Και το όνομα αυτού Τζον Mάθιου Μαρτίνης (John Matthew Martinis). Είναι ένας εκ των τριών, που κέρδισε το Νόμπελ Φυσικής 2025 για το έργο του στον τομέα της κβαντικής μηχανικής. Πρόκειται για την 119η απονομή του βραβείου Νόμπελ Φυσικής 2025. Επισημαίνεται ότι, πέρσι, το βραβείο είχαν μοιραστεί οι John Hopfield και Geoffrey Hinton, πρωτοπόροι της τεχνητής νοημοσύνης, για τη συμβολή τους στη θεμελίωση των αλγορίθμων μηχανικής μάθησης.
Στους προηγούμενους νικητές του βραβείου Νόμπελ Φυσικής περιλαμβάνονται μερικές από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες στην ιστορία της επιστήμης, όπως ο Albert Einstein, Pierre και Marie Curie, Max Planck και Niels Bohr, πρωτοπόρος της κβαντικής θεωρίας.
Ποιος είναι ο John Martinis
Ποιος είναι όμως ο Martinis; Πρόκειται για έναν Ελληνοαμερικανό φυσικό, διεθνούς φήμης, και από τους πρωτοπόρους στον τομέα των κβαντικών υπολογιστών.
Ο γεννημένος το 1958, Martinis σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, το Μπέρκλεϊ, όπου έλαβε τόσο το πτυχίο του όσο και το διδακτορικό του δίπλωμα. Η διδακτορική του διατριβή είχε τίτλο «Μακροσκοπική κβαντομηχανική σήραγγα και κβαντισμός ενεργειακών επιπέδων σε κατάσταση μηδενικής τάσης της ιοντικά φορτισμένης επαφής Josephson» και εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη του καθηγητή Τζον Κλαρκ.
Η καριέρα του John M. Martinis στην κβαντική μηχανική
Το 2014, η Google Quantum AI Lab ανακοίνωσε τη συνεργασία της με τον καθηγητή Martinis και την ερευνητική του ομάδα, σε μία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων συμφωνία, με σκοπό την κατασκευή ενός λειτουργικού κβαντικού υπολογιστή με βάση τα υπεραγώγιμα qubits.
Υπό την ηγεσία του, η ομάδα της Google πέτυχε το 2019 ένα ιστορικό επίτευγμα. Την κατασκευή ενός κβαντικού υπολογιστή ο οποίος ήταν ικανός να ολοκληρώσει μέσα σε 200 δευτερόλεπτα έναν συγκεκριμένο υπολογισμό που ένας κλασικός υπερυπολογιστής θα χρειαζόταν χιλιάδες χρόνια για να υπολογίσει. Το γεγονός αυτό χαρακτηρίστηκε από τη Google ως σημαντικό «κβαντικό πλεονέκτημα».
Το 2020, μετά την αποχώρησή του από την Google, ο καθηγητής John M. Martinis αποδέχτηκε την πρόταση της αυστραλιανής τεχνολογικής νεοφυούς επιχείρησης Silicon Quantum Computing (SQC), της οποίας ιδρύτρια είναι η καθηγήτρια Michelle Simmons από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Ουαλίας.
Τα δύο βραβεία το 2014 και το 2021
Η συμβολή του στην επιστήμη έχει αναγνωριστεί διεθνώς. Το 2014 του απονεμήθηκε το Βραβείο Fritz London για τη συνεισφορά του στη Φυσική «Χαμηλής θερμοκρασίας», ενώ το 2021 τιμήθηκε με το Βραβείο John Stewart Bell για τις επιδόσεις του στον τομέα της κβαντικής πληροφορίας.
Η κορυφαία επιστημονική του αναγνώριση ήρθε το 2025, όταν τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσικής για την ανακάλυψη μακροσκοπικής κβαντομηχανικής σήραγγας και του κβαντισμού ενέργειας σε ηλεκτρικά κυκλώματα – μια ανακάλυψη θεμελιώδους σημασίας για την κατανόηση και κατασκευή κβαντικών συστημάτων.
Ο καθηγητής John M. Martinis παραμένει ενεργός στην έρευνα και στην προσπάθεια για την επίτευξη λειτουργικών και εμπορικά βιώσιμων κβαντικών υπολογιστών, προσφέροντας την τεράστια εμπειρία και τεχνογνωσία του σε διεθνείς συνεργασίες.
