Με προσοχή αλλά και αποφασιστικότητα ετοιμάζεται να απαντήσει η Κομισιόν στην πρωτοφανή κίνηση του Χαλίφα Χαφτάρ στη Λιβύη να διώξει την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία για το μεταναστευτικό. Η προγραμματισμένη συνάντηση στη Βεγγάζη δεν έγινε ποτέ, με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου της Ελλάδας, Θάνο Πλεύρη και τους υπουργούς Εσωτερικών της Ιταλίας και της Μάλτας να φεύγουν από τη Λιβύη. Στην αποστολή επικεφαλής ήταν ο Επίτροπος Μετανάστευσης της ΕΕ, Μάγκνους Μπρούνερ. Σε ανακοίνωσή του το καθεστώς Χαφτάρ στη Βεγγάζη χαρακτήρισε «ανεπιθύμητους» τους Ευρωπαίους αξιωματούχους.
Είχε προηγηθεί η επίσκεψη της αντιπροσωπείας στην Τρίπολη και η συνάντηση με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ντμπέιμπα . Η πλευρά Χαφτάρ κατηγορεί τις Βρυξέλλες για «κατάφωρη παραβίαση των διπλωματικών ηθών και των διεθνών συμφωνιών» και κάνει λόγο για «έλλειψη σεβασμού προς την εθνική κυριαρχία της Λιβύης». Παράλληλα, σημειώνει ότι η στάση της Κομισιόν «παραβιάζει τους λιβυκούς νόμους και ακολουθεί διαδικασίες εισόδου και παραμονής διπλωματών και ξένων αντιπροσωπειών χωρίς την απαραίτητη έγκριση της λιβυκής κυβέρνησης».
Ωστόσο, διεθνείς αναλυτές επισημαίνουν ότι υπήρξαν αστοχίες στον αρχικό σχεδιασμό. Εξ αρχής η αποστολή ήταν πολύ δύσκολη. Οι μεταναστευτικές ροές από τα λιβυκά παράλια προς την Κρήτη γίνονται όλο και μεγαλύτερες, την ώρα που οι αρχές στην Ανατολική Λιβύη απ’ όπου φεύγουν τα πολλά σκάφη με μετανάστες δεν δείχνουν διατεθειμένες για μια ουσιαστική συνεργασία με τις Βρυξέλλες, προκειμένου να μπει ένα «stop». Σημειώνεται ότι η κατάσταση στη Λιβύη παραμένει χαοτική, με κυκλώματα διακινητών να λειτουργούν ανενόχλητα και την κυβέρνηση της Τρίπολης να δηλώνει πρακτικά «ανήμπορη» να περιορίσει τη δράση τους.
Όπως μετέδωσε το Bloomberg, η Κομισιόν δεν φρόντισε να δώσει έμφαση στο πρωτόκολλο, αποσαφηνίζοντας από την αρχή «ποιοι θα συμμετάσχουν στις συνομιλίες». Με τα αεροσκάφη που μετέφεραν την ευρωπαϊκή αποστολή στη Λιβύη να έχουν προσγειωθεί στη Βεγγάζη, ο Χαλίφα Χαφτάρ αξίωσε να είναι παρόντες σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο που «διοικεί» το ανατολικό τμήμα της χώρας. Κάτι, τέτοιο, όμως θα σηματοδοτούσε ένα είδος «νομιμοποίησης» του καθεστώτος, κάτι που η Κομισιόν δεν επιθυμεί. Η αρνητική απάντηση της αντιπροσωπείας έφερε τα πάνω κάτω, προκαλώντας την αντίδραση του Λίβυου στρατηγού, ο οποίος θεώρησε τη συγκεκριμένη στάση ως «προσβλητική». Στη συνέχεια, μάλιστα, έστειλε το μήνυμα ότι δεν θα είναι παρών ο ίδιος, αλλά μόνο οι υπουργοί του στη συνάντηση. Ο Μάγκνους Μπρούνερ απέρριψε την πρόταση Χαφτάρ, με το «ναυάγιο» να οριστικοποιείται. Πηγές της Κομισιόν, που μίλησαν στο Reuters, κατηγορούν τον Χαφτάρ ότι βρήκε το πάτημα να δυναμιτίσει τη συνάντηση, κάνοντας λόγο για «προσχεδιασμένη κίνηση» και «δημιουργία εντυπώσεων».
