Στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο, που έγινε στη «σκιά» των αποκαλύψεων για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του αναφέρθηκε εκτενώς στο επίμαχο ζήτημα αυτό, αλλά και στις μεταρρυθμίσεις που βρίσκονταν στην ατζέντα της συνεδρίασης. Επέλεξε, όμως, να ξεκινήσει την παρέμβασή του με μια αναφορά σ’ ένα εντελώς διαφορετικό θέμα: Τη Λιβύη. Καθώς ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης προγραμματίζει τη μετάβασή του σε Τρίπολη και Βεγγάζη το αργότερο στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, η χώρα μας «οχυρώνεται» διπλωματικά και πολιτικά απέναντι σε ενδεχόμενη επικύρωση του παράνομου και ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου.
Μετά από έντονο διπλωματικό παρασκήνιο, στο κείμενο με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ψηφίστηκε από τη Σύνοδο Κορυφής αργά το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, επιβεβαιώνεται η θέση της Ε.Ε. ότι το μνημόνιο «παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη». Ουσιαστικά, δηλαδή, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, επιβεβαιώνεται από τα κράτη μέλη ότι το μνημόνιο είναι άκυρο και δεν μπορεί να έχει νομικές συνέπειες για τρίτες χώρες. Όπως επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το τουρκολιβυκό μνημόνιο «δεν έχει ουσιαστικά καμία πρακτική και νομική αξία».
Οι αντιδράσεις της Λιβύης «σ’ έναν βαθμό οφείλονται ακριβώς στο γεγονός ότι η Ελλάδα ασκεί στο πεδίο τα κυριαρχικά της δικαιώματα, με έρευνες για κοιτάσματα εντός της ελληνικής ΑΟΖ, με τη δρομολόγηση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού -μία εκκρεμότητα η οποία έρχεται από το παρελθόν- και βέβαια και με την παρουσία μας, μέσω και των Ενόπλων Δυνάμεων, στην προστασία των νοτίων θαλασσίων συνόρων της πατρίδας μας από τις συμμορίες των διακινητών», εκτίμησε χθες ο πρωθυπουργός, μιλώντας στο ξεκίνημα της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου.
Η ομόφωνη συμπερίληψη της παραπάνω πρότασης στο κείμενο συμπερασμάτων της Ε.Ε. έγινε ένα 48ωρο, αφότου Λιβύη και Τουρκία υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές. Ο χάρτης που έχει κυκλοφορήσει από τη λιβυκή εταιρεία πετρελαίου και φέρεται να αποτυπώνει τις περιοχές αυτές, «εκ πρώτης όψεως φαίνεται κινείται νοτίως της μέσης γραμμής», όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές, που υπογράμμιζαν ότι «σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα δεν θα δεχτεί καμία παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε στο χθεσινό υπουργικό ότι «είναι σημαντικό να πούμε ότι για μία φορά ακόμα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει πως το κείμενο αυτό μεταξύ Τουρκίας και κάποιων αρχών της Λιβύης είναι παράνομο. Αυτό λέγεται πια, ακόμα μία φορά, με τη σφραγίδα της Ευρώπης και με τις ελληνικές απαντήσεις να δίνονται υπεύθυνα επί του πεδίου». Άφησε δε και αιχμές για κόμματα και πολιτικούς στην Ελλάδα: «Ας μην θορυβούνται, συνεπώς, ορισμένοι καθ’ έξιν ανησυχούντες εντός των συνόρων και κυρίως ας μην ετεροπροσδιορίζουμε τις δικές μας θέσεις με βάση τα επιχειρήματα που διακινούν οι γείτονές μας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Το ζήτημα των αυξημένων ροών από την Ανατολική Λιβύη αποτελεί πράγματι λόγο ανησυχίας, όχι αποκλειστικά για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη», σημείωσε (μιλώντας στο Βήμα) ο επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ. Ο Αυστριακός Επίτροπος βρίσκεται ήδη στην Αθήνα και στις 9 το πρωί θα συναντηθεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ εντός των προσεχών ημερών θα μεταβεί με τους αρμόδιους Υπουργούς Μετανάστευσης από την Ιταλία, την Ελλάδα και τη Μάλτα στην ανατολική και στη δυτική Λιβύη.
«Η Ελλάδα τάσσεται ρητά και διαχρονικά υπέρ της σχέσης καλής γειτονίας με τη Λιβύη και έχουμε καλέσει τη Λιβύη να ξεκινήσουμε τη συζήτηση οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών και επιδίωξη μας είναι να υπάρχει μια λύση οριοθέτησης που θα βασίζεται ακριβώς και μόνο στο Δίκαιο της Θάλασσας», επεσήμανε χθες από το βήμα της Βουλής ο κ. Γεραπετρίτης, ο οποίος χαρακτήρισε το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο «άκυρο και ανυπόστατο», γιατί, όπως τόνισε, «δεν έχει κανένα απολύτως έρεισμα στο διεθνές δίκαιο».
