Πολλαπλά μηνύματα προς την Τουρκία εστάλησαν από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, παρουσία και του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Ειδικότερα, στο προσχέδιο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που αναμένεται να επικυρωθεί και να ενταχθεί στο τελικό κείμενο, βγαίνει «κόκκινη κάρτα» στο τουρκολιβυκό μνημόνιο».
Ακόμα, ο Έλληνας πρωθυπουργός, έκανε ιδιαίτερη αναφορά σε τρίτες χώρες που δεν ευθυγραμμίζονται με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ. Τόνισε ότι η Ευρώπη οφείλει να λάβει υπόψη τα στρατηγικά συμφέροντά της και να μην αντιμετωπίσει αυτές τις συνεργασίες ως business as usual, ή απλώς ως μια επιχειρηματική συναλλαγή.
Αντίστοιχα, πέρασε η ελληνική πρόταση να συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ασφάλεια και την άμυνα – συγκεκριμένα για τη συνεργασία της Ε.Ε. με «ομονοούσες χώρες» (like-minded countries) ότι αυτές πρέπει να «συμμερίζονται τους στόχους μας στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας».
Το μήνυμα των Βρυξελλών προς Τουρκία και Λιβύη
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας Δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη». Αυτό αναφέρεται στο προσχέδιο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και αναμένεται επικυρωθεί και να ενταχθεί στο τελικό κείμενο, καλύπτοντας τις ελληνικές θέσεις.
Ακόμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε δηλώσεις του προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, ζήτησε να σταλεί σαφές σήμα στην κυβέρνηση της Λιβύης ότι πρέπει να συνεργαστεί με τα μέλη της Ε.Ε. ώστε τα «σκάφη των δουλεμπόρων να μην εξέρχονται των χωρικών υδάτων της χώρας».
Αναλυτικά οι δηλώσεις Μητσοτάκη:
«Κορυφώνονται σε μεγάλο βαθμό τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον μας. Θα έχω την ευκαιρία να αναφερθώ στις πάγιες ελληνικές θέσεις όσον αφορά την ευρύτερη περιοχή μας. Την Μέση Ανατολή, την ανάγκη να διατηρηθεί η εκεχειρία, η οποία επιτεύχθηκε μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, να επανέλθουν όλα τα μέρη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, έτσι ώστε η πυρηνική απειλή του Ιράν να αντιμετωπιστεί όχι με στρατιωτικό αλλά με διπλωματικό τρόπο. Θα επαναλάβω και πάλι την πάγια θέση της ελληνικής κυβέρνησης ότι τώρα είναι η ώρα να επαναφέρουμε στη δημόσια συζήτηση το ζήτημα της εκεχειρίας, της άμεσης εκεχειρίας στη Γάζα, με την ταυτόχρονη απελευθέρωση όλων των ομήρων, ώστε να σταματήσει αυτή η πρωτοφανής ανθρωπιστική κρίση. Να φερθούμε επίσης στα θέματα τα οποία έχουν να κάνουν με την Συρία. Καταδικάζουμε. Θέλω να ελπίζω σε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την πρώτη αστική τρομοκρατική επίθεση, η οποία έλαβε χώρα πριν από λίγες ημέρες με στόχο ελληνορθόδοξους χριστιανούς και να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα στη μεταβατική κυβέρνηση της Συρίας ότι απαιτούμε την προστασία όλων των θρησκευτικών μειονοτήτων. Και φυσικά θα μας απασχολήσουν και τα θέματα τα οποία σχετίζονται με τη Λιβύη.
Στα θέματα για τη Λιβύη τέμνονται προτεραιότητες εξωτερικής και μεταναστευτικής πολιτικής όλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα έχω την ευκαιρία να ενημερώσω τους συναδέλφους μου για τη σημαντική αύξηση των μεταναστευτικών ροών από την Ανατολική Λιβύη. Και να ζητήσω την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε άμεσα να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό. Θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανταποκρίθηκε άμεσα. Ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος, μαζί με υπουργούς από την Ιταλία, την Ελλάδα και τη Μάλτα, θα βρεθεί στην Ανατολική και στη Δυτική Λιβύη στις αρχές Ιουλίου, έτσι ώστε να μεταφέρουμε το μήνυμα στις λιβυκές αρχές ότι αυτή η πρακτική δεν μπορεί να γίνει άλλη, να γίνει άλλο ανεκτή.
Όπως ξέρετε, η Ελλάδα έχει ήδη κινητοποιήσει και τις Ενοπλες Δυνάμεις της, έτσι ώστε να υπάρχει μία αποστολή επιτήρησης των λιβυκών αρχών έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, στέλνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα σαφές μήνυμα ότι απαιτούμε να συνεργαστούμε με τις λιβυκές αρχές, ώστε αυτά τα σκάφη των δουλεμπόρων είτε να μη φεύγουν από τις ακτές είτε να επιστρέφουν στις ακτές της Λιβύης πριν αυτά εξέλθουν των χωρικών τους υδάτων.
Κρίνουμε ότι η επανάληψη αυτού του ευρωπαϊκού μηνύματος στην τρέχουσα συγκυρία είναι απολύτως απαραίτητη, έτσι ώστε να καταστεί σαφές και στην Τουρκία, αλλά και στη Λιβύη, ότι το μνημόνιο αυτό, το οποίο υπεγράφη, δεν έχει ουσιαστικά καμία πρακτική και νομική αξία, τόνισε ο πρωθυπουργός.
«Θα δώσουμε για ακόμα μία φορά έμφαση στα ζητήματα της ενέργειας, στον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη μπορεί και πρέπει να έχει πιο προσιτή ενέργεια. Πώς θα δουλέψει καλύτερα η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας για όλους τους καταναλωτές; Πώς θα αυξήσουμε την διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έτσι ώστε να γίνουμε πιο αυτάρκεις και να μην είμαστε εξαρτημένοι από ακριβές εισαγωγές υδρογονανθράκων από τρίτες χώρες; Και βέβαια στα ζητήματα της ανταγωνιστικότητας θα τονίσουμε επίσης τη βούλησή μας να στηρίξουμε οποιαδήποτε προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κινείται στη λογική της απλοποίησης και του περιορισμού της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας που δημιουργεί πολύ μεγάλο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας σε όλες τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
