ημερών του Κυριάκου Μητσοτάκη η Ελλάδα στην πιο δύσκολη συγκυρία των τελευταίων δεκαετιών, έχει ισχυροποιηθεί με πράξεις όσο ποτέ άλλοτε. Δεν έχει υποχωρήσει σε τίποτα, δεν έχει παραχωρήσει τίποτα», υπογράμμισε ο κ. Μαρινάκης.