Το τετ α τετ Μητσοτάκη με Πλεύρη μετά το «ναυάγιο» στη Λιβύη
Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για να πάρει επίσημα θέση η Κομισιόν, ανοίγοντας τα χαρτιά της για τις επόμενες κινήσεις της, στην Αθήνα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον Θάνο Πλεύρη στο Μέγαρο Μαξίμου την Τετάρτη, στις 12:00. Στο τετ α τετ θα γίνει συζήτηση όχι μόνο για τα όσα εκτυλίχθηκαν στη Βεγγάζη αλλά και για το ποια θα είναι τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης, καθώς το μεταναστευτικό πρόβλημα στην Κρήτη γίνεται όλο και μεγαλύτερο.
Διά στόματος, πάντως, του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι η Αθήνα να διατηρήσει σκληρή γραμμή. «Η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει την κατάσταση με αποφασιστικότητα, σεβόμενη τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες για τη μετανάστευση αλλά και χωρίς καμία διάθεση να γίνει η πατρίδα μας ξέφραγο αμπέλι» ξεκαθάρισε. Και πρόσθεσε με νόημα: «Η Λιβύη πρέπει να κατανοήσει ότι δεν μπορεί να αγνοήσει τον παράγοντα Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι ο δρόμος για την όποια οικονομική στήριξη της Λιβύης περνάει και από την Αθήνα».
Η πρώτη αντίδραση του Επιτρόπου Μετανάστευσης
Εν τω μεταξύ, σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ o Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης, Μάγκνους Μπρούνερ, έκανε έναν απολογισμό της ευρωπαϊκής αποστολής στη Λιβύη. Στην ανάρτησή του δεν υπάρχει καμία αιχμή κατά του Χαφτάρ για τα όσα διαδραματίστηκαν στη Βεγγάζη. «Οι συναντήσεις που είχαν προγραμματιστεί στη Βεγγάζη δεν μπόρεσαν τελικά να πραγματοποιηθούν» αναφέρει χαρακτηριστικά. Η ανάρτηση συνοδεύεται και από το φωτογραφίες της ευρωπαϊκής αποστολής στη Λιβύη.
«Μόλις ολοκληρώσαμε την αποστολή μας στη Λιβύη μαζί με τους αρμόδιους για τη μετανάστευση υπουργούς της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Μάλτας. Στην Τρίπολη, είχαμε διεξοδικές συζητήσεις με τον πρωθυπουργό Dbeibeh, τον υπουργό Εξωτερικών Al-Baour, τον υπουργό Εσωτερικών Trabelsi και τον υπουργό Εργασίας Al-Abed. Συζητήσαμε τις κοινές προκλήσεις στον τομέα της μετανάστευσης και επαναβεβαιώσαμε την κοινή δέσμευση για την καταπολέμηση της λαθραίας διακίνησης μεταναστών. Η αποστολή αυτή έθεσε τις βάσεις για ευρύτερη συνεργασία. Οι συναντήσεις που είχαν προγραμματιστεί στη Βεγγάζη δεν μπόρεσαν τελικά να πραγματοποιηθούν».
We just concluded our mission to Libya together with the Ministers responsible for migration from Greece, Italy and Malta.
In Tripoli, we held in-depth discussions with Prime Minister Dbeibeh, Foreign Minister Al-Baour, Interior Minister Trabelsi, and Labour Minister Al-Abed. We… pic.twitter.com/NxYowK6tLt
— Magnus Brunner (@magnusbrunner) July 8, 2025